Op Borgen V verheugde ik me sowieso meer dan op Rutte V. Het verhaal van de oude Saab, het appeltje, de fiets, de joviale lach voor buiten en de explosieve driftbuien binnenskamers is geschreven. Het verhaal van de sublieme Deense politieke dramaserie Borgen gaat gelukkig door. De kans dat de Deense Staatsomroep samen met Netflix een nieuwe reeks uitbrengt, is behoorlijk groot. De thema’s liggen voor het oprapen, waarbij ik de focus zou leggen op 2027, het jaar waarop Frankrijk weer naar de stembus gaat, ik zal zo vertellen waarom.
Vooruitkijken en doorpakken is hoe dan ook het devies, te beginnen in Nederland. Ik heb alle begrip voor het ongeduld, zoals verwoord door VNO-NCW en het MKB. Ze schrijven: ‘Zowel burgers als ondernemers moeten erop kunnen blijven rekenen dat de problemen die er spelen – van koopkracht en arbeidsmarkt tot woningbouw en stikstof – niet tot het aantreden van een nieuw kabinet kunnen blijven liggen.’ En: ‘Nederland staat voor grote en urgente opgaven en ons land loopt op diverse terreinen vast. Dat vraagt om slagvaardigheid en vooral om snelle uitvoering van al het beleid dat bijvoorbeeld ten aanzien van klimaat en energie al is gemaakt. We mogen daar onder geen beding vertraging oplopen.’
Met name Rob Jetten van Klimaat en Energie leek de val van het kabinet aan te zien komen. Hij zette druk. Op 4 juli, tijdens het debat over ‘een tijdelijke wet klimaatfonds’, bleek een ruime meerderheid in de Kamer voor de komst van een klimaatfonds van 34 miljard euro. Het is een begrotingsfonds waarmee maatregelen betaald kunnen worden om broeikasgassen als CO2 te verminderen, in lijn met de Europese klimaatwet. Volgens die wet moet Nederland in 2030 ten minste 55 procent minder broeikasgassen uitstoten in vergelijking met 1990. Nederland ligt niet op koers, er zijn forse maatregelen en investeringen nodig, waar het fonds (onder beheer van de minister) flink aan gaat bijdragen.
Eerder schreef ik over de kink in de kabel van de energietransitie. De modellen en het beleid op papier ogen goed, maar hoe zit het met de uitvoering? Waar haal je al die mensen vandaan die warmtepompen plaatsen en kabels aanleggen? Daar komt de vraag bovenop hoe een demissionair kabinet vaart weet te houden. Hoogleraar en schrijver van het, ook internationaal gezaghebbende boek ‘Principles of Sustainable Business’, Rob van Tulder, bedrukte vorige maand bij ons niet voor niets dat ‘de 7 jaar tot 2030 cruciaal worden, beslissend voor zowel bedrijven als de samenleving.’
Maar zelfs 2030 is rijkelijk laat, omdat eerst 2027 nog op de stoep staat. Dan kan een ontwikkeling worden voltooid die alle klimaatplannen laat ontploffen. Zweden en Finland regeren al met steun van uiterst rechts, in Duitsland heeft de AfD voor het eerst een burgemeester geleverd, Meloni (Fratelli D’Italia) heeft de macht in Italië en voor de verkiezingen over anderhalve week in Spanje is de Partido Popular favoriet. Als in 2027 Marine le Pen, zonder tegenstrever Macron, haar slag slaat, is de cirkel bijna rond. Hoogste tijd dat de andere partijen niet meer wegkijken, hun arrogantie overboord gooien en met heldere plannen duidelijk maken dat ze er willen zijn voor de hele samenleving. Het beste nieuws is dat er echt iets op het spel staat. Dan willen er nog wel eens onvermoede krachten komen bovendrijven, die de redelijkheid laten zegevieren.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in