Jacqueline van den Ende wil miljoenen mensen aandeelhouder maken van de nieuwe economie

Tijdens een vlucht van Manila naar Amsterdam, nu vijf jaar geleden, leest Jacqueline van den Ende een boek dat haar leven zal veranderen: The Sixth Extinction van Elizabeth Kolbert. Daarin beschrijft de Amerikaanse wetenschapsjournalist de vijf massa-extincties en hoe de mensheid op een zesde afdendert. Uitstervingsgolven die hand in hand gaan met een veranderend klimaat.

"Het verschil is dat de eerste golven veel geleidelijker gingen. Die vonden plaats over een periode van tienduizenden jaren", zegt Van den Ende. "Nu gaat het exponentieel sneller. Het was voor het eerst dat ik echt doorvoelde dat klimaatverandering tot het uitsterven van de mensheid kan leiden." Een wake-up call. "Ik dacht: het slaat helemaal nergens op als ik mijn tijd en aandacht nog ergens anders aan besteed."

300 miljoen euro

Dat leidt in 2021 tot de oprichting van Carbon Equity, het eerste fintechplatform ter wereld voor private klimaatinvesteringen. Via dit platform kunnen particulieren investeren in venture capital- en private equityfondsen die onder meer inzetten op cleantech en plantaardige voeding.

Sinds de start haalde Van den Ende al 300 miljoen euro op en werd geïnvesteerd in meer dan 150 klimaattechnologiebedrijven. Donderdag werd ze door Change Inc. uitgeroepen tot Changemaker van het Jaar.

Ook het idee voor Carbon Equity ontstond tijdens die vlucht van de Filipijnen naar Nederland, vertelt ze tijdens het Changemaker Impact Dinner, in het Utrechtse restaurant Stadsjochies. Ze had 28 euro betaald om de CO2-uitstoot van haar vlucht te compenseren en vroeg zich af waar dat geld eigenlijk naartoe ging. Naar zonnepanelenprojecten in India, zo blijkt.

"Ik had toen een heel naïeve gedachte", vertelt ze. "Of ik, in plaats van donateur, geen medeaandeelhouder in die zonnepanelen kon worden?" Van den Ende is iemand die groot denkt, zo ook nu. Ze kijkt direct verder dan haar eigen beleggingsportefeuille. De meest vermogende particulieren – degenen die een ton of meer op de bank hebben staan – zijn samen goed voor 86 biljoen dollar. "Wat als we dat kapitaal kunnen mobiliseren om te investeren in oplossingen voor klimaatinnovatie? Als we miljoenen mensen medeaandeelhouder kunnen maken van de nieuwe economie?"

Drempel verlagen

Het is in een notendop wat Carbon Equity doet, door venture capital- en private equityfondsen, die bijvoorbeeld inzetten op cleantech of plantaardige voeding, toegankelijk te maken voor particulieren.

Normaal gesproken is daarvoor een inleg van miljoenen nodig, bedragen die alleen zijn op te hoesten door vermogende families en institutionele beleggers. Via Carbon Equity kunnen ook kleinere beleggers meedoen. Dat gaat vanaf 100.000 euro en via een getrapt model, waarbij de inleg wordt ondergebracht bij de partijen die de uiteindelijke investeringen doen.

De backers – dat zijn er inmiddels ruim duizend – zijn vaak jongere investeerders die hun eerste exit hebben gehad, maar ook professionals met een goed salaris. Al is een ton voor die laatste groep wat gortig, weet ook Van den Ende. Binnenkort wordt de drempel naar 25.000 euro verlaagd. "Je wilt niet je halve vermogen in private equity steken", zei ze eerder tegen MT/Sprout. "Dan is een ton al snel te veel."

Idee na idee

Van den Ende heeft gemiddeld één keer per maand een nieuw idee voor een bedrijf. Die poppen zo in haar hoofd, met naam en al. Dat is ook met Carbon Equity het geval. Daarmee ben je er niet, weet ze. Op het podium van Change Inc.: "Ik heb veel ideeën, maar in mijn eentje krijg ik niets voor elkaar."

Dus haalt ze zwaargewichten aan boord: Lara Koole (ex-Philips Ventures), Tim Molendijk (founder van onder meer Journa en Nouncy), Jeff Gomez (ex-Vandebron en Ecochain) en ex-McKinseyaan Liza Rubinstein. "Lara was de eerste die in het idee geloofde. Voordat er überhaupt iets stond, had ze de domeinnaam al aangeschaft. Dat is nog eens executie."

Ondernemen heeft Van den Ende altijd getrokken. Haar eerste bedrijf, De kleine consultant, richt ze op tijdens haar economiebachelor in Utrecht. Ze heeft een bijbaan bij een filmtheater en wordt gevraagd om mee te denken over het businessplan. Dat resulteert in 2013 in de oprichting van het eerste studentenconsultancybureau van Nederland. Inmiddels heeft De kleine consultant tien vestigingen: negen in Nederland, één in Londen.

Later zal ze voor de investeringsmaatschappij achter Zalando ook de Filipijnse versie van Funda opzetten. Ze wil dingen bouwen, iets creëren dat voortleeft zonder haar. Waar die behoefte vandaan komt, vraagt ze zichzelf ook weleens af. "Een stukje ego", zegt ze tegen het FD. "En misschien ook ergens onsterfelijkheid." Al was ze lang angstig om de definitieve stap te zetten – ondanks dat ze heel goed wist dat werken in loondienst, of semi-loondienst, haar niet lag. Tot ze in 2019 partner bij Peak Capital werd. "Ik zag daar zoveel ondernemers langskomen waarvan ik dacht: dat wil ik ook. En: ik kan dit beter dan jij."

‘Shell-kind’

Vanuit huis heeft ze het ondernemerschap niet meegekregen. Haar vader is ingenieur bij Shell, haar moeder is advocaat. Ze is de middelste van drie dochters: oudste zus Patricia is jurist, jongste zus Saskia werkt als recruiter. Van den Ende is een buitenbeentje, zegt vader Kees in Het Parool over haar. "Dat ondernemen waarin zij uitblinkt, heeft niemand anders in de familie."

Wat ze wel met de paplepel ingegoten kreeg: het wereldburgerschap. Als ‘Shell-kind’ reist ze de hele wereld over. Voor het werk van vader Kees verhuist het gezin Van den Ende voor vijf jaar naar Australië – Jacqueline is dan een jaar oud – en daarna voor vier jaar naar Syrië. Dat internationale leven heeft haar nooit meer losgelaten, zegt ze in de podcast Leaders in Finance. "Zodra het kon, ben ik na de middelbare school direct naar Peru gegaan. Daarna heb ik af en aan in het buitenland gewoond." In de Filipijnen ontmoet ze haar vrouw, met wie ze nu samenwoont in Amsterdam.

Quote 500 versus Extinction Rebellion

Van den Ende beweegt zich even soepel in de financiële wereld als tussen klimaatactivisten. Ze kan beide bereiken, zegt ze in gesprek met FD. "Ik wil met één been in de Quote 500, en met het andere in Extinction Rebellion." Ze waardeert dat activisten het klimaatprobleem op de agenda zetten, maar vraagt zich tegelijkertijd ook af hoe effectief ze zijn. Tegen Vrij Nederland: "Ik denk dat ze ook mensen tegen zich in het harnas jagen." In de ‘klimaatpaus uithangen’ gelooft ze niet. "Met de pragmatische route kun je de gematigde burger makkelijker meekrijgen."

Zodoende hanteert Carbon Equity slogans als ‘do good by investing better’ en ‘fixing the planet is good business’. Het maakt haar niet uit of investeerders impact willen maken of gewoon geld willen verdienen – en trouwens, wie zegt dat het een het ander uit hoeft te sluiten? Want laten we wel wezen, de financiering van de nieuwe economie is ook gewoon een enorme groeimarkt.

"De komende dertig jaar moet alles anders", zegt ze. "We moeten op een andere manier gaan reizen, gaan werken en gaan produceren om onze CO2-uitstoot te verminderen. Je geld steken in klimaatoplossingen is dus ook gewoon een goeie investering."

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op MT/Sprout.

Lees ook:

• Een zaal vol Changemakers werkt aan duurzame verandering, maar hoe krijgen we de rest mee?
• Changemaker Wim de Laat (The Protein Brewery) brouwt plantaardige eiwitten: ‘Dit is de toekomst’
• Changemaker Sacha Göddeke-Mulder (NS): 'Als je elke dag met de trein reist, weet je dat we niet zo vaak stilstaan'
• Changemaker Ellyne Bierman (Reflower): ‘Verse bloemen blijven 10 dagen mooi, kunstbloemen 10 jaar’