Vaak prijkt er op de cv’s van CEO’s een MBA aan Harvard University, of een Executive Program aan INSEAD in Fontainebleau. Ze hebben zich verdiept in leiderschapsprogramma’s en ‘inspirerende cases’ bestudeerd, maar in de harde praktijk kan er met die opgedane kennis vaak weinig worden gedaan.
Het rapport van de parlementaire enquêtecommissie over Groningen wees op een rampzalig functionerende overheid, die onnodig veel leed veroorzaakte onder haar eigen burgers. Volstrekt onheldere afspraken met grote oliebedrijven wierpen een rookgordijn op dat leidde tot een grauwsluier bij de plaatselijke bevolking. Terwijl in de leerboekjes toch stond dat transparantie en draagvlak zoeken eerste vereisten waren om vertrouwen te winnen in zware tijden. Het belooft weinig goeds voor de toekomstige aanpak van de stikstofproblematiek.
Heineken kondigde eind maart vorig jaar, een maand na de inval in Oekraïne, een vertrek uit Rusland aan. Maar de bierbrouwer bleef er wel investeren, bleek later uit een verklaring die vooral opviel door onduidelijkheid. Een rookgordijn dat tot veel woede en leedvermaak leidde. In NRC zei Jasper Jansen van de VEB (de belangenbehartiger van de particuliere beleggers): ‘De communicatie was echt zwabberend. De beste marketeers gaan voor Heineken werken, hoor je altijd, maar daar is in dit geval weinig van te merken.’ Tot overmaat van ramp, voor Heineken, ging Arjen Lubach er nog eens dunnetjes overheen: ’61 merken verzonnen. Je hebt niet weggaan en je hebt 61 nieuwe merken introduceren. Dat je op een feestje staat en zegt “Ik ga er vandoor” en dan nog 61 biertjes drinkt.’
Het straalt op het hele bedrijfsleven af als Heineken zichzelf zo te kijk zet. Het vertrouwen was al niet groot na de geblindeerde busjes die in 2018 zestien ‘supercommissarissen; uit het bedrijfsleven naar het Catshuis reden voor een onderhoud met premier Rutte. Ze zouden die zaak rond de dividendbelasting als heren onder elkaar wel even komen regelen. Het lag een stuk genuanceerder, vertelde topbestuurder Jan Hommen later in de Volkskrant, ‘het hele woord dividendbelasting is niet gevallen’, maar het kwaad was al geschied. De maatschappelijke antenne beter afstellen zou geen slecht begin zijn in de lange route op weg naar herwinning van vertrouwen.
De juiste mensen op de juiste plekken zetten kan al helpen. Gelukkig gaf de Amerikaanse president Biden daar recentelijk een goed voorbeeld van. Hij kandideerde oud-topman van Mastercard Ajay Banga als nieuwe voorzitter van de Wereldbank. Banga (Amerikaans staatsburger) noemt zichzelf een ‘made in India guy’, die nauwe banden heeft met de opkomende marken en juist daardoor voor vertrouwen zorgt. Volgens CNBC zei Biden in een verklaring: ‘Ajay is bij uitstek toegerust om de Wereldbank te leiden op dit kritieke moment in de geschiedenis. Hij is opgeroeid in India en heeft een uniek perspectief op de kansen en uitdagingen waarmee ontwikkelingslanden worden geconfronteerd.’
Dat Banga bij een ‘hevig internationale private equity-firma werkte en voorheen bij bedrijven als Citigroup, PepsiCo en Nestlé’, werkt niet in zijn voordeel, zei Jeff Hauser van het kritische ‘Revolving Door Project’, volgens CNBC. ‘Ze doen allemaal meer om ongelijkheid te verergeren dan om het te bestrijden.’ Aan Banga, die in 2016 door Barack Obama op een belangrijke bestuurlijke positie werd geplaatst (lid van de ‘Commission on Enhancing National Cybersecurity, schrijft The Economic Times) de zware taak het tegendeel te bewijzen. Het gaat om veel meer dan alleen om het vertrouwen in hemzelf.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in