“We hebben ons de afgelopen tijd een beetje vastgezet op doelstellingen, zoals over de energietransitie en stikstofnormen”, zegt Abbenbroek. “Bij Springtij willen we dit jaar stimuleren dat niet altijd het doel je drive moet zijn. De beweging ernaartoe is al een driver op zich.”
Niet voor niets dus dat het thema van Springtij dit jaar ‘De kunst van bewegen’ is. In plaats van het hebben over de hele energietransitie of de staat van de gehele natuur in Nederland, hoopt Abbenbroek dat er meer aandacht komt voor lokale projecten. “Hoe ziet de lokale energiehub in de nieuwe Hoekenwijk in Almere er straks uit? Wat kun je doen voor het bos waar jij de hond uitlaat? Het gaat om concrete stappen die beweging in gang zetten. Beweging concreet maken, dat is ons doel voor dit jaar.”
Dilemma’s
Daarnaast pleit Abbenbroek over het bespreekbaar maken van dilemma’s die de transitie in de weg staan. Die worden in haar optiek namelijk lang niet altijd openlijk gedeeld, waardoor er onbegrip en polarisatie ontstaat. “Moeten we bijvoorbeeld onderdelen voor transformatorhuisjes voor ‘onze energietransitie’ uit India halen? Voor India is het een verdienmodel, maar mogelijk laten de arbeidsomstandigheden daar te wensen over. Of moet een boer de waterstand van zijn akkers verhogen om droogte te bestrijden, met als gevolg dat zijn zware machines er niet meer op kunnen rijden? Het zijn vragen waar niet direct een goed of fout antwoord op bestaat. Daar moeten we mee om leren gaan en dat is moeilijk.”
Afpellen als een ui
Op Springtij hoopt Abbenbroek dergelijke dilemma’s van mensen bespreekbaar te maken volgens een speciaal ontwikkeld protocol. Daarbij worden de dilemma’s gevisualiseerd aan de hand van objecten, voorzien van linten die de onderlinge relaties van de belanghebbenden weergeven. Abbenbroek: “Vervolgens gaan we het dilemma dansen. De kunst van bewegen is ook niet praten, maar bewegen rond de objecten. Hoe doe je dat? Hoe voel je je daarbij? Hoe dans je daaromheen?”
Vervolgens hanteert Abbenbroek de Socratische gespreksmethode, waarin het dilemma wordt ‘afgepeld als een ui’ en alle invalshoeken, overtuigingen en afwegingen op tafel komen. “Uiteindelijk gaat het er niet om dat we je aan het eind van de sessie vertellen wat je moet doen met je dilemma. Het doel is dat je beter leert begrijpen hoe je dilemma’s deelt en ontvangt.”
Nieuwe politieke werkelijkheid
Abbenbroek heeft zelf ook dilemma’s waarmee ze heeft moeten leren omgaan, die raken aan ‘de nieuwe politieke werkelijkheid’. “Gaan wij met alle politieke stromingen samenwerken of zijn er stromingen die zo fundamenteel tegen ons gedachtegoed ingaan, dat samenwerking onmogelijk is? Of moeten we juist samenwerken, zodat we tenminste nog invloed hebben? Wie neemt de telefoon op als Faber belt (minister van Immigratie en Asiel, red.)?” Volgens Abbenbroek zijn het vooral haar eigen angsten die in de weg kunnen zitten bij de beantwoording van die vraag. En die angsten voelen en begrijpen, maken dat je beter met het dilemma kunt omgaan. “Dus ja, ik neem die telefoon wel op en zal proberen te zoeken naar de samenwerking die wél mogelijk is.”
Dilemma’s in het bedrijfsleven
Abbenbroek ziet ook dat leiders in het bedrijfsleven nog te vaak de dilemma’s voor zichzelf houden. “In Nederland wordt twijfelen gekoppeld aan niet duidelijk of straightforward zijn. Terwijl twijfelen helemaal niet slecht is. Het betekent gewoon dat je ziet dat er afwegingen zijn. Wij pleiten er juist voor dat twijfels gedeeld worden. Je kunt het alsnog niet eens zijn met een bepaalde beslissing. Maar als je wordt meegenomen in de afwegingen, zie je op z’n minst dat erover is nagedacht.”
Volgens Abbenbroek willen we aan de ene kant leiders als Trump die ‘staan te gillen dat ze alles weten’. “Maar aan andere kant hebben we juist behoefte aan leiders die zeggen ‘ik weet het nog niet, ik moet er nog eens over nadenken’. Dat is een veel betere leider, maar ergens worden mensen daar onzeker van. Er zou eigenlijk meer respect voor de twijfel moeten komen.”
Twijfel normaliseren
Op Springtij kunnen deelnemers dit jaar dus actief aan de slag met hun eigen dilemma’s. In speciale ‘oefenkringen’ zetten mensen in groepen van vijftien onder begeleiding van getrainde moderatoren, al dansend en overpeinzend, hun tanden vast in de onderwerpen waar ze tegenaan lopen. Ook krijgen ze handvatten mee, zodat ze achteraf met dilemma’s aan de slag kunnen. Op die manier hoopt Abbenbroek dat ‘de twijfel’ genormaliseerd wordt en zo onderdeel wordt van beslissingsprocessen.
Is Abbenbroek niet bang dat mensen terughoudend zijn met het delen van dilemma’s als er gedanst moet worden? (Lachend:) “Nee joh, helemaal niet. Laatst deed ik de oefening met een stel partners van grote kantoren. Eén had de schoenen al uit voordat we begonnen, waarna de rest snel volgde. Ze hebben de rest van de dag de schoenen niet meer aan gehad.”
Springtij 2024
Springtij is een driedaags evenement op Terschelling (dit jaar 24 t/m 26 september) waar met een programma vol sprekers, workshops en excursies wordt nagedacht over en gewerkt aan een mooier, schoner en gezonder Nederland.
De ware kunst is om de ruimte voor beweging binnen jezelf te vinden en te activeren. Jouw persoonlijke inzet is het startpunt. Dit jaar staat Springtij in het teken van De Kunst van Bewegen, waarbij deelnemers niet alleen het hoofd en hart, maar ook de handen inzetten.
Lezers van Change Inc. krijgen een korting van 100 euro excl. BTW op reguliere tarieven, met kortingscode* CHANGEINC-SPF24. De code is geldig tot en met 31 juli 2024. Registreren voor het event doe je hier.
*Vul de code in, in het vak 'Korting' direct aan het begin van het registratieformulier. Klik dan op ‘Toepassen’.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
