Ooit was Nederland het Walhalla onder de Europese landen: flitsend, innovatief en elektrisch. Op elke straathoek verscheen een laadpaal, en de stekkerauto ging als een dolle over de toonbank. We waren koploper in de race naar schonere mobiliteit. Kortom: we gingen lekker.
Maar waar landen als Noorwegen, Frankrijk en zelfs België nog steeds met 200 km/u over de snelweg naar een elektrische toekomst denderen, staan wij inmiddels met knipperlichten aan de kant. Motor uit. Raampje open. Peukie erbij.
Wat doen wij namelijk? We pompen al twee jaar achter elkaar anderhalf miljard euro in het kunstmatig laag houden van benzineprijzen. Dat is 3 miljard euro aan fossiele subsidies. En nu dreigt er nóg eens 1,6 miljard bij te komen, omdat de korting anders afloopt. Als je dit aan ChatGPT zou vragen, zou hij zeggen: "Error: logica niet gevonden."
Fossiele subsidies als gratis donuts bij je sportschoolabonnement
We weten inmiddels allemaal: beloon je de vervuiler, dan krijg je meer vervuiling. En toch kiest de overheid ervoor om elektrisch rijden – dé oplossing voor schone én betaalbare mobiliteit – duurder te maken.
Eén op de vier huishoudens heeft inmiddels geen auto meer, simpelweg omdat rijden op benzine niet meer te betalen is. En wat doet Den Haag? Die maakt elektrisch rijden nóg duurder.
Zelfs elektrische rijders met een goed gevulde portemonnee beginnen zich achter de oren te krabben. Terug naar benzine? Serieus? Volgens de Vereniging Elektrische Rijders overwegen velen precies dat. Want ja: wie vervuilt, krijgt in Nederland korting. Wie het goed probeert te doen, krijgt de rekening.
Nederland downgrade zichzelf
Andere landen begrijpen wél dat elektrisch rijden geen luxe is, maar noodzaak. Noorwegen – dat óók ooit groot werd van olie – heeft de transitie zo goed als rond. En wat doen wij? Wij maken van de elektrische auto een statussymbool. Alsof schoon vervoer alleen is weggelegd voor mensen met een leaseauto, zonnepanelen én een warmtepomp.
En ondertussen lijkt de minister liever met een 130 kilometerbord op de Afsluitdijk in De Telegraaf te willen staan dan serieus werk te maken van beleid. Symboolpolitiek met een brede grijns en een windjack, terwijl de rest van Europa gewoon dóórpakt.
Accelereer jouw duurzame transitie
Zit jij midden in de duurzame transitie (of sta je nog aan het begin) en kun je wel wat inspiratie, hulp en kennis gebruiken? Kom op 1 juli naar Transition2025 in Amsterdam en laaf je aan de kennis en inzichten van pro’s en peers. De eerste sprekers zijn bevestigd, het belooft een wervelende dag te worden.
Bekijk programma
Hoe keren we het tij?
Het Formule E-Team (FET) – een bonte stoet van autobedrijven, energieclubs, provincies, milieufanaten en consumentenclubs met de leukste voorzitter (ja, dat ben ik zelf) – heeft een kraakhelder advies gegeven: zorg dat uitstootvrije mobiliteit betaalbaar wordt voor iedereen.
De belangrijkste punten zijn verlaging van de wegenbelasting voor elektrische voertuigen, handhaven van de bijtellingsvoordelen en blijf de tweedehandsmarkt stimuleren, zodat betaalbare EV’s niet naar het buitenland verdwijnen.
Zorg voor eerlijke laadtarieven. Eén keer betalen is genoeg. Maak slim laden goedkoper en transparanter. Dat kun je profiteren van de soms zelfs negatieve prijzen. Je krijgt dan betaald om je auto op te laden.
En gooi er een nationale voorlichtingscampagne tegenaan om fabels en angstverhalen te ontkrachten. Nee, je auto stopt er niet mee als het regent. Ja, je kunt ook op vakantie met een EV. Nee, je hoeft niet elke avond drie uur te wachten bij een paal naast een Chinees restaurant in Emmen.
Geen hogere wiskunde, het is gewoon politiek
En dat is misschien wel het meest frustrerende van alles: dit is geen revolutionair plan. Geen moonshot. De bewindspersonen kennen de feiten. Ze weten wat werkt. Ze weten wat nodig is. Maar toch... toch blijven ze hangen in fossiele logica.
Is het luiheid? Is het angst voor verandering? Of is het gewoon verkiezingsstress in combinatie met benzinefetisjisme? Wie zal het zeggen. Wat ik wél weet: Nederland hóéft niet achter te blijven. We kunnen weer vooroplopen. We waren de koploper. We zijn de koploper – als we tenminste gewoon even ons gezonde verstand aanzetten.
Dus, zoals de Franse president Macron het zo charmant zegt: Plug, baby, plug!
Nancy Kabalt heeft ruim twintig jaar ervaring in de energiesector en was onder andere algemeen directeur van netbeheerder Stedin. Inmiddels is ze als toezichthouder betrokken bij diverse energiebedrijven, zoals FastNed en Sympower. Ze is ook oprichter van consultancy- en interimbedrijf Windkracht5.
Meer columns van Nancy Kabalt:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
