Veel grote bedrijven, zoals Shell, Gucci, EasyJet, Netflix en Ben & Jerry’s compenseren hun CO2-uitstoot door middel van projecten die zijn gecertificeerd door Verra. In 2021 werd er 2 miljard dollar uitgegeven aan deze CO2-compensatie. Verra is de marktleider op het gebied van certificering voor compensatieprogramma’s. De CO2-compensatie uit deze projecten blijkt vaak weinig waard te zijn.
Geen impact
De Britse krant The Guardian en het Duitse weekblad Die Zeit verdiepten zich samen met onderzoeksorganisatie SourceMaterial negen maanden lang in wetenschappelijke studies naar regenwoudprogramma’s van Verra. Die programma’s zijn bedoeld om uitstoot te compenseren door regenwoud te herstellen of door kap van regenwoud te voorkomen.
De meeste projecten compenseren veel minder uitstoot dan ze beloven of hebben helemaal geen impact. Eén project zou de opwarming van de aarde zelfs kunnen versnellen. Volgens het onderzoek heeft 94 procent van de door Verra uitgegeven koolstofkredieten geen klimaatvoordelen opgeleverd.
Koolstofkredieten
Een koolstofkrediet is een certificaat dat aangeeft dat de uitstoot van 1 ton CO2 is vermeden of uit de atmosfeer is verwijderd. Bedrijven of projecten kunnen deze certificaten kopen en daarmee hun uitstoot en klimaatschadelijke activiteiten compenseren. Verra heeft een standaard ontwikkeld waar programma’s die koolstofkredieten uitgeven aan moeten voldoen.
Overdreven
Het Amerikaanse Verra hanteert voor het doorrekenen van CO2-compensatie modellen. Op basis daarvan kan het inschatten hoeveel CO2 een bepaald project compenseert. De onderzoekers van Guardian en Zeit zien grote verschillen tussen de modellen die de wetenschappers van de onderzochte studies gebruiken en die van Verra. Hierdoor kan Verra een veel rooskleuriger beeld schetsen dan de werkelijkheid is.
Ook blijkt de grootte van nieuwe bossen vaak te worden overdreven. De werkelijke grootte van nieuw geplant bos was vaak flink kleiner dan werd voorgedaan. Wat ook werd overdreven, is de dreiging van ontbossing. Als de gevolgen van het verdwijnen van een stuk bos kleiner zijn dan voorgespiegeld, heeft het laten staan ook minder impact. Dat is natuurlijk geen reden om meer bos te kappen, maar door dit onjuist voor te spiegelen, kregen koolstofkredieten te veel waarde toegekend. Gemiddeld zou Verra de dreiging vier keer zo groot hebben voorgesteld.
Mensenrechten
Ten slotte kunnen de projecten negatieve gevolgen hebben voor de mensenrechten. Zo bezocht The Guardian een project in Peru, waar bos moest worden aangeplant. Bewoners van het gebied lieten op zelfgemaakte video’s zien dat parkwachters en politieagenten hun huizen neerhaalden met kettingzagen en touwen. De bewoners spraken van gedwongen vertrek en spanningen tussen hen en de autoriteiten.
Verra is het volstrekt oneens met de bevindingen van de onderzoekers en teleurgesteld over de publicaties. Volgens de organisatie hebben de modelberekeningen uit de gebruikte studies geen rekening gehouden met de specifieke situatie op de grond. Daardoor zouden er misrekeningen zijn ontstaan over de impact van de projecten.
Meer lezen over CO2-compensatie?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in