Oostenrijk
Onlangs presenteerde Oostenrijk zijn vernieuwde voedingsaanbevelingen. Het nationale advies in een notendop? Meer plantaardig en minder vlees, vis en zuivelproducten. Daarmee voegt Oostenrijk zich bij een groeiende beweging van landen die pleit voor een gezond en duurzaam voedselsysteem.
Volgens de herziene richtlijn bestaat een gezond dieet uit 50 procent groenten en fruit, 25 procent volkoren granen en aardappelen, aangevuld met 25 procent eiwitten. Binnen die eiwitten wordt de nadruk gelegd op plantaardig. Met producten zoals tofu, tempeh, haverdrank en yoghurt op basis van soja hebben peulvruchten voor het eerst een eigen categorie.
Ook gaat het voedingsadvies in op seizoensgebonden, lokale en biologische producten om de milieu-impact te beperken. Minister van Sociale Zaken Johannes Rauch zei daar het volgende over: “Door bewust te kiezen voor regionale producten en de consumptie van dierlijke producten te verminderen, kan iedereen een waardevolle bijdrage leveren aan de strijd tegen klimaatverandering. Natuurlijk mag smaak niet worden verwaarloosd. Gezonde, klimaatvriendelijke en lekkere voeding is daarom geen contradictie.”
Duitsland
Een soortgelijke aanpak is te zien in Duitsland. Het Duitse Voedingscentrum, het Deutsche Gesellschaft für Ernährung (DGE), lanceerde dit jaar een nieuwe voedselcirkel. Daarin voeren plantaardige producten zoals fruit, groenten, noten en granen de boventoon. Er is een bescheiden plek voor dierlijke voedingsmiddelen zoals vlees, vis, eieren en zuivel. Concrete aanbevelingen zijn: houd het bij één ei per week en eet wekelijks niet meer dan 300 gram vlees. Duitsers aten in 2022 gemiddeld 1.000 gram vlees per persoon per week. Dat is ruim drie keer meer dan in de nieuwe richtlijn wordt aanbevolen. Het advies zorgde dan ook voor ophef, onder andere in de media. Bild, de grootste krant van Duitsland, kopte: 'Slechts één worst per maand voor iedereen’.
Scandinavië
Ook in het noorden van Europa zijn er ontwikkelingen. Sinds kort gelden er nieuwe voedingsaanbevelingen in Denemarken, Noorwegen en Zweden: de Nordic Nutrition Recommendations. Deze schotelen de inwoners gezonde en duurzame voedingskeuzes voor.
Op het menu staan veel plantaardige ingrediënten zoals groenten, fruit, peulvruchten en volkorengranen. Ook noten en vis worden gepromoot. Aan de andere kant wordt gepleit voor een matige inname van zuivelproducten en beperkte inname van rood vlees en gevogelte. Verwerkt vlees, alcohol en bewerkte voedingsmiddelen met veel vet, zout en suiker worden afgeraden.
De voedingsaanbevelingen van de Scandinavische landen kreeg lof van onder andere Tedros Adhanom Ghebreyesus, directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie. “Ik feliciteer de Noordse Raad van Ministers met een indrukwekkend rapport en het inclusieve proces van openbare raadplegingen”, zei hij in een verklaring. “De algemene aanbeveling om over te stappen op een plantaardig dieet is in lijn met de huidige wetenschappelijke literatuur.”
Taiwan
Beef noodle soup, gestoomde buns met gemarineerd buikspek, gefrituurde kip: Taiwan heeft een vleesrijke keuken. Toch moet het land gaan minderen. Vorig jaar kondigde de overheid de Climate Change Response Act af. De wet bevat een set aan maatregelen om tegen 2050 een uitstoot van netto nul te bereiken. Eén van die maatregelen is het promoten van een plantaardig dieet.
Zo schrijft de wet voor dat veganistisch en lokaal geproduceerd voedsel onder de aandacht moet worden gebracht bij de Taiwanezen. Aan de overheid ook de taak om voedselverspilling terug te dringen.
Nederland
Hoe zit het met onze eigen Schijf van Vijf? Deze is opgericht in 1953 en al meerdere malen vernieuwd. Onlangs heeft het Voedingscentrum nog enkele criteria aangepast. Dit gaat dan vooral over zout- en suikerinname. Zo bleek dat er veel plantaardige eiwitdranken en -desserts door het zoutpercentage buiten de Schijf van Vijf vielen. Door het criterium voor zout te versoepelen, vallen meer alternatieven voor yoghurt binnen de voedingsrichtlijn.
Het hoofdadvies luidt: eet meer plantaardig en niet te veel vlees. Zo wordt aangeraden om maximaal 500 gram vlees per week te eten, inclusief vleeswaren. Zuivel wordt niet afgeraden, maar niet meer dan de aanbevolen hoeveelheden. Verder worden peulvruchten zoals linzen en kikkererwten minimaal een keer in de week aangeraden.
Het Wereld Natuur Fonds vindt dat de huidige officiële voedingsadviezen onvoldoende rekening houden met de natuur. De manier waarop wij in Nederland nu eten is niet duurzaam, schrijven zij op de website. Het draagt bij aan biodiversiteitsverlies, klimaatverandering, vervuiling, ontbossing en overbevissing. Daarom kwam de Nederlandse tak van het WWF met een Planeetaardige Schijf. Deze pleit voor meer noten, peulvruchten, soja en vleesvervangers in plaats van vlees en zuivel. De vleesconsumptie zou lager worden: van 0,5 tot 1,5 porties per week. Kaas wordt minder dan de helft van de huidige aanbeveling. Met het opvolgen van de adviezen van deze Planeetaardige Schijf gaat de milieu-impact van het Nederlandse menu met 50 tot 80 procent omlaag, schrijft het WWF.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
