Afscheid van de gillend rijke gekkies

De Los Angeles Times pakte groot uit met het nieuws over het bedrijf waar ze vaak over schreven. Oprichter Yvon Chouinard van outdoorfabrikant Patagonia geeft zijn bedrijf weg aan de planeet aarde. Hij en zijn familie brengen hun stemgerechtigde aandelen over in twee fondsen om de natuur en de biodiversiteit te beschermen. The Patagonia Purpose Trust krijgt als controlerende aandeelhouder 2 procent en zorgt ervoor dat Patagonia zich blijvend zal inzetten voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. The Holdfast Company krijgt 98 procent van de aandelen en zal alle winst gebruiken om klimaatverandering te bestrijden.

Chouinard wil als commercieel bedrijf laten zien dat kapitalisme kan werken voor de planeet. Het spiegelbeeld van Gordon Gekko die Wall Street in de gelijknamige film uit 1987 als enige aandeelhouder ziet. Chouinard is ook uit ander hout gesneden dan mondkapjesdealer Sywert van Lienden, het stiekeme kleine broertje van Gordon Gekko. Gewend als we intussen zijn aan oplichtende graaiers met een grote bek, of aan greenwashers met bravoure statements geloof je haast niet dat Patagonia deze stap zet. Er zal wel iets anders achter zitten, is een eerste oude reflex. Terwijl we met Mud Jeans en haar bescheiden oprichter Bert van Son toch een voorbeeld in eigen land hebben. Natuurlijk op een andere schaal, maar met intenties die dichter tegen Chouinard dan tegen de gillend rijke gekkies aanschuren.

De door The Evening Standard als ‘a true green business guru’ omschreven John Elkington, wereldwijd gezien als ‘baanbrekende autoriteit’ op het gebied van verantwoord ondernemen, bedacht de term groene groei en de leus ‘The Business of Business is Change.’ In de LA Times is Elkington laaiend enthousiast over de keuze van Patagonia, dat ook naar de beurs had kunnen gaan of het bedrijf (geschatte waarde volgens zakenblad Forbes 1,2 miljard euro) aan investeerders had kunnen verkopen. Elkington zegt: ‘Dit is een van de hartverscheurende momenten in het leven, waar het schijnbaar onmogelijke plotseling mogelijk wordt. En dat uiteindelijk door een oogverblindend vertoon van leiderschap onvermijdelijk wordt.’

Yvon Chouinard beschouwde Patagonia altijd als een ‘experiment om op onconventionele wijze zaken te doen’, schrijft hij in zijn boek ‘Let My People Go Surfing.’ Elkington: ‘De zet van Chouinard plaatst Patagonia lichtjaren voor op andere bedrijven die streven naar een evenwicht tussen zakelijke belangen en sociale verantwoordelijkheid. Voor mij heeft Yvon altijd the True North vertegenwoordigd. Honderden CEO’s en andere bedrijfsleiders zullen nu gedwongen worden hun eigen kijk op de klimaatuitdaging te heroverwegen.’

Authenticiteit is in het hele verhaal een van de sterkste punten van de Amerikaanse oprichter, schrijft BBC News op haar site. ‘Een deel van de aantrekkingskracht komt voort uit het feit dat zijn milieubewuste houding niet nieuw is. Hij predikte eco-bewustzijn jaren voordat duurzame mode in de mode kwam.’ In een prachtig portret in de Correspondent wordt de kritische schrijver, journalist en activist Naomi Klein aangehaald. ‘Naomi Klein schrijft dat het verhaal van Yvon Chouinard haar zo aantrekt, omdat het “een oprechte poging is om de spanning aan te pakken tussen de vraag van de markt naar eindeloze groei, en de behoefte van de planeet aan een pauze.”’