Eerst de alarmbellen die afgelopen week afgingen. De Earth Commission, een groep wetenschappers met uiteenlopende achtergronden die ‘de uitdagingen van de menselijke beschaving onderzoekt’, waarschuwt dat de mensheid op veel terreinen de grenzen van het systeem aarde overschrijdt.’ NRC vat de waarschuwing van 51 wetenschappers in het gezaghebbende tijdschrift ‘Nature’ kort en bondig samen: ‘De mens overschrijdt zeven van de acht grenzen van het systeem aarde om veilig en rechtvaardig op deze planeet te kunnen blijven leven.’
Met meer details wordt het nog duidelijker: ‘Zo lijden nu al tientallen miljoenen mensen onder het opwarmende klimaat, wordt er op veel plaatsen te veel water onttrokken aan rivieren, meren en de bodem, en is de natuur te zeer achteruit gegaan.’ Op de website van de Global Commons Alliance, een coalitie van zeventig leidende organisaties die de Earth Commisson oprichtten, wordt naar aanleiding van de bevindingen gevraagd om ‘a call for leadership.’ Een directe oproep aan CEO’s om uitvoering te geven aan wat de wetenschap aanreikt, om snel te schakelen tussen inzicht, beleid en uitvoering. ‘By designing sustainability efforts around the Safe and Just Earth System Boundaries and just transformation, business leaders will be able to stay ahead of scrutiny, remain competitive and thrive in the long term.’
Auteurs van het artikel in Nature benadrukken in NRC dat de Earth Commission niets voorschrijft, om weg te blijven van het verwijt dat er een rechtvaardigheidsdictaat van 51 niet-democratisch verkozenen voor de aarde op tafel ligt. De Earth Commission ‘heeft geanalyseerd welke grenzen voortkomen uit al bestaande politieke doelen, zoals de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Onze publicatie is input voor verder debat hoe we deze doelen kunnen halen.’ Een belangrijke toevoeging om een emotionele discussie zakelijk te houden.’
Belangrijk is ook te weten dat het invloedrijke Europees Milieuagentschap de afgelopen tien jaar onder leiding stond van een politicoloog. De Belg Hans Bruyninckx uit Schoten bij Antwerpen, hoogleraar aan de Katholieke Universiteit Leuven. Onder zijn leiding kwam het agentschap begin deze maand naar buiten met de ‘5-voor-12’ waarschuwing dat het verlies aan biodiversiteit voor Europa de grootste bedreiging voor de voedselvoorziening is. In het VRT-programma ‘De Ochtend’ op Radio 1 zegt hij in een afscheidsinterview hoe evident de koppeling van natuur aan klimaat zou moeten zijn en hekelt hij het leiderschap van premier Alexander de Croo, die in zijn ogen weigert alle expertises in te zetten: ‘Als je spreekt over natuurherstel, moet je ook praten over ruimtelijke ordening, landbouw en bosbouw. Ik had wel verwacht dat daar stevig over onderhandeld zou worden. Ook over hoe we dat economisch en sociaal zullen doen, op een manier die ons beter maakt en niet verder verdeeldheid zaait onder de mensen.’
Ook NRC interviewt hem en zijn boodschap na tien jaar Europees Milieuagentschap liegt er niet om: ‘In de discussie over natuur, klimaat en milieubeleid doen fabels de ronde om politiek garen te spinnen.’ Alsof het hele verhaal maar vanuit één technocratische bèta-kant bekeken wordt. De politicoloog benadrukt dat juist alle aspecten en (wetenschappelijke zienswijzen) aan bod komen: ‘Discussies over kosten en baten, over groeiende ongelijkheid, over het verdelen van de koek, zijn allemaal van het allergrootste belang.’ Alleen zo breed kan de discussie echt gevoerd worden.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
