Stikstofprofessor Wim de Vries van de Wageningen Universiteit en Research (WUR) wil zijn handen eigenlijk niet branden aan de vraag of 100 kilo reductie het geld waard is. “Dat is politiek en glad ijs voor een wetenschapper,” zegt hij, “maar het komt erop neer dat we in een impasse zitten. Van de 100 procent stikstofuitstoot komt ruim 40 procent voor de rekening van de landbouw en rond de 30 procent komt uit het buitenland. Dan komt verkeer, en de bouw is maar een heel klein onderdeel. Maar de redenering is altijd geweest dat iedereen zijn steentje moet bijdragen om de stikstofuitstoot terug te dringen.”
Lees ook: Stikstof in de bouw: natuurbrug krijgt overheidssubsidie om elektrisch materiaal te gebruiken
Stikstofuitstoot in Nederland
Uit cijfers van het RIVM blijkt dat in Nederland 46 procent van de stikstofuitstoot van de landbouw komt, 32 procent komt uit het buitenland, 11 procent komt van verkeer, 8 procent van de industrie, huishoudens en bouw en 2 procent komt van ammoniak uit zee. Daarbij is de bijdrage van de bouw minder dan 1 procent. Uit onderzoek van Investico waar NRC vandaag over publiceerde blijkt zelfs dat één kalkoenboer op de Veluwe alleen al meer stikstofneerslag in de natuur veroorzaakt dan alle automobilisten samen die overdag niet harder dan 100 kilometer per uur rijden.
De commissie Remkes presenteerde in 2019 het eerste adviesrapport over stikstofuitstoot. ‘Niet alles kan’ was het rapport met aanbevelingen voor de korte termijn. Daar stond wat er moest gebeuren zodat de bouw weer doorgang kon vinden, zoals de verlaging van de maximumsnelheid van 130 naar 100 kilometer per uur.
In het tweede rapport staat waar we naartoe moeten: 50 procent minder stikstofdepositie in 2030. Natuurherstelmaatregelen, ander veevoer, verduurzaming van stallen en een afname van het aantal landbouwdieren moeten leiden tot die reductie.
Lees ook: E-fuels: een cruciaal onderdeel in de verduurzaming van de transportsector
Een kleine druppel
In het licht van dat alles is het ombouwen van dieselvoertuigen naar elektrische slechts een druppel op de gloeiende plaat. Maar Prorail is blij dat het een bijdrage kan leveren, zegt woordvoerder Willem van Ewijk. “In januari hebben we al een flinke stap kunnen zetten in de stikstofbesparing bij HOV in 't Gooi. Door zand niet meer per vrachtwagen te vervoeren, maar hydraulisch te gaan verpompen is er minder vervuiling. Dat zorgde voor een stikstofuitstootbesparing van 7 procent ten opzichte van 2019. Nu kunnen we met een bijdrage van het Rijk materieel laten ombouwen. De spoorbeheerder en spooraannemer willen deze machines begin 2021 al inzetten, waarmee in de komende drie jaar in totaal ruim 100 kilo aan stikstofoxiden bespaard zal worden. Dat komt neer op een extra vermindering van de stikstofuitstoot van ongeveer 7 procent per jaar. Die 7 procent is een besparing ten opzichte van dieselmaterieel en geldt zo lang we deze machines inzetten.”
Stikstofprofessor De Vries hamert erop dat in de stikstofcrisis is gekozen om alles eerlijk te verdelen. Hij vindt het dan ook geen argument om te zeggen dat als we boeren uitkopen we ook weer 130 kunnen rijden. "Uiteindelijk moet de uitstoot van stikstof naar beneden en moeten we dat samen doen, zoals ook aangegeven in het advies van de Commissie Remkes.” En daar is het ombouwen van machines aangedreven door diesel uiteindelijk ook een (klein) onderdeel van.
Lees ook: De toekomst van de scheepvaart: nieuwe brandstoffen vragen om transitie in de haven
Beeld: Adobe Stock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
