Jaap Seidell is naar eigen zeggen een docent met een schoolbord en een krijtje. Toch heeft hij het college geven vanuit huis aardig onder de knie gekregen, vertelt hij aan Paul van Liempt in de CrisisCast van DuurzaamBedrijfsleven. Hij mist wel de interactie met zijn studenten. “Dat is wat lastiger met tweehonderd mensen in een Zoom-meeting.”
Wat zou jij doen als je in het Outbreak Management Team had gezeten, vraagt Van Liempt? “Ik zou meer aandacht besteden aan de effecten van dit beleid op kwetsbare groepen”, zegt Seidell. “Niet alleen de ouderen, maar ook mensen met een lager inkomen of gezinnen die met z’n zessen op veertig vierkante meter wonen.” Sociale en economische ongelijkheid verminderen is een van de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG 10) en is voor Seidell een belangrijk thema. In de CrisisCast legt hij uit hoe gezondheid en sociale verschillen met elkaar samenhangen.
Scheef voedselsysteem (6:00)
Een ander duurzaam ontwikkelingsdoel is duurzame productie en consumptie (SDG 12), met als belangrijk subdoel het verminderen van voedselverspilling. Dat is nu alleen maar relevanter geworden, vertelt Seidell. Het sluiten van de horeca en de haperende export zorgt namelijk voor enorme overproductie, terwijl er tegelijkertijd juist voedseltekorten ontstaan. “In de VS is het aantal mensen dat naar de voedselbank moet met 30 procent toegenomen en die hebben te weinig eten. Terwijl de producenten niet weten waar ze heen moeten met hun producten”, zegt Seidell.
Bovendien heeft het gesleep met voedsel gevolgen voor het milieu, evenals de manier waarop we produceren. “We gebruiken kostbare grondstoffen en landbouwgrond voor de productie van diervoeding. Op die manier kunnen we niet genoeg produceren voor de 10 miljard mensen die in 2050 op aarde leven”, zegt Seidell. Een voedingspatroon met meer lokaal, plantaardig voedsel is duurzamer en ook een stuk gezonder dan de grote hoeveelheden vlees, zuivel en bewerkte producten die we nu eten.
Lees ook: Coronacrisis en de landbouw: doorbraak voor lokale voedselvoorziening?
Prijsbeleid (12:45)
Dat wordt de consument niet makkelijk gemaakt. Subsidies zorgen ervoor dat het huidige systeem aantrekkelijk is voor de landbouw en goedkoop voor de consument. In de supermarkt is 50 tot 70 procent van het aanbod ongezond en niet duurzaam; voor aanbiedingen is dit zelfs 90 procent.
Dat kan anders, zegt Seidell. “Zorg dat Nederlanders gemakkelijker gezond en duurzaam voedsel kunnen kopen, in plaats van voortdurend verleid te worden door onverantwoorde keuzes. Doe dat door middel van prijsbeleid." De kosten die voedselproductie heeft op gezondheid en milieu zouden moeten worden doorbelast in de prijs. De coronacrisis maakt die oproep alleen maar urgenter; de gevolgen van het virus zijn voor mensen met gezondheidsproblemen vele malen erger dan voor mensen met een goede gezondheid.
Het tegenargument dat Seidell vaak hoort is betutteling. Maar hij wijst erop dat prijs ook nu onze keuzevrijheid beïnvloedt. “De afgelopen veertig jaar zijn ongezonde producten 40 procent goedkoper geworden. En verse groente en fruit 40 procent duurder. Hoe ongezonder en hoe minder duurzaam, hoe goedkoper het is. Dat is absurd.”
Lees ook: Hoe verkoop je gezond en duurzaam gedrag?
Investeren in de oplossing (24:00)
Volgens Seidell is investeren in gezond en duurzaam voedsel op lange termijn goed te verenigen met goede inkomsten. Hij ziet daar ook goede voorbeelden van in het bedrijfsleven, zoals Unilever die vorig jaar de Vegetarische Slager kocht. Een belangrijke stap, want opschaling is nodig om gezond en duurzaam voedsel voor iedereen beschikbaar te maken. “Initiatieven die voorheen als geitenwollensokken werden gezien, worden nu mainstream.”
Bekijk de video voor het hele gesprek. Of luister als podcast:
Interview: Paul van Liempt | Portret: Jaap Seidell | Hoofdbeeld: AdobeStock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
