Het was een drukke week in New York. Voor de algemene vergadering van de VN waren veel wereldleiders in de stad aanwezig, waar gelijktijdig allerlei andere evenementen georganiseerd werden, zoals de Summit for the Future en Grow Africa. Daarnaast nam Climate Week een prominente plek in op de agenda; buiten de COP de grootste bijeenkomst op het gebied van klimaat.
“New York Climate Week trekt veel bedrijven, financiële instellingen en NGO’s die vaak buiten de VN-vergaderingen in hotels en boardrooms verspreid door de stad samenkomen”, zegt Bakker. “Op maandag hadden we bijvoorbeeld een vergadering van de World Business Council for Sustainable Development, waar zo’n 170 CEO’s aanwezig waren. En door de week heen hebben we zo’n veertig evenementen georganiseerd. Die gaan over uiteenlopende onderwerpen: van fysieke risico’s in toeleveringsketens tot de circulaire economie en landbouw. Dat zijn interessante meetings waar we soms ook wetenschappers en ngo's bij betrekken en die bijdragen aan ons doel: bedrijfsleiders nieuwe inzichten en praktische toepassingen bieden om zo de verduurzaming van bedrijven te versnellen.”
Kwetsbare ketens
Hoewel Bakker tevreden terugkijkt op de Climate Week, benadrukt hij dat de zorgen binnen het bedrijfsleven groot zijn. Zo werd het, mede door de recente natuurrampen zoals tornado’s en overstromingen, eens te meer duidelijk dat bedrijven kwetsbaar zijn voor klimaatverandering en dat actie nodig is. Bakker: “Het wordt steeds belangrijker om toeleveringsketens beter bestand te maken tegen deze risico’s. Ook moeten bedrijven zaken als milieu-impact, biodiversiteit en de circulaire economie integreren in de strategie en de bedrijfsvoering. Daarnaast was er ook veel aandacht voor innovatie, zoals regeneratieve landbouw en andere initiatieven die de transitie kunnen versnellen.”
Kampioen aanpassen
Boven deze gesprekken hing volgens Bakker de schaduw van de Amerikaanse verkiezingen op 5 november. “Het bedrijfsleven is kampioen aanpassen”, zegt Bakker. “Maar met name de zorgen van NGO’s zijn groot als Trump wint. Ook is het afwachten wat er in dat geval met een instrument als de Inflation Reduction Act (IRA) gebeurt. Dit programma lijkt vooralsnog namelijk wel te werken en heeft veel geld en stimulansen naar duurzaamheid gebracht.”
Het is nog steeds afwachten wat het Europese antwoord op de IRA gaat worden, zegt Bakker. “Op dit moment vormt Von der Leyen een nieuwe commissie en werkt de EU aan een Green Industrial Deal, als onderdeel van de Green Deal. Bedrijven doen nadrukkelijk de oproep om met iets te komen dat de Europese concurrentiepositie versterkt. Europa lijkt soms gevangen te zitten tussen politieke en industriële belangen, iets wat in de VS en Azië minder het geval is.”
Duurzame beslissingen
Een ander belangrijk thema tijdens Climate Week was de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), de duurzaamheidsrapportageverplichting voor bedrijven. Bakker ziet dat grote bedrijven de middelen hebben om hier actief mee aan de slag te gaan. Maar als klein bedrijf is dat een stuk lasterig. Bakker: “Wij proberen bedrijven er voortdurend van bewust te maken dat ze de CSRD niet enkel gebruiken zodat ze kunnen voldoen aan de minimale voorwaarden. Gebruik het juist zodat je beter en sneller duurzame beslissingen kunt maken en je zo van duurzaamheid een competitief voordeel maakt.” Toch vraagt Bakker zich af of de CSRD voldoende zal zijn om een duurzaamheidsagenda te sturen. “Zonder de steun van de kapitaalmarkt zal vergroening niet versnellen. Het is nog afwachten of de CSRD-rapportages door investeerders meegewogen gaan worden in hun investeringsbeslissingen.”
Anti-ESG
Waar in Europa bedrijven die hun duurzaamheidsdoelstellingen niet halen onder het vergrootglas liggen, worden duurzame bedrijven in de VS in sommige gevallen juist verguisd omdat ze ‘te groen’ zouden zijn. Het wordt de anti-ESG movement genoemd. “Helaas zijn ESG en duurzaamheid in de VS enorm gepolitiseerd en gepolariseerd”, zegt Bakker daarover. “Daar moeten partijen als wij een weg omheen zien te vinden. We leggen uit dat door klimaatverandering het financiële risico in je toeleveringsketen dichterbij is dan je denkt. Dan gaat het over geld en is het ineens een economische discussie. Europa heeft in mindere mate met anti-ESG te maken. Maar ook hier heb je natuurlijk populistische partijen die het debat beïnvloeden.”
Koolstofboekhouding China
In Azië is duurzaamheid daarentegen vrijwel geen discussiepunt, zegt Bakker. “Het is veel meer een logische stap richting de toekomst. In een land als China is een heel sterke top-down-benadering. De partij zegt dat het zich gaat committeren aan een CO2-vrije industrie, dus dan heeft iedere CEO de taak om daaraan bij te dragen. In enorm tempo, waar wij in het Westen met ons hoofd niet bij kunnen, wordt daar nu koolstofboekhouding uitgerold. Vanaf 2027 zijn 17 miljoen bedrijven verplicht te rapporteren. De EU komt met protectionistische maatregelen die voor een tijdje kunnen werken, maar het belangrijkste is dat we concurrerend blijven. Duurzaamheid gaat allang niet meer over het redden van de ijsbeer.”
Tijd van beloftes voorbij
Medio 2020 sprak Change Inc. ook met Peter Bakker, te midden van de coronacrisis. De tendens in veel media was toen dat bedrijven wel móésten inzien dat het oude kapitalistische systeem genoodzaakt was te veranderen; duurzamer en met meer oog voor de natuur en elkaar. “Dat optimisme heeft de laatste jaren wel wat schokken gekregen, alleen al door de forse oorlogen en economische onzekerheid. Transities zijn niet lineair. Als ik kijk naar hoe bedrijven verduurzamen, denk ik dat we niet snel genoeg gaan. De wetenschap, ook weer in New York, wordt alleen maar alarmerender. Kijk alleen maar naar het weer.”
Bakker sluit af: “Maar ik zie ook dat geen enkel bedrijf zich volledig terugtrekt van de duurzaamheidsagenda’s. Ze worden wel pragmatischer. Soms blijkt dat financiering en implementatie lastiger is dan werd gedacht. Maar de tijd van CEO’s die mooie beloftes doen is nu wel voorbij. Laat nu maar zien of je die beloften kunt waarmaken.”
Lees ook:
- Arbeidsmarkt komt groene vaardigheden tekort: soft skills cruciaal om duurzaamheidsdoelen te halen
- Changemaker Elisah Pals (Zero Waste Nederland): ‘Het is waanzin om te denken dat je alles tegelijk kunt aanpakken’
- Van demonstraties naar dialogen: oud-Greenpeace boegbeeld helpt nu multinationals verduurzamen
Aanmelden Nationaal Sustainability Congres
Peter Bakker is een van de sprekers op het Nationaal Sustainability Congres dat plaatsvindt op 21 november in Den Bosch. Het congres kent een rijke historie met vele hoogtepunten. Als toekomstmakers bij verschillende organisatie willen we elkaar eraan herinneren waar we het allemaal voor doen.
Een nieuwe periode van innovatie komt eraan, waarbij harmonie een belangrijke rol speelt. Alleen zo kunnen we vanuit het bedrijfsperspectief positieve invloed hebben op het bestaansrecht. Kunnen we later trots op onszelf zijn als we terugkijken naar de impact die we hebben gemaakt?
Keynote lezingen worden verzorgd door Peter Bakker (WBSCD), Bénédicte Ficq (Ficq & Partners), Edwin van Houten (ACM), Louise Vet (NIOO-KNAW). Ben jij de manager, beleidsmaker of professional die het verschil wil maken? Registreren kan via deze link.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
