Originele denkers hou ik altijd op mijn netvlies. Zoveel hebben we er niet van. Je hebt lef nodig om niet gemakzuchtig met de kudde mee te bewegen. Daarom spreek ik altijd graag af met hoogleraar risicomanagement Theo Kocken, die meer van de zelfspot dan het praatjes maken is. Die ook een documentaire maakte met de begin dit jaar overleden komiek Terry Jones, van Monty Python. Over economische voorspoed, waar altijd een crisis op volgt.
Kort na de eerste lockdown sprak ik Kocken weer, nu over de pandemie en de reactie van de leiders. Hij zei dat corona hem niet bang maakte, maar dat hij wel wakker lag van de effecten van de lockdown. Hij had het toen al over de rigoreuze sluiting van ons sociale leven en de economie. Volgens hem een gevaarlijke poging tot volledige beheersing. "Door één risico naar nul te brengen, vergroot je heel veel andere risico's."
Wijze woorden van iemand die in de regel niet zweert bij onwrikbare stelligheden. Hij onderstreepte daarom ook dat je de impact van corona niet moet bagatelliseren. Maar we zijn nu maanden verder en zitten bijna in een tweede lockdown. En de door het kabinet afgekondigde maatregelen lijken niet op voortschrijdend inzicht te wijzen. Hugo de Jonge blijft de op moraliteit hamerende dominee met een krampachtige weerklank als constante. Mark Rutte wordt er zacht gezegd niet sterker op als hij zijn invloed op de uitkomsten niet meer kan aanwenden. Dan hebben 'wij' het gedaan, door ons niet aan de maatregelen te houden.
De monomane blik van het kabinet leidt ertoe dat we in de greep raken van een intensieve sturings- en beschermingstechnologie. Dat werkt op korte termijn, maar veroorzaakt chaos op lange termijn. Omdat er meer is dan corona, zoals andere ziektes die zorg behoeven, klimaatverandering, de toekomst van Europa, opgehokte jongeren, en stress bij ondernemers en de culturele sector, die een culminatiepunt bereikt.
President van de Nederlandscha Bank Klaas Knot had het al over 'stilte voor de storm' en waarschuwde dat de tweede golf als 'een turbo kan werken en de crisis versterken.' Banken zetten de kredietverlening op een heel laag pitje, waardoor nog veel meer bedrijven failliet gaan. En de pensioenpotten verdampen op de beurzen.
In april waren we nog aardig en begripvol voor elkaar, klapten we massaal voor de zorg, kregen we uitstel om de huur te voldoen, hoefden ondernemers hun rekeningen niet meteen te betalen. Maar nu staat de deurwaarder op de stoep als de nota niet per direct wordt voldaan, geven verhuurders geen duimbreed meer toe en is de coulantie bij banken naar een nulpunt gedaald.
Gelukkig kunnen de politieke leiders het tij nog keren, door eindelijk eens te rade te gaan bij een breder samengesteld OMT, zoals in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland het geval is. Door het advies van de Theo Kocken's van deze wereld mee te wegen. Een groep gerenommeerde wetenschappers, waaronder Robbert Dijkgraaf, riep het kabinet daartoe op in een open brief. Door controle uit handen te geven krijgt Rutte zijn geliefde controle terug en kan hij weer vooruitkijken. En daar knappen we meer van op, dan van in een permanente noodtoestand wachten op een vaccin.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in