De zaak was aangespannen door het bedrijf Beyond Meat, bekend van zijn vleesvervangers, en de drie belangenorganisaties Protéines France, de European Vegetarian Union en de Association Végétarienne de France. De partijen maakten bezwaar tegen een Franse maatregel die vorig jaar werd ingevoerd. Die verbood om vleesalternatieven te bestempelen als ‘biefstuk’ of ‘worstjes’, ook als er plantaardig of vegetarisch aan werd toegevoegd. Zo’n etiket zou tot verwarring leiden bij de consument, was de motivering van de Franse overheid.
Oordeel
Het Europees Hof oordeelt dat een vleesvervanger de naam mag dragen van het product dat hij vervangt. Daarmee krijgen de aanklagers gelijk. Lidstaten kunnen het gebruik van termen die traditioneel geassocieerd worden met dierlijke producten voor plantaardige alternatieven niet verbieden, zo luidt het oordeel. De voorwaarde is wel dat de ingrediënten duidelijk op het etiket moeten staan. Volgens het Europees Hof is een vegetarische hamburger dus ook een hamburger.
Lidstaten
De uitspraak geldt voor alle lidstaten, benadrukten de Europese rechters. Dat betekent dat de nationale maatregelen van de lidstaten het EU-kader voor etikettering niet kunnen overrulen.
Afzonderlijke lidstaten kunnen wel zaken aanvechten waarin voedselmarketing consumenten zou kunnen misleiden. Ze moeten dit echter aantonen binnen het EU-regelgevingskader.
Zuivel
Voor zuivel zit het anders, oordeelde het Europese Hof in 2017. Room, kaas, boter en melk zijn beschermde namen die enkel voor zuivelproducten mogen worden gebruikt. In zuivel moet een minimaal percentage melkvet worden verwerkt. Om die reden is de naam havermelk officieel niet toegestaan en moet er worden uitgeweken naar benamingen zoals haverdrink of haverdrank.
Droomboter
Onlangs kreeg het Nederlandse merk Mister Kitchen het aan de stok met de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) over de naam Droomboter: een plantaardig alternatief voor roomboter. Daan Faber, een van de oprichters, vindt het hoog tijd dat de oude wet wordt herzien. “Die wet stamt uit 1899. Ik vind dat we deze discussie anno 2023 niet zouden moeten voeren. De wereld staat in de fik. We moeten als maatschappij in transitie. Dit gesteggel helpt daar niet bij”, zei hij eerder tegen Change Inc.
Naar eigen zeggen wisten de producenten dat ze met de naam een risico namen. Toch is er bewust voor gekozen. “Consumenten hebben een bepaalde referentie nodig als het gaat om plantaardige alternatieven. Door de naam Droomboter weten mensen precies wat het product inhoudt. Zouden we ons product plantaardig vetsmeersel hebben genoemd, dan begrijpen consumenten niet wat ze ermee moeten en kopen ze het niet. Nieuwe producten hebben een bepaalde mate van herkenbaarheid nodig. Dat geldt voor havermelk, vleesvervangers en dus ook voor plantaardige boter.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in