Change.inc

<h2>Boerencoöperatie</h2>

<p>CONO Kaasmakers is een boerencoöperatie die al bijna 120 jaar kaas maakt en verantwoordelijk is voor vijf procent van de zuivelproductie van Nederland. CONO, vooral bekend van de Beemster kaas, maar heeft ook andere merken zoals Oudendijk, Stompetoren en Vlaskaas.</p>

<p>CONO zet vol in op duurzaamheid. Volgens CEO Wim Betten is dat strategische noodzaak. “Onze missie is ervoor te zorgen dat we als coöperatie kunnen blijven voortbestaan. Daarvoor moeten we een eerlijke melkprijs voor de veehouders realiseren. Een melkprijs die onze boeren in staat stelt om te investeren in dierwelzijn en duurzaamheid. En een duurzaam product is een onderscheidende voorwaarde om een goede prijs te kunnen vragen”, zei Betten eerder tegen Change Inc.</p>

<p>Zo heeft CONO het duurzaamheidsprogramma Caring Dairy waarmee het haar veehouders stimuleert en beloont. Het programma is gericht op continu verbeteren. CONO biedt meerdere innovatieve projecten op het vlak van biodiversiteit en klimaat aan. Alle veehouders die goede duurzaamheidsresultaten behalen ontvangen een “resultaatpremie”. Deze premie wordt gebruikt voor de volgende verduurzamingsstap van hun bedrijf. Zo kunnen leden zelf bepalen welke prioritering ze geven binnen hun bedrijfsvoering, bijvoorbeeld door in te zetten op duurzame energie of meer biodiversiteit. Zo ontstaat er een continu verbeterproces, waarmee ook CONO duurzame winst boekt.</p>

<h2>Klimaatneutrale kaasmakerij</h2>

<p>Ook de eigen kaasmakerij is klimaatneutraal. Het gasverbruik is per kilo ingenomen melk tussen 2017 en 2019 gedaald met 29 procent. In diezelfde periode werd het elektriciteitsverbruik in de kaasmakerij rond de 20 procent teruggedrongen. Daarnaast heeft de kaasmakerij een minimaal energie- en waterverbruik en gebruikt het groene stroom, er staat nog wel een gasketel. “Daar is nog geen goed alternatief voor, dus dan ben je genoodzaakt te compenseren door bomen te planten en certificaten te kopen maar uiteraard blijven we continue op zoek naar mogelijkheden voor het verlagen van de CO2-uitstoot”, zegt Betten.</p>

<p>Als je met KLM vliegt krijg je een boterham met Beemster kaas. Corona heeft daarom ook grote impact gehad op CONO. Door de verandering in consumptie, mensen eten nu vaker thuis een broodje kaas, is de verkoop van CONO-kaas ongeveer evenveel als voor de pandemie. Wel zijn de vet- en eiwitprijzen in de wereldmarkt voor poeder en boter lager geweest in 2020, wat een negatief effect heeft voor de opbrengst voor de boeren van CONO. Toch gaat dat niet ten koste van de duurzame ontwikkelingen, zegt Betten. “We hebben lang geleden een weg ingeslagen met duurzaamheid en dierenwelzijn als kompas, en daar zullen we ook in de toekomst op blijven koersen. Die richting is heel duidelijk en dat blijft onze focus.”</p>

<h2>Duurzaam verpakken</h2>

<p>Een voorbeeld daarvan is ook hoe de kazen worden verpakt. Dat besteedt CONO uit aan een externe verpakker. Samen kijken we naar hoe die verpakking nog duurzamer kan. “We staan al in de top 2 als je kijkt naar de verhouding van het plastic dat we gebruiken ten opzichte van de hoeveelheid kaas. En we streven ernaar om daar continu stappen in te blijven maken,” zegt Betten. Volgens de CEO is het bijvoorbeeld een uitdaging dat de huishoudens steeds kleiner worden, en die dus eerder plakken voorgesneden kaas kopen dan een stuk kaas. “Daarvoor kijken we bijvoorbeeld naar biologisch afbreekbare verpakkingsmaterialen, of het maken van verpakkingen van gerecycled plastic.” Als er een goed beeld is wat de duurzaamste optie is, wordt het door ons overal toegepast. Want als we een keuze maken, gaan we ervoor.”</p>

<p>Betten gelooft heilig in de boerencoöperatie. “De Nederlandse boer is een superboer en een van de duurzaamste ter wereld. Alles wat we met elkaar doen wordt goed gecontroleerd en gereguleerd, en we exporteren enorm veel zuivel met toegevoegde waarde. Daar moeten we zuinig op zijn.” Betten noemt het dan ook een vitale sector, want melk, boter en kaas blijven nodig. En om de sector te verduurzamen moet volgens Betten blijvend worden ingezet op innovatie, moeten ook boeren hun verantwoordelijkheid nemen, en moet de overheid sturen en stimuleren. </p>

CONO Kaasmakers - Beemster kaas

<p>De stichting is actief sinds 2016 en heeft een hoofdkantoor in Amsterdam. De club werkt samen met 45 grote werknemers. De droom van Refugee Talent Hub is een Nederland waarin werkgevers de talenten van vluchtelingen zien en benutten, en waar vluchtelingen dus de juiste kansen hebben op de arbeidsmarkt. De stichting houdt bijeenkomsten op de werkvloer, verzorgt activiteiten en heeft een kennisbank met onder meer ervaringsverhalen, onderzoeken, wet- en regelgeving en businesscases.<br /><br />De stichting heeft een bestuur met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, die hun functie onbezoldigd en op persoonlijke titel uitvoeren. Ook is er een Raad van Vrienden: deze Raad bestaat uit mensen met een vluchtverleden die de stichting gevraagd en ongevraagd adviseert over strategische onderwerpen.<br /></p>

Refugee Talent Hub

<h2>Vlees van de toekomst</h2>

<p>Kweekvlees heeft voordelen ten opzichte van vlees van dieren. Er zijn geen dieren nodig die in slechte omstandigheden gehouden worden. De CO2-uitstoot van dieren is groter dan die van kweekvlees, in ieder geval voor runderen. De focus op rundvlees heeft daar ook mee te maken: een koe stoot heel veel broeikasgas uit, en er is veel water en voer nodig om rundvlees te maken. Daarom kan kweekvlees milieuvriendelijker zijn. Maar omdat er wel veel energie nodig is om het kweekvlees te laten groeien in een bioreactor. zal het lastiger worden om ook te concurreren met varken of kip. Door het proces efficiënter te maken zal de voetafdruk van een kweekburger wel steeds kleiner worden.</p>

Mosa Meat

<h2>De boer meer betalen</h2>

<p>De koffiewereld kent veel uitbuiting. Boeren moeten vaak hard werken voor weinig geld, en een groot deel van de winst komt bij koffieproducenten en winkels terecht. Bedrijven zoals Wakuli willen dat aanpakken, en spreken daarbij de koffieliefhebbers aan. Deze mensen zijn geïnteresseerd in hoogwaardige koffie en hebben ook meer oog voor een eerlijke prijsverdeling. Door die twee factoren te combineren maakt Wakuli impact.</p>

Wakuli

<h2>Deels plantaardige knakworst </h2>

<p>De duurzame kwaliteit van een worst begint volgens Levie bij de boer. Brandt &amp; Levie wil dat de varkens gevarieerd voer krijgen dat zo lokaal mogelijk moet zijn. Hun varkens eten bijvoorbeeld restanten van de kaasboer of bakker uit de buurt. Hierdoor wordt voedselverspilling tegengegaan en de varkens vinden het ook nog eens heel lekker. Vanwege de stijgende vraag naar plantaardige producten, introduceerde Brandt &amp; Levie in 2019 een knakworst die voor één derde bestaat uit biet en kikkererwt.</p>

Brandt & Levie

<p>Sinds het eerste prototype in 2005 heeft Plantlab grote stappen gezet. Inmiddels levert het bedrijf de techniek om binnen planten te kweken overal ter wereld en wordt indoor farming steeds populairder. Het grote milieuvoordeel is dat er geen verspilling meer is, zoals dat bij akker- of kasbouw wel voorkomt.</p>

PlantLab

<h2>Zuinige en duurzame melkrobots</h2>
<p>Lely bevordert het welzijn van zowel de melkveehouder als hun koeien. Het bedrijf heeft duurzaamheid en innovatie integraal in zijn bedrijfsstrategie verweven. Het bedrijf streeft naar energieneutrale melkveehouderijen. Door te melken met zuinigere melkrobots en gebruik te maken van geautomatiseerde voersystemen en stalreinigers (met een elektrische aandrijving) wordt het energiegebruik van melkveehouders bijvoorbeeld teruggedrongen. Daarnaast kijkt Lely kritisch naar zijn eigen producten en productieprocessen. Zo worden binnen het Lely Taurusproject oudere melkrobots gerenoveerd en technisch aangepast, waardoor de levensduur van deze machines aanzienlijk verlengd wordt.</p>

Lely

Bouw en infra

Advies en dienstverlening

Retail

Financiën

Energie

Transport en mobiliteit

Industrie & Chemie

Leiderschap

Circulaire economie

Technologie

Landbouw en voeding

Sluit je aan en versnel de duurzame transitie!

Thumbnail Todays Change Makers Wilma

Marjolein brasz foodvalley

Lely board andre 01 0396

210121 changeinc 2

Thumbnail 65

Thumbnail 61

Samuel levie

Mark post witte rand

Janpaul rutten 1

Seamore willem sodderland

191206 dbl 9

Jaap korteweg nils elzenga

Louise vet 01

Logo Vattenvall 2021 diap

HPVV5551 BE Wportal Roderick Glerum

Daan Versteeg

Lizzy Butink

Maren de Weerd

Wendeline Besier

Xander Slager

Martijn van Paassen

Roel Nozeman

Fred Bos

Julia van Boven

Jeljer Haarsma

Drees Peter van den Bosch

Peter Paul Weeda

Mariah Mansvelt Beck

Peter Molengraaf

Debby Slofstra

Erik van Houten

Irene Visser

Sabine Stuiver

Sheila Struyck

Leen Zevenbergen

Renco Schipper

Maarten van Dam

Jan Lenstra

Wendy de Jong

Jan Willem van de Groep

Marianne van Leeuwen

Finn McClain

Stephan Bredewold

Mark Hartmans

Sebastian Monteban

Joop Joost Hietbrink

Henk van Raan

Joost Wouters

Danielle de Nie

Thaddeus Anim-Somuah

Jacqueline van den Ende

Kika Buhrmann

Marloes van Heteren

Sanne Akerboom

Mirwais Momand

Rinke Zonneveld

<h3>Persoon</h3>

<p>Jaap Korteweg groeide op als boerenzoon in het Noord-Brabantse dorp Langeweg. In 1992 nam hij als negende generatie boer het akkerbouwbedrijf over van zijn vader. Zes jaar later schakelde het bedrijf over op biologische teelt. Tot 2017 was hij getrouwd met Marianne Thieme, voormalig fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren. Korteweg woont in Etten-Leur samen met zijn nieuwe partner en kinderen.</p>

<h3>Positie</h3>

<p>In 2008 richtte Korteweg met een compagnon De Vegetarische Slager op. Hoewel hij van vlees houdt, besloot hij om na de varkenspest uitbraak in 1997 vegetariër te worden. “Ik werd benaderd om kadavers op te slaan, dat was een goede business. Toch deed ik dat niet”, zegt hij hierover. De naam ‘De Vegetarische Slager’ koos hij bewust. “Mensen moeten onze naam juist zien als een ode aan vlees. Ik noem mezelf slager omdat ik vlees lekker vind. Alleen verkoop ik vlees zonder dier”, zei hij in een <a href="https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/hij-is-de-man-achter-de-vegetarische-slager-mensen-denken-nu-nog-dat-ze-niet-zonder-vlees-kunnen~b9f87c2f/">interview</a> met de Volkskrant. In 2015 werd Korteweg verkozen tot Ondernemer van het Jaar.</p>

<h3>Resultaat</h3>

<p>Eind vorig jaar verkocht Korteweg De Vegetarische Slager aan de levensmiddelengigant Unilever. Daarmee wil hij zijn ambitie verwezenlijken om de grootste slager ter wereld te worden. “We willen over een aantal jaar sterk gegroeid zijn. Dat kan een groot bedrijf als Unilever veel beter”, noemt Korteweg als belangrijkste reden. Inmiddels heeft De Vegetarische Slager een omzet van zo’n € 25 mln met 4.000 verkooppunten in zeventien landen.</p>

<p>Stilzitten is niet aan Korteweg besteed. Nieuwe ideeën liggen alweer op de loer, zoals een veganistische melkboer waarbij de koe wordt vervangen door een nieuwe techniek. “Het is nog moeilijker dan vlees vervangen”, zegt Korteweg hierover. Maar net als bij De Vegetarische Slager biedt elke uitdaging nieuwe kansen.</p>

Jaap Korteweg

Willem van Weede

Jeroen van de Ven

Sandra van Beest

<p>Wim Betten is CEO van CONO Kaasmakers, bekend van Beemster Kaas. Hij is een echte kaasman: voordat hij in 2012 bij Cono ging werken, zat hij jaren bij Frieslandcampina. Betten weet dus alles van kaas, en hij gebruikt die kennis om het proces duurzamer te maken. Al in 2008, lang voor duurzaamheid gemeengoed werd, werkte CONO samen met Ben &amp; Jerry's om een duurzaamheidsprogramma te starten. Die voortrekkersrol werpt nu zijn vruchten af. </p>

<p>Hoewel CONO een relatief kleine speler is op de Nederlandse kaasmarkt, innoveert het bedrijf volop. Zo is de kaasmakerij klimaatneutraal. En hoewel het houden van koeien zorgt voor flink wat broeikasgas, wordt het proces van kaasmaken duurzamer dankzij de technieken die CONO gebruikt. Andere kaasmakers kijken dan ook met interesse naar wat deze kleine kaasmaker allemaal doet. </p>

Wim Betten

Quirine de Weerd

Chantal Schrijver

Johan Krijgsman

Danny Benima

Ika van de Pas

Savitri Groag

Danny Hoekzema

Marije Klomp

Samuel Beltman

Thibaud van der Steen

Marjet Rutten

Karina Tiekstra

Wim de Laat

Fleur Bakker

Eva Ronhaar

Christian Kampmann

Kadir van Lohuizen

Joost de Kluijver

Ellyne Bierman

Yasin en Tansel Kiliç

Stefan Evers

Vincent van der Holst

Christian de Jong

Evelyn Brakema

Mirjam Schmüll

Hanneke van de Vijfeijke

Misha Elkerbout

Mark Boode

Samira I. Ibrahim

Bas Timmer

Daniel Rosen Jacobson

Peter Paul Kleinbussink

Elisah Pals

Peter van der Reijden

Pol Knops

Léon van Bossum

Erik Troost

Rick Verkuyl

Beau-Anne Chilla

Catharinus Wierda

Elles Kempers

Oliver Yeboah

Leon Dielen

Hans Geels

Nicole Freid

Thijs Huijsmans

Kiki Lauwers

Suzanne Debrichy

Kiki Hagen

Dick van Driel

Niels van Stralen

Marissa de Boer

Rutger van Raalten

Maikel van Wissen

Chantal van Schaik

Boele de Jonge

<p>“Refugee Talent Hub brengt vluchtelingen en werkgevers dichter bij elkaar met betaalde banen als doel”, licht ze toe. “Onze droom is een Nederland waarin werkgevers de talenten van vluchtelingen zien en benutten, en waar vluchtelingen dus de juiste kansen hebben op de arbeidsmarkt. Tijdens kleinschalige activiteiten ontmoeten ze elkaar. Samen met werkgevers streven we naar een refugee friendly-werkvloer, waar medewerkers met een vluchtelingenachtergrond – net zo eenvoudig als ieder ander – instromen en zich thuis voelen. Werk betekent zo veel meer dan geld verdienen.”</p>

Sluit je aan en versnel de duurzame transitie!

Change Inc. partnerships

Sluit je aan en versnel de duurzame transitie!

Change Inc. partnerships

Sluit je aan en versnel de duurzame transitie!

Change Inc. partnerships

Sluit je aan en versnel de duurzame transitie!

Change Inc. partnerships

Wilma Roozenboom

Directeur
Refugee Talent Hub

Zoek een Changemaker

Louise Vet

Jaap Korteweg

Willem Sodderland

Jan Paul Rutten

Samuel Levie

Brandt & Levie

Wim Betten

CONO Kaasmakers - Beemster kaas

Yorick Bruins

Wakuli

Michiel Peters

PlantLab

André van Troost

Lely

Marjolein Brasz

Mark Post

Mosa Meat

Mike Venekamp

Wilma Roozenboom

Directeur Refugee Talent Hub

Zoek een Changemaker

Louise Vet

Jaap Korteweg

Willem Sodderland

Jan Paul Rutten

Samuel Levie

Brandt & Levie

Wim Betten

CONO Kaasmakers - Beemster kaas

Yorick Bruins

Wakuli

Michiel Peters

PlantLab

André van Troost

Lely

Marjolein Brasz

Mark Post

Mosa Meat

Mike Venekamp

Directeur
Refugee Talent Hub