“Wat is in de regel duurzamer, korte of lange ketens?”, vroeg presentator Werner Schouten aan de sprekers. De meningen zijn daarover verdeeld. Anne Mieke van der Werf, directeur Business Development bij Invest-NL en Renco Schipper, medeoprichter van Snack with Benefits, gingen tijdens het Changemaker College het gesprek aan. “Lang of kort is niet altijd beter. Het allerbelangrijkste is dat de keten inzichtelijk is”, vindt Van der Werf. De jonge ondernemer ziet dat anders. “Korte ketens zijn onmisbaar bij de verduurzaming van de economie.”
Lokaal versus globaal: wat is duurzamer?
Als het gaat om de duurzaamheid van productieketens, is er geen pasklaar antwoord op de vraag of korte of lange ketens duurzamer zijn. Korte productieketens hebben over het algemeen een kleinere ecologische voetafdruk, omdat de producten van minder ver hoeven te komen. Bovendien hebben korte ketens vaak een positief effect op de lokale economie en zorgen ze voor transparantie.
Aan de andere kant kunnen lange productieketens soms efficiënter zijn, door de manier waarop de keten is ingericht. Bovendien kan een lange productieketen bijdragen aan de ontwikkeling van internationale handel en economische groei.
Hoe denken Van der Werf als impactinvesteerder en ondernemer Schipper daarover? Dit zijn de drie take-aways van het Changemaker College: lokaal versus globaal.
1. Korte ketens zijn onmisbaar bij de verduurzaming van de economie
Van der Werf is het daar niet mee eens. "Korte ketens zijn bepalend voor de implementatietijd, de snelheid en het succes van de duurzame transitie. Maar echt onmisbaar? Nee, dat niet. Je hoeft niet altijd binnen de grenzen van een land of een regio te kijken als je duurzaam wilt opereren. Je moet een breder perspectief houden dan alleen maar heel lokaal."
Schipper: "Korte ketens zijn onmisbaar in de verduurzaming van de economie. Een korte keten helpt als je een bedrijf wilt opzetten en optuigen. Het is heel efficiënt om met bepaalde leveranciers in direct contact te staan. Dat merk ik zelf ook in ons traject met Snacks with Benefits. Wij kunnen heel snel schakelen omdat ik aardappelboer Henk nog uit mijn netwerk ken. Zo helpen wij hem van zijn reststromen af en gebruiken het als krokant laagje voor onze groentesnacks."
2. Met korte ketens naar het buitenland. Hoe doe je dat?
Schipper: "Opschalen met korte ketens is zeker mogelijk. We groeien snel met ons bedrijf. Stel dat wij morgen in Spanje willen beginnen, dan willen we het liefst lokaal net zo'n ecosysteem opzetten als in Nederland. Daar zit namelijk onze kracht. Het is een reden voor de consument en de horecaondernemer om voor onze producten te kiezen. Als ik in Spanje het verhaal vertel over de reststromen die we gebruiken van aardappelboer Henk, dan slaat dat waarschijnlijk niet aan. Maar stel dat we de overgebleven aardappels van het grootste Spaanse chipsmerk El Torres gebruiken, dan kunnen we mensen wel enthousiast krijgen. Door lokaal te opereren haal je in eerste instantie verspilling uit het systeem. Bovendien weet je veel beter wat er speelt en kun je beter inspelen op wat de markt vraagt. Zo zal bloemkool misschien niet aanslaan, maar avocado's waarschijnlijk wel."
3. Lange ketens zijn een kans om de arbeidsomstandigheden in andere landen te verbeteren
Van der Werf: "Daar ben ik het mee eens. Als je het inzichtelijk kunt krijgen wat je impact is als bedrijf, dan is het een investeringsmogelijkheid voor bedrijven die dat belangrijk vinden. En er zijn steeds meer bedrijven die arbeidsomstandigheden en sociale duurzaamheid belangrijk vinden, onder andere omdat de consument daar naar vraagt. Maar je moet dat inzichtelijk kunnen maken. Lange ketens zijn dus een kans om dat te verbeteren."
Schipper: "We blijven altijd deels afhankelijk van langere ketens. Kijk bijvoorbeeld naar koffie. Dat kunnen we hier in Nederland nog niet maken. Er wordt hard gewerkt aan alternatieven, maar zolang die er nog niet zijn, kun je beter werken aan een duurzame keten in het buitenland. Maar als je kijkt naar het voedsel dat hier in de Nederlandse schappen ligt, dan komen sommige producten die hier heel goed geteeld kunnen worden uit het buitenland. Dat is natuurlijk gek. Alles wat in Nederland gemaakt kan worden, moet vooral hier vandaan komen. Want ik denk dat een korte keten altijd duurzamer is dan een lange keten.
Dan zijn er toch nog genoeg producten die niet als een korte keten mogelijk zijn, maar we wel willen consumeren. Dan hebben wij die verantwoordelijkheid om die arbeidsomstandigheden te verbeteren, en daar heb je true price voor om dat in kaart te brengen."
Woensdag 26 april verschijnt de podcast met Anne Mieke van der Werf en Renco Schipper online op Change Inc. Wil jij hem automatisch ontvangen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in