Politieke spindoctors weten dat als het erop aankomt de meeste kiezers vooral aan hun eigen portemonnee denken. Mooie woorden over een schone wereld zonder CO2-uitstoot, waar we in vrede met elkaar kunnen leven, vallen daarbij in het niet. Dat je weinig opschiet met een goed gevulde bankrekening in een wereld die geteisterd wordt door natuurrampen en oorlogen, maakt blijkbaar geen indruk zolang de afgrond niet heel dichtbij komt. Het is de zwaarste opgave voor leiders in deze tijd om lange en korte termijn bij elkaar te brengen. Om de sleutel te vinden naar steeds groter draagvlak voor urgente bedreigingen die we graag willen afwenden.
Wat niet helpt is voortdurend roepen dat we nu eenmaal in complexe tijden leven. Een open deur die vooral gebruikt wordt om tijd te winnen. Natuurlijk is het complex, maar van wie zich geroepen voelt tot de boven-ons-gestelden toe te treden mag je iets verwachten. Maak bijvoorbeeld duidelijk dat klimaat en defensie de prioriteiten voor de komende decennia zijn. Dat ze onderling samenhangen en dat ze ook over de wezenlijke vraag gaan hoe we in vrijheid kunnen leven. Niet voor niets zei de hoogste baas van de krijgsmacht in NRC dat ‘we in een existentiële oorlog zitten – existentieel omdat die onze waarden en normen bedreigt, nu een soeverein land wordt aangevallen.’
Tegelijk zul je op klimaatgebied de juiste keuzes moeten maken. En dat is geen klimaatactivisme, zegt co-auteur van het klimaatrapport van klimaatpanel IPCC Aimée Slangen in de Volkskrant: ‘Dit rapport bevat de meest recente wetenschappelijke informatie die we hebben. Alles wat erin staat, is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.’ Dat is waar en herkomst van de informatie is volstrekt transparant. Er staat zelfs een cijferlijst in, zodat we weten dat het kernteam van het rapport uit 49 schrijvers bestond en 44 bijdragende auteurs. Zelfs de verdeling man-vrouw is erin opgenomen: 41 vrouwen en 52 mannen.
Door de oorlog in Oekraïne weten we nu zeker dat de weg naar de betere wereld, met een klimaatneutraal Europa in 2050, het beste op een onafhankelijke manier kan worden bereikt. Je wil niet meer afhankelijk zijn van Russische energie en van Chinese grondstoffen. Het toneelstuk in Moskou helpt vooral Xi en Poetin vooruit. NRC citeert China- en Ruslandkenner Aleksandr Gaboejev uit Foreign Affairs: ‘Economisch vullen ze elkaar perfect aan. Rusland is rijk aan natuurlijke hulpbronnen en heeft de technologie en investeringen nodig die China, dat om zijn natuurlijke hulpbronnen verlegen zit, kan bieden.’ Aan de vooravond van de Olympische Winterspelen in Peking, dus voor het uitbreken van de oorlog, loofde Poetin in een gesprek met Xi ‘de innige vriendschap met China.’ Het AD schreef: ‘De Russische president zei dat de banden tussen Rusland en China zich voortvarend ontwikkelen op weg naar vriendschap en een strategisch partnerschap.’
Het enige krachtige antwoord zijn twee recente wetsvoorstellen van de Europese Commissie: de Net Zero Industry Act en de Critical Raw Materials Act, gericht op strategische autonomie. De ‘race om een groot stuk taart uit een lucratieve wereldmarkt is begonnen’, citeert de Volkskrant Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie. Zeg dat wel, want de wereldwijde productie van elektrische auto’s is volgens de Commissie in 2050 ‘vervijftienvoudigd, er worden zes keer zoveel warmtepompen gebruikt en er komt veel meer energie uit zon, wind en waterstof.’
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
