Om de Europese doelstelling van ‘bijna energie-neutrale woningbouw in 2020’ te behalen is snelle en doelgerichte (proces)innovatie in de nieuwbouwsector noodzakelijk. Innoveren in de nieuwbouwsector is niet vanzelfsprekend en de sector zal zich hiervoor actief moeten inzetten.
Dat concludeert het Copernicus Institute of Sustainable Development van de Universiteit Utrecht na onderzoek in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het resulterende rapport, ‘Innovatie in de woningbouw: Een innovatiesysteemanalyse’, legt fundamentele problemen bloot die de nieuwbouwsector belemmeren snel en doelgericht te innoveren.
Fundamentele innovatieproblemen
Meningen over wat de innovatieproblemen in de nieuwbouwsector zijn, blijken sterk afhankelijk van de positie die partijen in het bouwproces innemen. De gevestigde spelers beïnvloeden in hoge mate welke problemen belangrijk zijn en welke oplossingen daarbij passen. De werkelijke innovatieproblemen worden hierdoor gemaskeerd.
De vaak korte-termijnoplossingen zitten het behalen van de doelstelling van ‘bijna energie-neutraal bouwen’ zelfs in de weg. Maatregelen zoals extra subsidies, het verruimen van financiële mogelijkheden of het aanscherpen van bouweisen zijn zulke korte-termijnoplossingen. Zij houden het bestaande bouwproces grotendeels in stand en lossen de fundamentele innovatieproblemen dan ook niet op.
Het onderzoek presenteert een aantal centrale problemen zoals de bestaande grondposities, die een hoge toegangsbarrière vormen voor innovatieve ondernemers. De macht van commerciële partijen in Nederland aan het begin van het bouwproces is te groot, sluit andere ontwikkelaars buiten en leidt tot weinig concurrentie en innovatie. Dit wordt gevoed door een sterk conservatieve lobby vanuit partijen die baat hebben bij het in stand houden van het huidige bouwproces.
Verbetervoorstellen
Volgens de onderzoekers kan de huidige dip in de woningbouw een uitstekend moment van bezinning zijn. Het Copernicus Institute presenteert in het rapport elf verbetervoorstellen, die kunnen bijdragen aan het creëren van een snelle, doelgerichte en innovatieve Nederlandse nieuwbouwsector.
Om de ‘grond’ problemen op te lossen wordt er voorgesteld om de vrijheid van partijen op deze markt te beperken om zo de regie terug te geven aan lokale overheden. Daarnaast is het advies om particuliere initiatieven en opdrachtgeverschap te stimuleren.
Bron: Universiteit Utrecht | Foto: KuiperCompagnons via Flickr
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in