Laten we eerlijk zijn: de wereldorde is een geopolitiek potje Kolonisten van Catan. Amerika aast op de grondstoffen van Groenland en Oekraïne, China verzekert zich al jarenlang van vrije toegang tot Afrika’s natuurlijke rijkdommen. Europa staat erbij en kijkt ernaar. Maar in plaats van het sulletje in de achterhoede te blijven, hebben we iets in handen. We beseffen het ons alleen onvoldoende.
Van cheques naar fintech-pioniers
Neem fintech. Terwijl je in de VS nog een cheque op de post moet doen om je huur te betalen, domineren in Europa innovatieve betaalplatformen als Adyen en Mollie de markt. Deze bedrijven laten zien dat vooruitgang en fatsoen hand in hand kunnen gaan. We bouwen hier geen monopolistische data-imperia zoals in Silicon Valley, maar platforms die transparantie, veiligheid en gebruikersgemak centraal stellen.
En het blijft niet bij fintech. Climate tech is de volgende grote troef van Europa. In 2024 ging 21 procent van het totale kapitaal naar bedrijven die zich bezighouden met climate tech in Europa, terwijl dit in de VS slechts 11 procent was. Kijk eens naar Nederlandse bedrijven als Sympower, Rift en Rocsys. Terwijl de VS gebukt gaan onder politieke verlamming over klimaatbeleid, ontwikkelt Europa baanbrekende technologieën op het gebied van flexibiliteit, circulaire economie en duurzame energie.
Bovendien zien we een ‘sustainable talent leak’, zoals de Financial Times het benoemde: topwetenschappers en ondernemers op het gebied van klimaat en duurzaamheid verlaten de VS, omdat ze daar te maken krijgen met politieke tegenwerking en gebrek aan investeringen. Europa moet de deuren openzetten voor deze talenten, inclusief de IPCC-wetenschappers die nu door Trump worden tegengewerkt. Laten we deze denkers en vernieuwers een plek geven om de duurzame revolutie hier te versnellen.
Groot contrast
Waar China wordt geregeerd door een communistische partij die haar burgers nauwlettend volgt (en ons waarschijnlijk ook) en Amerika wordt bestuurd door een Twitter-algoritme en een paar oligarchen uit Silicon Valley, biedt Europa iets wat geen van beide supermachten kan: een samenleving waarin burgers er echt toe doen en waar fatsoen, checks and balances en scheiding van machten nog altijd de boventoon voeren.
Dat moeten we als Europa opnieuw durven omarmen met elkaar. Of zoals het gezegde gaat: alleen ga je sneller, maar samen kom je verder.
Stabiele koers voor Europa
Waar de VS zich in een eindeloze cultuurstrijd verliezen en China de democratie steeds verder onderdrukt, laat de recente verkiezing in Duitsland zien dat stabiliteit en samenwerking nog steeds gewaardeerd worden. Dit momentum moeten we benutten om strategisch onafhankelijker te worden.
Het recente Draghi-rapport onderstreept dit nogmaals: de EU moet haar economische model moderniseren en strategisch onafhankelijker worden. We kunnen het ons niet meer permitteren om afhankelijk te zijn van Chinese zonnepanelen en Amerikaanse techbedrijven die van onze data een buffet hebben gemaakt. Europa moet stoppen met het spelen van de brave afnemer en eindelijk producent worden van zijn eigen digitale en industriële toekomst.
De Europese manier
Von der Leyen hintte er al op in Davos: Europa moet haar eigen weg kiezen, met een economie die floreert zonder dat werknemers als wegwerpartikelen worden behandeld. Waar we innoveren zonder privacy of democratische waarden te schenden. Waar groei hand in hand gaat met duurzaamheid.
Cowboys en controleurs, het contrast met de VS en China is groter dan ooit. Amerika is het land van de cowboykapitalisten, waar winst belangrijker is dan mensenrechten. Je telt daar alleen mee als je met een raket naar Mars kan. En China? Dat is een high-tech dystopia waar de staat alles bepaalt.
Europa voelt als the place to be. Wij hebben de beste mix van vrijheid, gelijkheid en fatsoen. Een continent waar je privacy als burger wordt beschermd, waar bedrijven wél belasting betalen (oké, meestal) en waar inwoners niet slechts een data-snack zijn voor de algoritmes van Musk, Zuckerberg en Xi.
Klinkt utopisch? Misschien. Maar het klinkt ook evenwichtig en is zeker een utopie die de moeite waard is om vol op in te zetten.
Dus ja, Make Europe Great Again. Niet door te mopperen over Brussel, maar door onze unieke positie te benutten. We hebben alles in huis – nu nog het lef om het te omarmen.
Meer columns van Nancy:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in