Het kerstdiner is één van de duurste maaltijden van het jaar. Het aantal gangen is groot, de recepten lang, de producten chique. Maar als je de échte prijs van een kerstdiner uitrekent - inclusief verborgen milieukosten - blijkt het nog eens een stuk duurder dan op je bonnetje staat. Het goede nieuws? Een duurzaam en vegetarisch kerstdiner is vele malen voordeliger dan een kerstmaal vol vlees en vis.
Onderzoekers van Wageningen Economic Research hebben een wetenschappelijk geïnformeerde bierviltjesberekening gemaakt van de true price van een kerstdiner. Een klassiek diner met onder andere garnalencocktail, kreeftensoep en runderrollade komt volgens de berekeningen voor acht personen uit op 175 euro (de winkelprijs plus 32 euro milieukosten). Een vegetarische variant met bietencarpaccio, wortelsoep en vega beef wellington blijkt minder dan een derde te kosten: 53,50 euro (met 6 euro aan milieukosten).
Milieu en gezondheidsschade
Hoofdonderzoeker Willy Baltussen vertelt dat vooral de gevolgen van luchtvervuiling zwaar meewegen in de true price van producten. “Bij de productie en het vervoer van goederen komt fijnstof en ammoniak vrij. Die luchtvervuiling heeft een direct effect op de menselijke gezondheid. De kosten daarvan zijn doorgaans veel groter dan de kosten van bijvoorbeeld klimaatverandering, lucht- of bodemvervuiling.”
Vlees en groente
Vlees en kreeft zijn natuurlijk sowieso al duurder dan biet en wortel. Maar bovenop de 50 euro die je voor een kreeft bij de visboer neertelt, komt nog eens 15 euro aan verborgen milieukosten. Zo raken walvissen verstrikt in de touwen van kreeftenkorven en gaan kreeften levend in het vliegtuig van Canada naar Europa. Dat levert aanzienlijke milieuschade, en dus ook kosten, op. Ter vergelijking: een vegetarisch wortelsoepje met kokosmelk levert maar 40 cent milieuschade op.
Een andere uitschieter op het kerstmenu van de onderzoekers is de runderrollade. In de supermarkt kost die voor acht man 42 euro. De milieukosten bedragen nog eens 15 euro. Het kappen van regenwoud voor de soja die de koe gegeten heeft, is hier de belangrijkste oorzaak van. Wie toch vlees wil eten, doet er volgens de onderzoekers goed aan om wild zwijn van de Veluwe op het menu te zetten. Aangezien zo’n zwijn geschoten wordt om de wildstand op peil te houden, zitten daar nauwelijks verborgen milieukosten aan. De 32 euro die het stuk vlees kost, is de volledige prijs.
Je eigen kerstdiner
Baltussen vertelt dat het onderzoek in twee dagen in elkaar is gezet. “We hebben gebruik gemaakt van onderzoeken die we al op de plank hadden liggen. De meeste winkelprijzen heb ik van de website van de Albert Heijn geplukt. Helemaal kloppend is het niet, maar de ordes van grootte kloppen zeker wel.” Voor volgend jaar hoopt Baltussen op een uitgebreider vervolg. Een online tool waar consumenten zelf de echte prijs van hun kerstdiner mee kunnen berekenen, is het doel.
Meer duurzaam koken:
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief: iedere dag rond 07.00 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze dagelijkse nieuwsbrief.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in