Ontluisterend hoe de oud-bewindslieden Lodewijk Asscher, Frans Weekers en Eric Wiebes niets zeiden te weten over de harde fraude-aanpak bij Toeslagen. Niets van de zerotolerance-benadering en de selectie per groep op risico's. Asscher had geen idee, Weekers had het over een leemlaag bij de Belastingdienst waar je niet doorheen komt en Wiebes bekende dat hij vooral in een donker hoekje zat te werken, op zoek naar het lichtknopje.
Even ontluisterend waren de hoge ambtenaren die de schuld afschoven en zich zonder enig ethisch besef op 'het systeem' beriepen. Alsof individuele verantwoordelijkheid te veel was gevraagd. Ze hadden kunnen luisteren naar de onlangs overleden ict-pionier (hij voorspelde in de vorige eeuw het telewerken vanuit huis) en oud Capgemini topman Chris van Breugel, die bij zijn beslissingen altijd oog had voor wie hij het deed.
Visionair met prioriteiten
Capgemini had onder zijn leiding als eerste Nederlands bedrijf een eigen netwerk in gebruik genomen gebaseerd op internettechnologie. Tegen de Volkskrant zei hij in 1995: "Het scheelt het bedrijf honderdduizenden memo's en brieven, een kostenpost van een miljoen gulden per jaar, maar belangrijker is dat de opgebouwde kennis voor iedereen in een databank beschikbaar wordt." Een visionair, die ook zijn prioriteiten op een rij had. En begreep dat dit dé manier was om iedereen bij je plannen te betrekken.
Voormalig aandelenanalist Willem Schramade schreef het boek Duurzaam Kapitalisme. Over financiële instellingen die duurzaam beleggen, maar in zijn ogen niet veel meer doen dan voldoen aan de regels, wat volgens hem in Trouw neerkomt op "een verschrikkelijke afvinkcultuur." In zo'n omgeving kun je makkelijk wegkijken bij kritische vragen en je verschuilen achter het systeem mocht er iets misgaan. Hij constateert ook dat een gebrek aan samenwerking funest is. De afdeling duurzaam beleggen functioneert los van de portfoliomanagers, die de beleggingsbeslissingen nemen. Volgens Schramade zijn het silo's die een andere taal spreken. De managers letten vooral op indexen, op bepaalde percentages rendement die gehaald moeten worden: "Toch maar in Google gaan, anders halen we de index niet."
Sociale en ecologische zaken meewegen
Zijn boodschap: zet de eilandjes met verschillende achtergronden bij elkaar. Leidinggevenden moeten een klimaat scheppen waarin naast de financiële visie ook de sociale- en ecologische kijk moet worden meegewogen. Het is een beslissende verandering, die bedrijven die de tijdgeest snappen nu ook toepassen. Hij denkt dat KLM in afgeslankte vorm, met een serieuze prijs op het vervuilende vliegen, veel winstgevender kan zijn. Als voorbeeld van succesvolle bedrijven die sociale en ecologische waarde meewegen noemt hij Philips en DSM.
In een opiniestuk over de voedseltransitie bewijst de president van DSM Nederland Edith Schippers zijn gelijk. Hoe Nederland kampioen innovatie in agri-voedsel kan blijven? Schippers roept op tot een samenwerking die tot nu toe nooit echt op gang kwam, maar in deze tijd het tij mee heeft: "Overheid, boeren, voederfabrikanten, wetenschap, technologie en industrie moeten de handen ineenslaan. Met wetenschap als oplossing." Een mooie blauwdruk voor bedrijven en overheden die niet meer willen wegkijken en afschuiven.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
