BikeFlip
Nederland staat bekend als fietsland. Van kindsbeen af leren we al fietsen. Maar terwijl kinderen groeien, groeien hun fietsen niet mee. BikeFlip biedt hiervoor een duurzame oplossing: een abonnement op kinderfietsen, zodat ouders niet telkens een nieuwe fiets hoeven te kopen.
Casparis Beyer, een van de oprichters, vertelt dat er negen maten kinderfietsen bestaan. “Ga je elke maat af, dan wil dat zeggen dat een kind negen fietsen verslijt voordat hij of zij op een volwassen fiets past. Fietsen worden binnen een gezin vaak wel doorgegeven. De jongste is daar vaak de dupe van, die krijgt de afdankertjes.” Daarom is een abonnementsmodel geschikt, meent compagnon Paul Remie. “Aan oude fietsen geen gebrek. Er staan er genoeg weg te roesten in depots en schuurtjes. In onze werkplaats worden die oude barrels weer opgeknapt.”
Beyer en Remie willen nu verder uitbreiden door partnerschappen met scholen en sportclubs aan te gaan. “Over drie jaar zijn we actief in heel Nederland en is BikeFlip niet meer weg te denken uit de fietsenstallingen en voortuinen.”
Change Inc. sprak in 2023 met Beyer en Remie. Lees dat interview hier terug.
Boerschappen
De meeste mensen, zeker inwoners van grote steden, doen het merendeel van hun boodschappen bij supermarkten. Dat zijn veelal grote ketens, waar de producten van boeren een lange weg maken om bij de consument te komen. Daar willen Stijn Markusse en Stéphanie Vellekoop verandering in brengen. Samen bedachten ze Boerschappen, een initiatief dat de voedselketen verkort en voedselverspilling tegengaat.
Boerschappen biedt maaltijdboxen aan met producten die direct van de boer komen. Denk aan zuivel, vlees en seizoensgroenten. Voor een maaltijdbox voor drie dagen betaalt een huishouden van twee ongeveer 50 euro. “Goed eten en een eerlijke prijs voor de boer hoeft niet duur te zijn voor de consument”, vertelt Markusse. “De keten moet alleen anders worden georganiseerd.”
Markusse en Vellekoop richten zich niet alleen op individuele consumenten, maar ook op bedrijven. Zo verkoopt Boerschappen maaltijdboxen aan cateraars, vakantieparken en overheidsinstellingen. Het stel levert ook maaltijdboxen aan zestien gevangenissen, waarvan dagelijks 2.500 gevangenen eten.
Carbyon
Het afvangen van CO2 uit de lucht– ook wel Direct Air Capture (DAC) genoemd – wordt door critici gezien als het smeermiddel van de energietransitie. Waarom zou je geld uitgeven aan het opruimen van troep, als je ook gewoon kunt stoppen met het máken van die troep? Toch worden ‘negatieve-emissie-technologieën’ (waaronder DAC) door het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) als essentieel gezien om de Parijse klimaatdoelen te halen.
Het Nederlandse Carbyon ontwikkelt zulke DAC-machines, in feite grote ‘stofzuigers’ die CO2 uit de lucht filteren om ondergronds op te slaan of te gebruiken bij andere toepassingen. Oprichter Hans de Neve bedacht een techniek om binnen één minuut een hoeveelheid CO2 uit de lucht te filteren waar andere oplossingen twee uur over doen.
Daardoor hoopt Carbyon de kostprijs per afgevangen eenheid CO2 flink omlaag te brengen. Momenteel is de marktprijs voor het afvangen van een ton CO2 500 euro. Carbyon wil dit verlagen naar 100 euro per toon. Dit moet gebeuren door de machines te plaatsen op locaties waar zonne- en windenergie goedkoop beschikbaar zijn.
“Over drie jaar hebben wij dertig machines wereldwijd in het veld staan bij verschillende pilot-partners,” vertelt De Neve. “Daarnaast bouwen we een fabriek die in 2031 50.000 machines per jaar gaat produceren.” Uiteindelijk wil hij in 2050 minstens 5 miljard ton CO2 uit de lucht filteren.
Hans De Neve was dit jaar Changemaker bij Change Inc. Lees het interview hier terug.
Dexter Energy
Windmolens en zonnepanelen zijn onmisbaar in de energietransitie. Maar omdat de bronnen afhankelijk zijn van moeder natuur, is het soms lastig te voorspellen hoeveel stroom zonne- en windparken gaan genereren. Als de zon minder schijnt of de wind minder waait, produceren zulke parken namelijk minder elektriciteit.
De Amsterdamse start-up Dexter Energy heeft daarop iets bedacht: een voorspellingsmodel op basis van kunstmatige intelligentie. Oprichters Luuk Veeken en Hubert Penn ontwikkelden een AI-model waarmee ze de energieproductie van zonne- en windparken kunnen voorspellen en kunnen doorgeven aan energiebedrijven. “We combineren stroomvoorspelling, prijsvoorspelling en handelsoptimalisatie in één enkele oplossing voor hernieuwbare energiebronnen en batterij-energieopslagsystemen.”
Dexter Energy timmert met die oplossing flink aan de weg. Zestig energiebedrijven verspreid over acht landen werken inmiddels met Dexter-algoritmes, waaronder Scholt, Pure Energie en Enius (onderdeel van Topwind). Naar eigen zeggen helpen de voorspellingen om een kwart van de onbalanskosten te besparen (kosten die door energiebedrijven gemaakt worden door het compenseren van verminderde stroom op het net, bijvoorbeeld door windstilte).
De plannen voor de toekomst zijn groot, vertellen de ondernemers. “Over drie jaar hebben we wereldwijd een marktaandeel van 10 procent in de energie-optimalisatie. Met het verminderen van de onbalans zal met ons product 22 miljoen ton CO2 worden bespaard. Dat komt overeen met 14 procent van de totale CO2-uitstoot van Nederland.”
Johnny Cashew
Zo'n 95 procent van alle Afrikaanse cashewnoten wordt eerst naar Azië verscheept om daar gepeld te worden. Daarna worden de noten naar Europa verscheept voor consumptie. Dat is een omweg van pakweg 12.000 kilometer. Totaal onnodig, vinden ze bij Johnny Cashew. Het bedrijf verwerkt cashewnoten direct in Tanzania, waardoor er aanzienlijk minder CO2 vrijkomt bij het transport.
“Door te pellen waar de cashews groeien, helpen we de lokale gemeenschap vooruit, en tegelijkertijd realiseren we een milieubesparing door 57 procent minder CO2 uit te stoten in onze keten”, vertelt medeoprichter Hayo de Feijter. Samen met Roel van de Weijer startte hij in 2020 Johnny Cashew om korte metten te maken met de ‘omreiscashew’.
Inmiddels kun je de cashews op veel plekken kopen. Ze liggen onder eigen merk in de schappen van Albert Heijn, zijn te koop bij online supermarkt Picnic en worden onder private label verkocht bij Lidl. “Over drie jaar willen we de standaard zijn voor duurzame cashewproductie, waarbij lokaal pellen in Afrika de norm is geworden”, zegt medeoprichter Hayo de Feijter.
Change Inc. sprak in 2022 met De Feijter. Lees dat interview hier terug.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
