Vegetarische Slagers Vegetarische Burger, Vivera's Plantaardige Zalmfilet en Mister Kitchens Droomboter: allemaal krijgen ze kritiek. De namen zijn misleidend, klinkt uit de hoek van de industrie. Zo wil de Commissie Visserij, verantwoordelijk voor het ontwikkelen van Europese visserijwet- en regelgeving, het gebruik van visnamen op visvervangers aan banden leggen. Het gebruik van afbeeldingen en visserij-specifieke termen maakt dat het voor consumenten niet duidelijk is wat echte vis is en wat niet, aldus de organisatie.
Onzin
Wessels denkt dat het wel meevalt. “Juist mensen die zoeken naar een alternatief voor vis zijn doelgericht aan het winkelen. Die letten op hetgeen ze in hun mandje leggen. Dat ze per ongeluk een echte zalmfilet mee naar huis nemen, lijkt me onwaarschijnlijk. Andersom schat ik de kans ook niet groot dat mensen die vis willen eten een vervanger kopen. Gebeurt dat toch, dan lijkt de schade me trouwens zeer beperkt.”
Vis en hun plantaardige evenbeeld liggen niet naast elkaar in het winkelschap. En op de verpakkingen van die laatste groep wordt vaak gestrooid met termen zoals plantaardig, vegetarisch en alternatief. Schept dat ook geen duidelijkheid? Enerzijds wel. “Maar in een supermarkt zijn best veel prikkels. Daardoor nemen consumenten niet alle informatie in zich op. Al geldt dat vooral voor achteloos winkelende mensen. Bijvoorbeeld als je heel snel een boodschap doet of geen lijstje hebt.”
Eerder logisch dan verwarrend
“Wat producenten van vervangers proberen”, vervolgt hij, “is om zoveel mogelijk mensen te interesseren in het alternatief. Je kan het product totaal anders noemen óf je blijft zo dicht mogelijk bij het conventioneel en probeert de massa daarmee te verleiden. Het lijkt immers op iets dat mensen al kennen. In die zin is het eerder logisch dan verwarrend. Maar de benaming schuurt soms, dat snap ik wel. Fabrikanten van vervangende producten zijn druk op zoek naar hoe ze de gemiddelde consument het beste kunnen meekrijgen. Want dat is de doelgroep: veganisten en vegetariërs kopen die producten een stuk minder.”
‘Misleiding komt overal voor’
Volgens Wessels zijn veel fabrikanten ook niet het beste jongetje van de klas. “Heel veel merken spelen met etiketten. Neem boerenkaas: die naam is beschermd. Alleen onder bepaalde voorwaarden mag het zo genoemd worden. Wat je ziet, is dat producten de naam Boer’nkaas of kaas van de boerderij krijgen. Dat mag officieel wel. Misleiding komt overal voor, ook in producten die al jaren bestaan. Als je het plat staat, is de naam slavink ook opmerkelijk. Er zit geen sla of vink in. Naar mijn mening is het is nogal hypocriet om merken die vervangende producten op de markt brengen zo hard aan te pakken.”
Transitie
Of deze discussie de consument helpt, is maar de vraag. “Het is iets waar vooral bedrijven druk mee zijn. De consument niet. Verandering is vaak moeilijk. Hoe kleiner de stap, hoe meer mensen bereid zijn om over te stappen. Dus wil je een duurzamere voedingskeuze stimuleren, dan loont het om het verschil klein te houden. Dat geldt voor uiterlijk, smaak, structuur en dus de naam. Consumenten moeten producten zoals visvervangers kopen, maar andere partijen hebben ook een verantwoordelijkheid. Denk aan supermarkten en fabrikanten. We moeten met z’n allen die transitie door, maar vooralsnog ontbreekt het aan samenwerking.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
