Veel belangrijker nog dan het ‘sms-debat’ over de Nokia van de premier, was de constatering dat het hele land nu toch echt ‘Rutte-moe’ is. De sprankeling is eraf, het glanst niet meer en de trucjes zijn te doorzichtig geworden. Politiek is een ambacht, een ervaringsvak ook, en Mark Rutte is er erg goed in. Maar na twaalf jaar lijkt het mooi geweest. Na de ‘Rutte-doctrine’ en zijn befaamde gemis aan ‘actieve herinneringen’, speelde dit keer ‘de realtime archivering’ hem parten.
Hij probeerde de aandacht nog vakkundig af te leiden door zijn ergernis uit te spreken over de immer wantrouwende Kamer. Waar hij zijn woedeaanvallen doorgaans tot de binnenkamers wist te beperken, liet hij zich nu voor het eerst ook in de Kamer gaan. Hij ergerde zich suf aan Kamerleden die er bij voorbaat van uitgaan dat alles wat hij zegt ‘niet deugt’, of gelogen is. Een slimme zet, want het Cultureel Planbureau had kort voor deze, toch nog enigszins gecontroleerde, uitval van de premier gepeild dat minder dan de helft van de kiezers nog vertrouwen had in het kabinet en de Tweede Kamer. En dat kwam voor een groot deel door het voortdurende gehakketak over en weer.
Rutte boft dat hij ze nog steeds allemaal aan kan en dat zich in eigen gelederen geen serieuze opvolger aandient. Maar zijn aanpak wordt sleets en routineus. Dat viel vooral op toen hij zei dat als het ze niet beviel hij ‘wel wat anders’ zou gaan doen. Het befaamde verongelijkte zinnetje, waar zijn campagneleiders van het eerste uur zich al aan stoorden. Ze vonden het te laconiek. Een houding waar hij altijd op terugvalt als er een nederlaag dreigt. Zelfs zijn aanhangers verlangen naar het einde. Een vriend van, die altijd veel waardering voor Rutte opbracht, barstte onlangs in een onverwachte tirade uit: de stikstofcrisis, de zorg en de woningmarkt, allemaal de schuld van Rutte. Dat roep je blijkbaar over je af als je te lang de touwtjes in handen hebt.
Philips-CEO Frans van Houten kan er over meepraten. Zijn bedrijf moet over de hele wereld slaapapneu-apparaten terughalen: in 130 landen moeten miljoenen apparaten worden gerepareerd of vervangen omdat ze een gevaar voor de gezondheid kunnen betekenen. Daarnaast speelt een veiligheidsprobleem met beademingsapparaten, die uit kunnen vallen zonder dat een alarm afgaat. Juist in deze periode houdt Philips vast aan een bonus voor de bedrijfstop. Normaal gesproken een hamerstuk, maar nu stemde 80 procent van de aandeelhoudersvergadering tegen.
De argumentatie van Philips om de bonus uit te keren is formeel juist, maar het getuigt ook van wereldvreemdheid. Topman Van Houten staat al elf jaar aan het roer. Het gevaar is dan groot dat je geen serieuze kritiek meer om je heen verzamelt en je alleen nog denkt in termen van de private equity omgeving waarin je verkeert. De Amerikaanse politicoloog Brian Klaas (docent wereldpolitiek aan University College Londen) schreef het boek ‘Macht’, waarin hij aan de hand van talloze voorbeelden waarschuwt voor de verleidingen. In een interview met Trouw zegt hij dat ‘zelfs goudeerlijke mensen het aan de top moeilijk hebben om op het rechte pad te blijven.’ Hoogste tijd dus om te vertrekken als je langer dan acht jaar aan de top staat, om erger te voorkomen. Voor jezelf en voor je land of bedrijf.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in