Change.inc

<p>Het programma, dat wordt gefinancierd door onder meer het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het ministerie van Binnenlandse Zaken, richt zich op het toepassen van teelten en reststromen van Nederlandse bodem voor de productie van biobased bouwproducten.</p>
<p>Die producten moeten op grote school gaan bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelen, het circulair maken van de bouw en het Nationaal Programma Landelijk Gebied. Building Balance stimuleert en ondersteunt de ontwikkeling van landelijke en regionale ketens tussen boeren, industrie en bouwers. De transparante en zelfstandige ketens produceren natuurlijke grondstoffen die worden verwerkt tot biobased bouwmaterialen. Er worden slimme en opschaalbare gewas-product-combinaties gemaakt, die geschikt zijn voor nieuwbouw en renovatie of verduurzaming van gebouwen in Nederland.</p>

Building Balance

<p>Door beton en staal zoveel mogelijk te vermijden, wordt er veel minder CO2 uitgestoten. Bewoners van The Urban Woods delen faciliteiten, zoals een zwembad, kantoorruimte, fitnessruimte en bibliotheek, of een deelauto en elektrische fiets.</p>
<p>Door gebruik te maken van tech – zoals sensoren, automatisering en digitale systemen – moet het leven in The Urban Woods extra comfortabel zijn. Van de gebouwen wordt bijvoorbeeld een digitale tweeling gemaakt, een online replica van de panden waarmee alles kan worden geoptimaliseerd. Dat moet zorgen voor minder fouten, minder afval, makkelijker hergebruik en efficiënter onderhoud. Sensoren tracken energie- en waterverbruik real-time, per inwoner. De gekoppelde panden leren van elkaar en worden zo steeds efficiënter. Via een speciale Woods-app worden duurzame gewoonten gestimuleerd. </p>
<p>Daarnaast is de huisvesting zeer flexibel: bewoners sluiten een woon-abonnement af, waarbij ze op elk gewenst moment extra voorzieningen kunnen toevoegen zoals een logeerkamer, een moestuin of extra opbergruimte, of deze weer kunnen schrappen. Door in te zetten op sociale verbinding, worden meerdere problemen tegelijk aangepakt, zoals woningnood, klimaat en eenzaamheid.</p>
<p>The Urban Woods werd opgericht door Sebastian Monteban en Tim Vermeend. Op dit moment kunnen geïnteresseerden zich inschrijven voor appartementen in de buurt van het centrum van Delft. De bouw start daar binnenkort. Het bedrijf heeft al meerdere locaties op het oog.</p>

The Urban Woods

<p>Het bedrijf ontstond nadat Van Heteren op zoek ging naar mogelijkheden om een energieneutraal gebouw te ontwerpen. “Op het dak was weinig ruimte voor zonnepanelen, dus wilden we weten of ze misschien in de gevel konden worden geïntegreerd. Die mogelijkheid bleek nog helemaal niet te bestaan. Toen zijn we dat zelf gaan ontwikkelen.” </p>
<p>Door zonnepanelen aan gevels te bevestigen, kunnen ze in theorie de hele dag door zon omzetten in energie. “Op die manier kun je het energienet beter balanceren en overbelasting van het net op bepaalde piekmomenten voorkomen.” </p>
<p>Solarix werkte afgelopen jaren aan projecten zoals het hoofdkantoor van Adyen in Amsterdam, het duurzame bedrijfsgebouw Pharos in Hoofddorp en de Schouwburg in Middelburg. Het bedrijf won afgelopen jaren verschillende prijzen, waaronder dit jaar de tweede plaats van de Best Innovation Award. In 2021 won Solarix de Provada proptech award. In 2019 werd het bedrijf beloond met een plaats in de Top 15 ASN Bank Wereldprijs en de ABN Amro Innovatie award. In 2018 won het de Engie Duurzame Technologie prijs en in 2016 de Solar Design Award.</p>

Solarix

<h2>Houtbouw rendabel maken</h2>
<p>Waal is groot geworden met beton, maar de komende jaren willen directeur Johan Krijgsman het portfolio houtbouw steeds groter maken. Van de 10 procent die het nu is, naar 50 tot 60 procent binnen tien jaar. “De keuzes die de bouwsector maakt, kunnen bijdragen aan een betere wereld. Daarbij ben ik ervan overtuigd dat duurzamer bouwen, niet per definitie duurder moet zijn. Dat aspect maakt het voor mij als ondernemer ook interessant. Als je van houtbouw geen rendabel businessmodel kunt maken, houdt het snel op.”</p>

Waal

<p>Brokkenmákers is onder meer betrokken bij het Merwede Lab, een groene, autovrije en geheel gasloze wijk in Utrecht. Medeoprichter Mirjam Schmüll vertelt erover. “Het is uniek dat alle eigenaren, inclusief de gemeente, zich voor tien jaar hebben gecommitteerd aan gebiedsinnovatie en daar ook gebiedsinnovatie aan hebben gekoppeld. Daardoor kunnen we innovaties realiseren, ongeacht de economische situatie. Ook kunnen we door onze samenwerking slimmer naar de opgave kijken dan wanneer we allemaal alleen te werk zouden gaan. Elk gebouw is natuurlijk anders, maar de procedures lijken wel heel erg op elkaar. Partijen maken bijvoorbeeld vaak gebruik van dezelfde adviseurs. Omdat we zo hecht samenwerken, kunnen we alle afzonderlijke aanvragen bundelen tot een geheel. En zoals ik al zei, we kunnen de inspanningen en kosten verdelen en iedereen laten werken aan zijn eigen specialiteiten.”</p>

Brokkenmákers

<p>Elles Kempers is directeur van Het Goed. “We zijn een inclusieve organisatie die werkt aan de ontwikkeling van mensen met diverse achtergronden. Bij ons komen mensen binnen die soms lang thuis hebben gezeten, bijvoorbeeld door fysieke of mentale beperkingen. Ze willen graag meedoen, maar dat is niet zo vanzelfsprekend. We helpen onze werknemers werkervaring opdoen, zelfvertrouwen krijgen en daardoor structuur in hun leven. We zoeken werk bij de persoon, in plaats van andersom. Zo kunnen ze zich ontwikkelen in een domein waarin ze zich comfortabel voelen, of dat nu transport, horeca of sortering is. Het is mooi om mensen op die manier op te zien bloeien. Er zijn in totaal zo’n 1.850 medewerkers werkzaam bij Het Goed, een hele grote groep dus.”</p>
<h2>Dit moet anders kunnen</h2>
<p>Waarom motiveerde Kempers om directeur te worden? “Ik heb voorheen bij andere retailers gewerkt en vind retail een prachtig vak. Maar ik had altijd het idee: dit moet anders kunnen. We kunnen toch niet iedere keer nieuwe handel op de markt blijven brengen, dacht ik. Toen ben ik bij Het Goed aan de slag gegaan, waar ik niet direct als directeur begon. Ik vond het fantastisch om mijn vakkennis te gebruiken om aantrekkelijke winkels te maken met alleen maar gebruikte spullen.”</p>

Het Goed

<h2>Visie</h2>

<p>In Nederland is ontwerp- en adviesbureau Arup relatief onbekend. Maar de meeste mensen kennen wél het <em>Opera House</em> in het Australische Sydney. De Deense architect Jørn Utzon won in 1957 de aanbesteding voor dit prestigieuze project, maar wist destijds niet hoe hij zijn idee tot uitvoering moest brengen. Oprichter Ove Arup van het gelijknamige adviesbureau, wist met creativiteit en de juiste samenwerkingen de bouw te realiseren. Inmiddels heeft Arup meer dan 15.000 specialisten in dienst in meer dan 90 disciplines op projecten in meer dan 140 landen. De missie van Arup anno 2021 luidt: <em>We shape a better world</em>. Het advies- en ontwerpbureau wordt door overheden ingehuurd voor onder andere stadsontwikkeling en gebouwrenovatie en gebruiksoptimalisatie. Daarbij houdt Arup sociaal welzijn en maatschappelijke impact in acht. Duurzaamheid wordt niet alleen extern, maar zeker ook intern nagestreefd: zo is het reisbeleid aangepast en wordt er eerder <em>online</em> samengewerkt dan dat er vliegtickets worden geboekt om elkaar te zien.</p>

<h2>Strategie</h2>

<p>Het motto van Arup: <em>sustainability is everything</em>. Om te komen tot duurzame oplossingen, toetst Arup projecten aan zes ontwerpprincipes: respecteer de grenzen van de planeet, wees sociaal waardevol, verdedig het klimaat, denk circulair, streef naar een netto koolstofuitstoot van nul, en kijk mensgericht. Als het bureau in gesprek gaat met een klant over een nieuwe opdracht, dan is de vraag die de medewerkers van Arup zichzelf stellen: past dit project bij de kernwaarden en voldoet het aan de zes ontwerpprincipes? Zo is deze aanpak intrinsiek verweven met de wereldwijde strategie: de samenleving te dienen en zinvol werk te leveren voor een duurzame gebouwde omgeving.</p>

<h2>Uitvoering</h2>

<p>De kracht van Arup is alle disciplines bij elkaar te brengen. Zo zetten zij adviseurs, architecten, ingenieurs en bouwers bij elkaar aan tafel om integraal te kijken naar projecten. Het nieuwe appartementengebouw HAUT, vlakbij Amstelstation in Amsterdam, is daar een voorbeeld van. De woontoren van 21 verdiepingen is met 73 meter het hoogste houten woongebouw van Nederland. Het krijgt energie-opwekkende gevels en driedubbel glas. Arup werkt samen met initiatiefnemer en ontwikkelaar Lingotto. Team V Architectuur en JP van Eesteren bouwen HAUT. Een ander voorbeeld is het energieproject in Londen. Arup voert in opdracht van netbeheerder National Grid, in samenwerking met Shell en Uniper een haalbaarheidsstudie ‘Project Cavendish’ uit voor de productie van waterstof in de Londense haven. Als de studie slaagt, kunnen Londense bussen rijden op waterstof. Waterstof heeft volgens Arup een sleutelrol in het energiesysteem van de toekomst. </p>

Arup

<h2>Duurzaamheid in het dna</h2>
<p>Als familiebedrijf zit duurzaamheid in het dna. In 2030 wil het bedrijf dat iedere oplossing bijdraagt aan een groener en gezonder Nederland. In dat jaar wil Dura Vermeer de CO2-uitstoot gehalveerd hebben, zoveel mogelijk materialen hergebruiken en bij elk project aandacht hebben voor de natuur. Zo wil het bedrijf het gebied waar het werkt minimaal net zo groen achterlaten als hoe het er uitzag bij het begin van het project.</p>

Dura Vermeer

<h2>Visie</h2>

<p><em>“Improving the quality of life” </em>is de missie van Arcadis. De advies- en ingenieursorganisatie startte zo in 1888 omdat het de slechte arbeidsomstandigheden op het platteland wilde verhelpen. Inmiddels zet het bedrijf wereldwijd in op het verbeteren van de leefomgeving door op sociaal, economisch en ecologisch gebied te werken aan een duurzame wereld. Arcadis zet technologie en data in voor het optimaal benutten van grondstoffen, de bescherming van het milieu en het ontwikkelen van mobiliteitsoplossingen en het creëren van plekken waar prettig kan worden gewoond, gewerkt en geleefd.</p>

<h2>Strategie</h2>

<p>Arcadis heeft een integrale benadering op duurzaamheid en is actief op tal van terreinen: de energietransitie, zoals het opwekken van energie, maar ook op het gebied van infrastructuur, industrie, de gebouwde omgeving en gebiedsontwikkeling. Andere gebieden waar Arcadis werkzaam is, zijn klimaatadaptatie, circulaire economie, duurzame mobiliteit, biodiversiteit en gezonde en inclusieve gebouwen en gebieden. Hierin helpt Arcadis het duurzaamheidsbeleid van haar klanten te vertalen in concrete oplossingen met duurzame impact. Opvallende voorbeelden zijn Wonderwoods (Utrecht), Campus Triodos Bank (Zeist), Duurzaam Schouwburgplein (Rotterdam) en Campus Shell Technology Centre (Amsterdam). Ook internationaal heeft Arcadis duurzaam aantoonbare projecten op haar naam staan, zoals Esenler Park (Istanbul), Dutch/Dubai 2020 Expo Pavillion (Dubai) en landschapspark Donghu Lake (Wuhan). Met de tienduizenden projecten die Arcadis jaarlijks uitvoert, kan het bedrijf een grote stap zetten in het realiseren van haar missie.</p>

<h2>Uitvoering</h2>

<p><em>Lead by example </em>is een uitdrukking die Arcadis serieus neemt. Als je het echt goede voorbeeld wilt geven in de duurzame wereld, moet je het eerst zelf laten zien. Door de mobiliteit van de eigen medewerkers te verduurzamen werkt Arcadis aan de missie om klimaatneutraal te worden, zo zei CEO Gert Kroon in een eerder interview. Zo zijn alle kantoren verplaatst naar intercitystations en wordt het laatste stukje CO2-uitstoot via carbon credits gecompenseerd. In 2020 won Arcadis de Spitsbreker Award van BNR, omdat het mobiliteitsbeleid het meest effectief was in de strijd tegen files, aldus de jury. Door zelf het goede voorbeeld te geven neemt Arcadis haar opdrachtgevers mee in de duurzame oplossingen om de leefomgeving over de hele wereld te verbeteren en toe te werken naar het behalen van de klimaatdoelstellingen wereldwijd.</p>

Arcadis

<h2>Biobased en biophilisch</h2>
<p>ORGA ziet dat toekomstbestendig bouwen nu vooral is gericht op energiebesparende toepassingen. Daarbij wordt voorbij gegaan aan het probleem van natuurlijke grondstoffen die uitgeput raken. Daarom wil het architectenbureau zo snel mogelijk overschakelen naar bouwmaterialen die van nature snel terug groeien, zoals hout. Een tweede speerpunt van ORGA is biofilische architectuur. Deze stroming gaat uit van een gezonde en stressvrije leefomgeving door de aanwezigheid van elementen die de mens in de natuur tegenkomt. Dat betekent dat in de projecten van ORGA veel aandacht is voor groen, licht en ruimte. </p>

ORGA Architect

<p>mHome bouwt biobased, circulair én betaalbaar en modern. Om een mHome te bouwen, wordt er gebruik gemaakt van natuurlijke materialen en wordt samengewerkt met allerlei (groene) partners. </p>
<h2>Gezonde wereld</h2>
<p>mHome wil een bijdrage leveren aan een gezondere, leefbare wereld. Uit oogpunt voor het milieu, bijvoorbeeld door stikstofuitstoot en uitputting van grondstoffen tegen te gaan. Maar ook vanuit het oogpunt van de gezondheid van de bewoners met een gezonder en rustgevend binnenklimaat. De eerste mHome werd in 2015 ontwikkeld en was datzelfde jaar te bewonderen als biobased demowoning tijdens de Innovation Expo in Amsterdam. </p>

mHome

<h2>Kantoorinrichting</h2>
<p>Organisaties die groeien (of krimpen) kunnen vaak geen kant op, omdat in het kantoor de ruimte vast staat. Maar compleet nieuwe kantoorinrichting of een compleet nieuw kantoor is kostbaar en niet duurzaam. </p>
<p>BOW wil dit probleem oplossen door flexibele, modulaire bouwstenen voor op kantoor te leveren. Met de producten van BOW kan de ruimte snel worden aangepast naar de huidige wensen. Zonder dat hiervoor constructieve aanpassingen nodig zijn of dat dit zorgt voor veel afval. </p>

<h2>Minder CO2</h2>
<p>Dat zorgt voor minder kosten en minder CO2-uitstoot. Bovendien worden de woningen naar eigen zeggen dubbel zo snel opgeleverd dan op de huidige manier van bouwen. Daiwa House Modular Europe wil dé duurzame oplossing zijn voor het nijpende woningtekort.</p>

Daiwa House Modular Europe

<p>The Substitute is een snelgroeiende community van duurzame merken, makers en professionals zoals interieur- architecten, ontwerpers en stylisten. Oprichters Machteld Rijnten en Marieke Kamphuis zien steeds meer kruisbestuiving binnen de community waar grote en kleine merken elkaar versterken. The Substitute is ook te vinden bij events als de Dutch Design Week Eindhoven. Het platform is tevens een kennisinstituut. Er werken naast Rijnten en Kamphuis vijf mensen in een flexibele schil. </p>

The Substitute

<p>TheNewMakers verkoopt naast volledige woningen (de Uuthuuske en HoutenThuis) ook circulaire no waste keukens (NoWa) en prefab badkamers (ComfortCabin). </p>
<p>Het bedrijf is tot nu toe organische gegroeid. Winst van de eerste meubellijn Fabrikoos (de naam moest een beetje aaibaar zijn naast alle technische benaderingen) werd weer in het bedrijf gestopt. Vandaag de dag maakt TheNewMakers een paar honderd woningen op computer gestuurde machines (3 CNC) , met 40 enthousiastelingen en een werkplaats van 5000 vierkante meter. Om sneller te kunnen opschalen en meer impact te kunnen maken voert het bedrijf inmiddels gesprekken met investeerders. </p>

TheNewMakers

<p>WOWW staat voor Wonen om te Wonen-Woningen. Zij gaan zich gezamenlijk inzetten voor een nieuw te bouwen wooncomplex in een nog nader te bepalen gemeente. </p>
<p>Met een anti-speculeerconstructie wil Club WOWW voorkomen dat betaalbare starterswoningen snel en met veel winst weer worden doorverkocht. Het doel is dat de woningen die worden gebouwd langdurig voor starters op de woningmarkt beschikbaar zijn. </p>
<p>Voor de projecten van Club WOWW zijn inmiddels 2400 belangstellenden ingeschreven. De inschrijving is nu dichtgezet. Experts van de organisatie praten nu met gemeenten, projectontwikkelaars, woningcorporaties en financiers om daadwerkelijk een wooncomplex van de grond te krijgen. Bij het ontwerpen en inrichten van die plek worden straks nadrukkelijk de toekomstige kopers betrokken. </p>
<p>Club WOWW streeft ernaar om tijdens Lowlands 2023 de eerste twee projectlocaties bekend te maken. </p>

Club WOWW

Bouw en infra

Advies en dienstverlening

Retail

Financiën

Energie

Transport en mobiliteit

Industrie & Chemie

Leiderschap

Circulaire economie

Technologie

Landbouw en voeding

Sluit je aan en versnel de duurzame transitie!

Portretfoto Lizzy Butink Dura Vermeer

Foto Maren de Weerd Dura Vermeer

Foto Wendeline Besier Dura Vermeer

2021 Gideon JW

I1 A6557 Eva Broekema

Solarix Marloes 3

Johan Krijgsman

Marjet Rutten

Mirjamschmull

Elleskempers

Mathew vola

Logo Vattenvall 2021 diap

HPVV5551 BE Wportal Roderick Glerum

Portret Daan Bruggink 1

Portret Dingena

Patrick Schreven ECOBOUW

1649231331765

Harry van Zandwijk 3

THESUB1

Photo Pieter Portrait

Femke Dijkstra

Daan Versteeg

<p>Met een enorme gedrevenheid wil Lizzy een zo
groot mogelijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving.
Net zero en natuurinclusiviteit zijn hierbij belangrijke stippen aan de
horizon. Niet vingerwijzen, maar zelf verantwoordelijkheid nemen, staan voor
waar je in gelooft en laten zien dat het wél kan.</p>
<p>Lizzy is duurzaamheidsmanager bij Dura Vermeer
Bouw en Vastgoed, bestuurslid bij Rooftop Revolution, lid van de Raad van
Advies van de DGBC en duurzaamheidswerkgroep van de NEPROM en medeoprichtster
van de Toekomststoel.</p>

Lizzy Butink

<p>Maren is na het afronden van de opleiding Land- en Watermanagement in 2019 begonnen als managementtrainee voor Dura Vermeer Divisie Infra. Vanaf de start heeft zij zich bezig gehouden met duurzaamheid en heeft meegewerkt aan de ontwikkeling van verschillende initiatieven en strategieën rondom dit onderwerp. Sinds medio 2022 is zij verantwoordelijk voor de implementatie van duurzaamheid binnen de divisie Techniek van Dura Vermeer.</p>

Maren de Weerd

<p>Wendeline is na het afronden van MSc International Applied Communications gestart bij VolkerWessels als Innovatiemanager. Vanaf 2009 is zij actief op het vakgebied van duurzaamheid en heeft zij in de bouw-, infra- en technieksector bij onder meer VolkerWessels, Imtech en TBI ondersteund bij de ontwikkeling van duurzaamheidsstrategie, -rapportage en -communicatie.</p>
<p>Sinds 2022 is zij verantwoordelijk voor de beoogde versnelling van duurzaamheid binnen de divisie Infra van Dura Vermeer.</p>

Wendeline Besier

Xander Slager

Martijn van Paassen

Roel Nozeman

Fred Bos

Julia van Boven

Jeljer Haarsma

Drees Peter van den Bosch

Peter Paul Weeda

Mariah Mansvelt Beck

Peter Molengraaf

Debby Slofstra

Erik van Houten

Irene Visser

Sabine Stuiver

Sheila Struyck

Leen Zevenbergen

Renco Schipper

Maarten van Dam

Jan Lenstra

Wendy de Jong

<p>Van der Groep werkte zeven jaar lang in de bouwsector en zeven jaar lang in de woningcorporatiesector. Van 2010 tot 2016 was hij vervolgens verbonden aan het rijksoverheidsprogramma Energiesprong, dat werkte aan verduurzaming van de gebouwde omgeving. Daarbij richtte hij zich vooral op het versnellen van innovaties in de bouw- en woningcorporatiesector. Hij is bedenker en initiator van de Stroomversnelling, een programma dat zich focust op het optimaliseren en versnellen van renovaties van hoog niveau voor woningcorporaties. Hij is oprichter van Factory Zero, dat industriële energiemodules produceert voor energiezuinige woningen.</p>
<p>Hij is tevens mede-oprichter van Gideon Tribe, een initiatief van 'veranderingsgezinde mensen van binnen en buiten de bouw' die aan de slag gaan om de juiste condities te creëren zodat de Parijse klimaatdoelen worden gehaald. Met als doel dat de bouwsector 75 procent minder CO2 uitstoot in 2030. Van de Groep werkt(e) als columnist voor Cobouw, De Architect, de Corporatiegids, Renda, BNA, Duurzaam Gebouwd en Building Holland. Hij is gastdocent bij onder meer de TU Delft en Hogeschool Utrecht. In 2015 won hij de Duurzame top 50 (bouw en vastgoed) en de Klimaatpenning. In dat jaar stond hij ook op nummer 10 in de Duurzame top 100 van Trouw. Gideon Tribe won vorig jaar de Provada Inspiratie Award. </p>
<p> </p>

Jan Willem van de Groep

Marianne van Leeuwen

Finn McClain

Stephan Bredewold

Mark Hartmans

<p>Sebastian Monteban richt zich op het lanceren van en investeren in bedrijven die bijdragen aan duurzaamheid en maatschappelijke vooruitgang. Hij kijkt vooral naar de bouwsector, omdat de problemen daar groot zijn terwijl wonen wat hem betreft een basisrecht is. "Wonen is het hart van de samenleving en daarmee een uitstekend middel om meerdere maatschappelijke problemen tegelijk aan te pakken."</p>
<h2>Positieve bijdrage leveren</h2>
<p>Monteban begon al op jonge leeftijd met ondernemen. Hij startte Worldticketshop en de online juwelier Brandfield. In 2019 stond hij in de Top 100 Jonge Selfmade miljonairs van Quote. Tot hij besloot het roer om te gooien, Brandfield te verkopen en zich meer te focussen op duurzaamheid. “Eerst ging het me om het spel van ondernemen, nu ben ik volledig toegewijd aan het leveren van een positieve bijdrage aan de wereld van de generatie van mijn kinderen.” Samen met Tim Vermeend bedacht hij het concept The Urban Woods: appartementen in houten, natuurinclusieve gebouwen, waarbij huurders faciliteiten delen.</p>
<h2>Inspiratie Award</h2>
<p>Wat hem betreft gaan winst maken en duurzaamheid hand in hand. “Maar winst maken is niet mijn focus. Groei in harmonie met de natuur heeft de voorkeur boven ongebreidelde groei in portefeuilles.” Sebastian Monteban won in juni 2023 de Provada Inspiratie Award. Volgens de jury ging hij ‘above and beyond’ in het bewerkstelligen van duurzame verandering binnen zijn organisatie.</p>
<p> </p>

Sebastian Monteban

Joop Joost Hietbrink

Henk van Raan

Joost Wouters

Danielle de Nie

Thaddeus Anim-Somuah

Jacqueline van den Ende

Kika Buhrmann

<p>Marloes van Heteren had eerder haar eigen architectenbureau CUBE in Amsterdam en werkte als freelance architect. In 2016 startte zij, samen met productontwerper en kunstenaar Reinier Bosch het bedrijf Solarix. </p><h2>Energieneutrale steden</h2>
<p>Met de gekleurde zonnepanelen en gevelsystemen wil Van Heteren een bijdrage leveren aan ‘energieneutrale en mooie steden’. Om de energietransitie te versnellen is het volgens haar van groot belang dat ook gevels worden voorzien van panelen waarmee eigen stroom kan worden opgewekt. “Over 20 jaar vragen onze kinderen aan ons waarom we ooit gevels maakten die geen energie opwekten”, zei ze daar eerder over. </p><h2>Kinderen</h2>
<p>Toen zij kinderen kreeg, veranderde voor haar de manier waarop ze naar de wereld keek. “Heel cliché, maar vanaf toen ging duurzaamheid een steeds belangrijkere rol spelen.” Zowel in haar werk, als privé. “Mijn huis is goed geïsoleerd en we hebben natuurlijk zonnepanelen. Verder ben ik vegan, heb ik een auto die rijdt op groen gas en heb ik mezelf als doel gesteld om geen nieuwe kleren meer te kopen.” </p>

Marloes van Heteren

Sanne Akerboom

Mirwais Momand

Rinke Zonneveld

Jaap Korteweg

Willem van Weede

Jeroen van de Ven

Sandra van Beest

Wim Betten

Quirine de Weerd

Chantal Schrijver

<p>Van betonbouw, naar houtbouw. Dat is de transitie die Changemaker Johan Krijgsman, directeur van Waal voor zich ziet. Het wordt een gevecht van de lange adem, verwacht hij. Maar Krijgsman is ervan overtuigd dat het gaat lukken. “Schoner bouwen hoeft niet per definitie duurder te zijn.”</p><h2>Duurzamer bouwen</h2>
<p>Waal is groot geworden met beton, maar de komende jaren willen Krijgsman het portfolio houtbouw steeds groter maken. Van de 10 procent die het nu is, naar 50 tot 60 procent binnen tien jaar. “De keuzes die de bouwsector maakt, kunnen bijdragen aan een betere wereld. Daarbij ben ik ervan overtuigd dat duurzamer bouwen, niet per definitie duurder moet zijn. Dat aspect maakt het voor mij als ondernemer ook interessant. Als je van houtbouw geen rendabel businessmodel kunt maken, houdt het snel op.”</p>

Danny Benima

Ika van de Pas

Savitri Groag

Danny Hoekzema

Marije Klomp

Samuel Beltman

Thibaud van der Steen

<p>Rutten noemt zichzelf een ‘transitie-regelaar’. Op allerlei terreinen zet ze zich in om de duurzame transitie in de bouw te versnellen. Zo probeert ze onder de vlag van Building Balance het gebruik van biobased materialen in de bouw te stimuleren. En regelmatig ondersteunt ze subsidiebeoordelingscommissies waarin ze aanvragen behandelt over onderwerpen die raken aan de energietransitie. Daarnaast is ze actief bij Gideon. Met dit initiatief geeft ze de overheid gevraagd en ongevraagd advies over hoe de gebouwde omgeving kan verduurzamen.</p>
<p>“Ja, we moeten woningen realiseren, maar kunnen we die opgave ook combineren met andere uitdagingen? Duurzamer bouwen draagt namelijk bij aan een betere wereld. En wil je klimaatvluchtelingen voorkomen, dan zul je iets tegen klimaatverandering moeten doen. Ik hoop dat de nieuwe minister in staat is om niet alleen blokkendozen neer te zetten. Het kost echt niet heel veel meer tijd en geld om een goeie wijk te bouwen.”</p>

Karina Tiekstra

Wim de Laat

Fleur Bakker

Eva Ronhaar

Christian Kampmann

Kadir van Lohuizen

Joost de Kluijver

Ellyne Bierman

Yasin en Tansel Kiliç

Stefan Evers

Vincent van der Holst

Christian de Jong

Evelyn Brakema

<h2>Circulair in 2050</h2>
<p>Volgens Schmüll staan we nog maar aan het begin van de route richting een circulaire bouwsector. “Circulair betekent dat we op een compleet andere manier gebouwen moeten gaan ontwerpen. De manier waarop we dat nu doen, is door te beginnen met een tabula rasa, een wit vel papier. We ontwerpen en bouwen een nieuw gebouw en kijken daarna pas hoe we dat gebouw in de toekomst kunnen hergebruiken. Maar daardoor maak je ook pas in de toekomst impact, niet nu. We hebben een beperkt <em>carbon budget</em> en kunnen niet voor eeuwig CO2 blijven uitstoten. Ik denk dus dat we ons moeten concentreren op de bestaande gebouwde omgeving.”</p>

Mirjam Schmüll

Hanneke van de Vijfeijke

Misha Elkerbout

Mark Boode

Samira I. Ibrahim

Bas Timmer

Daniel Rosen Jacobson

Peter Paul Kleinbussink

Elisah Pals

Peter van der Reijden

Pol Knops

Léon van Bossum

Erik Troost

Rick Verkuyl

Beau-Anne Chilla

Catharinus Wierda

<p>“In 2023 hebben we ruim 30.000 ton aan spullen ingezameld. Hiervan is 87 procent hergebruikt. Dit heeft geleid tot een CO2-besparing van 34.229 ton, vergelijkbaar met de CO2-opname van ruim 4,5 miljoen bomen. Dagelijks geven we aan 30.000 spullen een tweede leven, dit jaar in totaal zo’n 10 miljoen stuks. 2 miljoen daarvan is kleding. Ik heb ruim twintig jaar ervaring in de retailsector, maar ik heb nog nooit zo’n hoge omloopsnelheid gezien als bij Het Goed. Bij ons is het echt vullen, vullen, vullen. Die winkel moet vol!”</p><h2>Dit moet anders kunnen</h2>
<p>Waarom koos Kempers ervoor om directeur te worden? “Ik heb voorheen bij andere retailers gewerkt en vind retail een prachtig vak. Maar ik had altijd het idee: dit moet anders kunnen. We kunnen toch niet iedere keer nieuwe handel op de markt blijven brengen, dacht ik. Toen ben ik bij Het Goed aan de slag gegaan, waar ik niet direct als directeur begon. Ik vond het fantastisch om mijn vakkennis te gebruiken om aantrekkelijke winkels te maken met alleen maar gebruikte spullen.”</p>

Elles Kempers

Directeur
Het Goed

Zoek een Changemaker

Mirjam Schmüll

Brokkenmákers

Marjet Rutten

Building Balance

Johan Krijgsman

Waal

Marloes van Heteren

Solarix

Sebastian Monteban

The Urban Woods

Jan Willem van de Groep

Building Balance

Wendeline Besier

Dura Vermeer

Maren de Weerd

Dura Vermeer

Lizzy Butink

Dura Vermeer

Femke Dijkstra

Club WOWW

Pieter Stoutjesdijk

TheNewMakers

Machteld Rijnten en Marieke Kamphuis

The Substitute

Harry van Zandwijk

Daiwa House Modular Europe

Glenn Holland

BOW

Patrick Schreven

mHome

Dingena Verkerk

Arcadis

Daan Bruggink

ORGA Architect

Mathew Vola

Arup

Elles Kempers

Directeur Het Goed

Zoek een Changemaker

Mirjam Schmüll

Brokkenmákers

Marjet Rutten

Building Balance

Johan Krijgsman

Waal

Marloes van Heteren

Solarix

Sebastian Monteban

The Urban Woods

Jan Willem van de Groep

Building Balance

Wendeline Besier

Dura Vermeer

Maren de Weerd

Dura Vermeer

Lizzy Butink

Dura Vermeer

Femke Dijkstra

Club WOWW

Pieter Stoutjesdijk

TheNewMakers

Machteld Rijnten en Marieke Kamphuis

The Substitute

Harry van Zandwijk

Daiwa House Modular Europe

Glenn Holland

BOW

Patrick Schreven

mHome

Dingena Verkerk

Arcadis

Daan Bruggink

ORGA Architect

Mathew Vola

Arup

Directeur
Het Goed