Ieder jaar neemt Plus ruim 7,8 miljoen liter melk af bij gangbare boeren. Vanaf vandaag zijn het enkel de biologische boeren die de supermarkt melk leveren. Plus zet naar eigen zeggen de stap omdat het beter is voor de klant, de boer, de koe en het milieu. “Als je voldoet aan het biologische keurmerk zijn alle stappen traceerbaar, het zorgt voor transparantie en heeft een enorme impact op hoe we met ons voedsel omgaan. Omdat er geen bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, heeft het minder negatieve impact op de biodiversiteit, en zorgt het voor minder stikstofuitstoot”, vertelt unitmanager Sepha Smit.
Ambitieuze stappen, maar betaalt de consument daar uiteindelijk de rekening voor? “Nee”, zegt Smit. Een pak gangbare melk bij Plus kost nu iets meer dan één euro, en dat blijft ook de prijs voor de biologische melk omdat Plus de meerprijs voor eigen rekening neemt. Smit: “Daarnaast betalen we onze boeren de meerprijs die past bij biologisch. Dat is een bewuste keuze.” Uit eigen marktonderzoek bleek dat de consument biologisch koopt vanuit verschillende motieven: het milieu, de gezondheid, het dierenwelzijn of alle drie, zo vertelt Smit. “Voor de groep die de biologische keuze nog niet maakte, was de prijs de voornaamste reden om deze producten te laten liggen. Door de prijs hetzelfde te houden, halen we die barrière weg.”
Alleen nog maar Fairtrade bananen
In 2010 zette Plus ook al een stap in de duurzame richting: sindsdien verkoopt de supermarkt alleen nog maar Fairtrade bananen. Door de QR-code op de banaan te scannen kun je zelfs zien waar in Zuid-Amerika de bananentros precies vandaan komt. Hoewel biologisch natuurlijk anders is dan Fairtrade – bio heeft meer te maken met de manier van telen - geeft het aan dat de supermarkt haar best doet om duurzame stappen te zetten. En nu is melk aan de beurt, naast bananen één van de meest verkochte producten bij Plus.
Volgens Smit is het nu het ‘momentum’ voor biologische stappen. De consument is zich steeds meer bewust van zijn impact op de wereld. De Europese Unie heeft onlangs besloten dat in 2030 25 procent van onze landbouw biologisch moet zijn. Nu is dat nog 8,5 procent en is het biologische aandeel in Nederland slechts 3,7 procent, één van de laagste percentages van de EU. “We moeten naar biologisch toewerken, dat is onze overtuiging. Vraag en aanbod moeten we gelijktijdig ontwikkelen. Want als je als teler je je biologische bloemkolen inzaait, moet je ze natuurlijk wel kunnen verkopen.”
Plus kiest ervoor om op deze manier de vraag te laten groeien. Na alle magere melk, halfvolle melk, volle melk en karnemelk, wordt vanaf eind juli ook alle yoghurt van Plus biologisch. Om het assortiment verder om te zetten naar biologisch moet er wel genoeg aanbod zijn. Dat is er nu nog niet, en daar loopt de supermarkt tegenaan als het om melk gaat: de anderhalf- en tweeliterpakken melk kunnen nog om naar biologisch, omdat er nog niet genoeg biologische melk beschikbaar is. “We hadden die het liefst gelijktijdig omgezet, maar moeten dat nu gefaseerd doen.”
De melk komt van Nederlandse biologische melkveehouders waar Plus een samenwerking mee heeft. Smit hoopt dat daar de komende jaren meer bij komen. “Daar heb ik alle vertrouwen in, want door deze stap te zetten komt er vanzelf een beweging. We zetten een nieuwe norm neer, en ik verwacht dat consumenten dat ook zullen waarderen.” Voor boeren die overgaan op biologisch kan het soms wel twee jaar duren voordat ze ook echt het keurmerk biologisch mogen voeren. Voor de overgang moet de boer zelf investeren, maar er komt vanuit de EU ook subsidie beschikbaar, en de retailer betaalt meer voor de melk. Skal Biocontrole geeft in Nederland de bio-certificaten uit en houdt toezicht.
Meer weten over hoe biologische melkveehouderijen bijdragen aan het minderen van CO2?
Biologisch assortiment verdubbelt
Plus is optimistisch en wil de komende drie jaar de omzet van het biologische huismerk verdubbelen. Het assortiment wordt daarom met meer dan 50 procent uitgebreid. Smit: “Binnen de groente en fruit zijn er al producten die volledig biologisch zijn, zoals de kool. Wij als retailer hopen dat we uiteindelijk niet meer twee producten - een bio- en gangbare variant - naast elkaar hoeven te voeren, maar alleen nog maar de biologische. Dat moet je ook niet te snel doen. De consument en de keten moeten er klaar voor zijn.”
De zelfstandige supermarktondernemers van Plus, die in totaal de 268 supermarkten beheren, reageerden enthousiast op deze stap en willen graag meer enkel biologische producten aanbieden. “De pesto, raapstelen en pompoenen kunnen we heel makkelijk omzetten”, zegt Smit. “En we doen een test met peren en druiven, want dat is wat complexer. Maar deze stap smaakt zéker naar meer. Met de uitbreiding van ons nieuwe biologische huismerk, helpen we de consument gemakkelijker te kiezen voor biologische producten.”
Voor de duurzame transitie is samenwerking in de keten essentieel. “Van zaadveredelaar tot consument, we moeten het echt samen doen. Het is keihard werken, met vallen en opstaan.” Volgens Smit zorgt het werken met zelfstandige ondernemers er ook voor dat er lange termijn doelen worden gesteld. “Zij kijken ook over generaties heen, en doen het niet alleen voor vandaag maar juist ook voor een betere toekomst. Daardoor kunnen we dit soort ideeën goed met elkaar initiëren.”
Als je kijkt naar CO2-uitstoot is de meest duurzame stap natuurlijk om helemaal geen melk meer te verkopen. Koeien produceren immers methaan, een 36 keer sterker broeikasgas dan CO2. Ziet Smit dat voor zich? “Nu nog niet, melk heeft op dit moment eenmaal meer voedingsstoffen dan havermelk. Maar wellicht komen we op een omslagpunt dat de consument helemaal geen koemelk meer wil. De tijd zal leren of het naast elkaar blijft bestaan, of dat de plantaardige variant de dierlijke vervangt.”
Lees hier meer over hoe het havermelkmerk Oatly op de beurs verging
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in