De Hogeschool van Amsterdam had de aankondiging nog niet verstuurd of de eerste zure reacties kwamen al binnen. De Hogeschool gaat komend studiejaar de master klimaatpsychologie en -gedrag beginnen. Daarmee is het de eerste beroepsopleiding in Nederland die op masterniveau opleidt tot specialist in klimaatbewust gedrag. Goed idee, zou je denken, want als we iets geleerd hebben van het coronadebat is dat je grote vraagstukken die ons allemaal raken niet moet overlaten aan een beperkt clubje experts. Virologen werden met hun alleenrecht van oordelen deel van het probleem. Er werd een experto-cratie opgetuigd die afbreuk deed aan de werkelijkheid.
Juist tijdens ‘de grote verbouwing’ heb je behoefte aan een zo breed mogelijk samengesteld OMT. Dus zijn gedragswetenschappers en psychologen meer dan welkom om hun bijdrage te leveren en hun inzichten te delen. Het hoongelach in de kritiek, ’wat weten zijn nou van klimaat’, was volstrekt misplaatst. Ik moest ook lachen om critici die het niks vonden, maar wel pleitten voor een opleiding klimaatfilosofie, omdat alleen filosofen de onderliggende problematiek konden aanwijzen. Plaats filosofen erbij zou ik denken, maar laat ze het alsjeblieft niet in hun eentje voor het zeggen hebben.
Gelukkig is de aandacht voor geopolitiek terug van weggeweest. In het verleden hoorde je tijdens grote transities vooral economen het hoogste woord voeren, die ook nog eens het Westers perspectief uiterst eenzijdig belichtten. Maar China en Rusland denken in termen van payback-time en het valt ook een Westers leider als Macron op dat de Global South niet als vanzelfsprekend meer gedwee achter Amerika en Europa aanloopt. Integendeel, de gunfactor voor het Westen wordt dankzij opbloeiend nieuw bewustzijn steeds kleiner. Verstandig leiderschap dus om de Critical Raw Materials Act als wetgeving van de Europese Unie door te voeren. In een opiniestuk schreef Rob de Wijk: ‘Die wetgeving is gericht op de verzekerde toestroom van kritieke materialen of grondstoffen. Om andere wetgeving, de Net-Zero Industry Act, mogelijk te maken. Zodat het lukt om duurzame producten als elektromotoren en batterijen te maken.
In een dergelijke, voor zover mogelijk, van anderen onafhankelijke omgeving kun je als Europa snelle stappen zetten. De milieuwetten waar het Europees Parlement deze week mee instemde, kun je zien als ‘een ongekend ingrijpend pakket klimaat- en milieumaatregelen’, zoals de Volkskrant het omschreef. Bijzonder ook dat het pakket na een eindeloze reeks lunches, diners en andere sessies van links tot rechts omarmd werd. De PvdA zegt dat dit het hart van de Green Deal is en ‘we goed op weg zijn.’ De VVD noemt het ‘een grote stap’ en is te spreken over ‘de voortvarendheid’ en volgens het CDA ‘houdt dit Europa op koers’, schrijft de Volkskrant. Eerder al gaf Amerika de aftrap met de Inflation Reduction Act, groene nationalistisch getinte subsidies die iedereen om de tuin hebben geleid. De buitenwereld schrok al van de 369 miljard dollar waarop het totale pakket werd getaxeerd, maar Goldman Sachs berekende hoeveel het echt is: meer dan duizend miljard (een biljoen) dollar.
De voortvarende snelheid van de vergroening, de ongekende geldbedragen die er tegenaan worden gegooid en de uiteenlopende expertises die erbij betrokken moeten worden, vergen breed georiënteerde duizendpoten met overzicht aan de top, de grootste voetangel in de transitie. De komende maanden zullen de nieuwe namen die hiervoor geschikt zijn geregeld in deze kolommen opduiken.
Volgende weken even geen column van Paul van Liempt. 4 mei weer wel.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
