Marieke de Ruyter de Wildt maakt een blockchain voor voedsel: "Iedereen wint erbij, maar mensen vinden het ook eng omdat het nieuw is"

Wat is je visie op hoe we naar een duurzame toekomst moeten komen?

“Mijn focus zit op agrifood, dat heeft een landbouwcomponent en een consumentencomponent. Landbouw is maar een klein onderdeel van onze economie, maar heeft enorm veel invloed. We zijn immers allemaal consument en we moeten allemaal eten. Daarnaast is de invloed van eten op gezondheid enorm. We worden dan wel ouder en langer, maar krijgen ook meer te maken met allergieën en tekortkomingen, omdat er ook slechte dingen in ons eten zitten, zoals vetten en suikers. De oorzaak daarvan zit in het agrifoodsysteem, de productie van ons eten. Ketens zijn heel lang en complex geworden. Het goede nieuws is dat er ook een korte termijn oplossing is en die heet transparantie. De hele keten moet transparant worden. De snelste route om dat te doen is met nieuwe blockchaintechnologie. De tech-powered future of food, zo noemen wij dat bij The New Fork.

De gehele agrifood-blockchain moeten we in acht jaar voor elkaar krijgen, dus we hebben haast. Veel haast. Veel te weinig mensen omarmen die urgentie. Ik heb veel op de Wageningen Universiteit doorgebracht, en daar wordt nog veel geouwehoerd, terwijl we die tijd niet meer hebben. In de Verenigde Staten kunnen we nog dertig keer oogsten voordat de bodem is uitgeput, dat is maximaal vijftien jaar!

Ik ben kritisch op Wageningen, waar ik heb gewerkt en gestudeerd. Door achterover te leunen hebben we onze innovatievoorsprong weggegeven, terwijl we zo veel innovatiecapaciteit in Nederland hebben. Daarom heb ik The New Fork in Nederland gevestigd: wij moeten innovatie sneller implementeren om te kunnen innoveren. Kijk naar Singapore, of Israël, daar gaat het allemaal veel sneller dan hier in Europa. We overleggen hier te veel, de politiek raakt steeds verder afgedwaald. Dat vertraagt enorm.”

Hoe geef je leiding?

“Een goede leider heeft een heldere en consistente visie, creëert ruimte om te excelleren en werkt samen. De niet lullen maar poetsen mentaliteit, waarbij we veel meer bruggen moeten slaan en moeten netwerken met elkaar, omdat we steeds meer met elkaar verbonden zijn over de hele wereld. Je moet uit je veilige huisje. Dat durven te weinig mensen. Je moet goede allianties bouwen die Den Haag en de Europese Unie verder helpen, dat gaat nu nog veel te langzaam.

Bij The New Fork werken nu een man of twintig, en dat gaat de komende weken verder groeien omdat we bezig zijn met een investeringsronde. Onze medewerkers zijn ‘fast and curious’, we werken scrum en agile, en laten mensen in hun eigen capaciteit excelleren. Er heerst geen hiërarchie.”

Welke impact heb je al gemaakt?

“Met de Open Food Chain (OFC) voor de sappensector, juicychain.org, wordt realtime publiekelijk gerapporteerd over de duurzaamheidsambitie in die keten. En dat is niet iets kleins: er gaat 20 miljard euro in om. Alle grote jongens zitten erin, zoals Refresco. We zijn dit ook aan het opzetten voor vis en soja, grote proteïnebronnen, maar dat zijn complexere ketens. Zo zit in 70 procent van de producten in de supermarkt soja. Uiterlijk 2030 moet de gehele agrifood-supplychain in de Open Food Chain staan. Om dat te kunnen doen houden we nu een investeringsronde, waarmee we 2,9 miljoen euro ophalen. Daarmee maken we het muntje van de blockchain- dat food heet - publiek, waarmee het een soort bitcoin wordt. Door food verhandelbaar te maken, wordt het gebruik van de Open Food Chain enorm versnelt en is de ambitie haalbaar. Het is een hele nieuwe wereld. Tot nog geen maand geleden wilden we het bestaande agrifoodsysteem hierin meenemen, maar de urgentie is daar te laag. We komen nu nog weg met het systeem zoals het is, kijk maar naar de Zembla aflevering van laatst over de echte prijs van voeding. We gaan met de food-munt de kracht van de consument activeren.

Mensen krijgen allergische reacties op eten, door middelengebruik op het land en in de verwerking. Als je meedoet aan Open Food Chain, kun je laten weten dat je van een bepaald product allergie krijgt en daarvoor krijg je food tokens. Retailers of merken die wat met dat product gaan doen krijgen daar ook een beloning voor. Zo kun je met blockchain nieuwe incentives bouwen, beloningen, dwars door de status quo heen. Dat brengt transparantie, iedereen wint erbij, maar mensen vinden het ook eng, omdat het iets nieuws is en ze het nog niet helemaal snappen. Laatst gaf ik een presentatie bij de Rabobank. Zij geven natuurlijk leningen aan bedrijven maar zitten vast in het oude systeem. Het hoofd van innovatie en blockchain zei toen nul voor ons te kunnen doen, maar persoonlijk wel te willen investeren. Kijk, dat geeft de kracht van vernieuwing aan.”

Wil je meer weten over duurzame landbouw? Lees het dossier of blijf op de hoogte via onze nieuwsbrief.