In 2026 moeten we allemaal aan de hybride warmtepomp, maar wie gaan die installeren?

Er zijn overal personeelstekorten. Het CBS meldt vandaag dat er tegenover iedere 100 werklozen 133 vacatures staan. En die vacatures krijgen werkgevers niet gevuld. Tegen EenVandaag zei financieel expert Martin Visser: “Dit is heel uitzonderlijk. Zolang het CBS dit meet, is het nog nooit zo geweest.”

‘Enorme uitdaging’

De krapte op de arbeidsmarkt is vooral te zien in de technische sector. “Het is een enorme uitdaging”, ziet Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland. De organisatie is in gesprek met de overheid om het technisch personeelstekort zo goed en zo snel mogelijk op te lossen.

Gisteren maakte het kabinet bekend dat huiseigenaren vanaf 2026 worden verplicht om bij vervanging van hun cv-ketel een hybride of volledig elektrische warmtepomp te installeren. De vraag is of er wel genoeg technisch personeel is om de warmtepompen te installeren.

“De komende tijd werken we samen met de overheid en fabrikanten aan een actieplan voor hybride warmtepompen”, zegt Terpstra. Een belangrijk onderdeel daarvan is training en scholing. Techniek Nederland zet zich in om voldoende warmtepompmonteurs op te leiden: zo zorgen ze voor opleidingslocaties in elke regio en een mbo-deelcertificaat voor hybride warmtepompen. "Daardoor kunnen zij-instromers sneller aan de slag. Ook bijna de helft van de cv-monteurs krijgt bijscholing. Er ligt dus een enorme uitdaging.”

Snellere installatie

Volgens het kabinet zet het samen met Techniek Nederland ‘alles op alles om ervoor te zorgen dat er in 2026 genoeg warmtepompmonteurs zijn’. “Het móét gebeuren, er is geen andere optie”, ziet ook Terpstra. Naast het werven en omscholen hoopt Terpstra op innovatie en ontwikkelingen van fabrikanten. "Hybride warmtepompen worden eenvoudiger, gebruiksvriendelijker en uniformer. Dit zorgt voor apparaten die veel makkelijker te installeren zijn", zegt hij. Normaal gesproken duurt de installatie van een warmtepomp één tot twee dagen. In de toekomst kost het misschien maar een halve dag om de warmtepomp te installeren.

Een beter imago voor technische beroepen is nodig. En dat begint op de middelbare school.

Wat betreft de instroom ziet Terpstra meer kansen voor statushouders en arbeidsmigranten. “Op dit moment komt zo’n 70 procent van de mensen die we opleiden vanuit zijinstroom. Dat zijn mensen uit andere sectoren, zoals de horeca of detailhandel. Alles wat kan helpen om dat percentage te verlichten is van harte welkom. Ook migranten en statushouders”, zegt hij. “Maar alleen als dat op een sociaal fatsoenlijke manier gaat, denk aan goede huisvesting en sociale voorzieningen. Anders creëren we nieuwe problemen die we niet willen.”

Er zijn al tussen de 300 en 400 statushouders opgeleid in de techniek. "Daarmee is de technieksector een van de koplopers in Nederland als het gaat om werkende statushouders. We zijn er als sector heel trots op dat dit gebeurt, ook al is het af en toe lastig”, zegt Terpstra. "Er kunnen nog veel meer statushouders in de techniek aan de slag als we onder meer de bureaucratische rompslomp kunnen terugdringen."

Personeelstekort Rotterdamse haven

Niet alleen voor de installatie van warmtepompen is een groot tekort. Ook bedrijven in de haven van Rotterdam maken zich grote zorgen. Ze missen technisch personeel om de energietransitie in goede banen te leiden. Victor van der Chijs (Deltalinqs) is voorzitter van de ondernemersvereniging voor bedrijven in het havengebied en ziet dat het tekort boven op de grote drukte komt. “De haven draait op volle toeren na corona. Er is veel inhaalvraag. Het is nu al alle hens aan dek om alles rond te krijgen”, zegt hij tegen het ANP.

"We kijken daarom samen met scholen en overheid naar manieren om jongeren vaker voor een technische opleiding te laten kiezen", zegt Van der Chijs. Maar hij kijkt ook naar om- of bijscholing van technisch personeel uit andere plekken van de wereld: "We moeten breder zoeken. Niet alleen in Europa, maar ook in andere werelddelen."