Een duurzaam voedselsysteem heeft twee kanten, vertelt Malgorzata Fijalkowska, bedrijfsleider bij Enough. “Allereerst produceren we voedsel met respect voor de grenzen van de planeet. Dat betekent efficiënt produceren, zonder afval en met oog voor de ecologische footprint. Daarnaast houdt een duurzaam voedselsysteem in dat de consument duurzame voedingskeuzes maakt. Die keuzes moeten makkelijk en leuk zijn en mensen een goed gevoel geven. Niet alleen over hun gezondheid, maar ook over wat een product bijdraagt aan een betere wereld.”
Balans
Een gesprek over de milieu-impact van voedsel gaat al snel over wat mensen vooral niet meer zouden moeten eten. Wie zich waagt aan vlees, zuivel, producten die van ver komen of groenten en fruit van buiten het seizoen kan regelmatig rekenen op een afkeurende blik uit de milieubewuste hoek. Enough pakt het anders aan: het merk richt zich juist op wat de consument wél kan doen om een verschil te maken.
“Natuurlijk bestaat een duurzaam dieet zoveel mogelijk uit lokale producten uit het seizoen, met een grote rol voor plantaardige eiwitbronnen zoals peulvruchten en noten. Maar een dieet moet vooral in balans zijn”, legt Fijalkowska uit. Volgens haar hoeft vlees niet van ons bord te verdwijnen, maar kunnen we wel meer variatie in ons dieet aanbrengen en ons bewustzijn over de impact van voedsel vergroten.
“Ons doel is dat mensen hun voedselpalet verbreden, zodat ze niet elke dag voor een stukje vlees kiezen, maar zich openstellen voor innovatieve producten.” Met kleurrijke verpakkingen en catchy productnamen wil Enough de consument nieuwsgierig maken en verleiden om eens iets anders te proberen. Krekels en meelwormen, welteverstaan.
Lees ook: CEO Protix introduceert de voetprintariër
Duurzame eiwitbron
Insecten zitten niet alleen bomvol eiwitten, ze worden ook nog eens heel duurzaam geproduceerd. Voor het kweken van insecten is maar heel weinig land en water nodig. Het huidige voedselsysteem zet die twee schaarse hulpbronnen erg onder druk en naarmate de bevolking groeit zal die druk alleen maar toenemen. Bovendien produceren insecten geen broeikasgassen die bijdragen aan de opwarming van de aarde. “Daar komt nog bij dat je insecten bijna geheel kunt benutten en het verwerkingsproces dus nagenoeg geen afval produceert”, legt Fijalkowska uit.
Ook het grootbrengen van de insecten gebeurt zo duurzaam mogelijk. Hun voedsel is plantaardig en bestaat waar mogelijk uit reststromen van de voedingsindustrie. “Voedselveiligheid staat voorop en we hebben te maken met strenge richtlijnen op dat gebied. We blijven onderzoeken hoe we het proces zo circulair mogelijk kunnen maken binnen die richtlijnen.”
Ook aan het welzijn van de beestjes wordt gedacht. “We creëren een natuurlijke omgeving voor ze en blijven zo dicht mogelijk bij hun natuurlijke levenscyclus.” Na 4 tot 6 weken zijn ze volgroeid en klaar om geoogst te worden. “Door de temperatuur te verlagen, vertraagt hun metabolisme en vallen ze in slaap. “Zo sterven ze ook in de natuur. Vervolgens vriezen we ze in en verwerken we ze tot voedsel.”
De impactgeneratie
Enough richt zich met de producten op de impactgeneratie. En dat zijn we allemaal, stelt Fijalkowska. “Of je nu 16 bent of 66, iedereen kan vandaag een positieve impact hebben op de wereld. Zo geven we de generaties na ons iets goeds om mee te beginnen. We zijn allemaal onderdeel van de impactgeneratie, omdat we nú in actie moeten komen.”
'We zijn allemaal onderdeel van de impactgeneratie'
Dat de consument daadwerkelijk een positieve impact maakt met de producten van Enough, kan hij of zij zelf berekenen met een impactcalculator. Hiermee kun je zien wat je aan water, land en CO2-uitstoot bespaart ten opzichte van de usual suspect onder de eiwitten, de klassieke hamburger. “Door te laten zien dat een keuze daadwerkelijk verschil maakt, krijgt de consument een goed gevoel over zijn of haar acties.”
Bovendien hoopt Fijalkowska dat de impactcalculator mensen ook aan het denken zet over andere keuzes, bijvoorbeeld op het gebied van kleding, spullen of vervoer. “We willen niet perse overtuigen, we reiken feiten aan. De consument is slim genoeg om op basis van die feiten zelf een keuze te maken.”
Lees ook: "Insecten onmisbaar voor de toekomst van eten in Europa" 
Funky Falafel en Mighty Mealworms
Insecten eten is niets nieuws; vooral in Aziatische landen wordt dit al veel gedaan. In ons deel van de wereld staat echter nog niet iedereen open voor het idee om op een zespotig beestje te knagen. Voor de twijfelaars heeft Enough een aantal toegankelijke producten, die lijken op producten waar mensen al bekend mee zijn. Bijvoorbeeld een doe-het-zelf-mix voor Funky Falafel, waarin insecten verwerkt zijn en waar de consument in een kwartier een burger of falafelballetjes van maakt. “Door aan te sluiten bij wat de consument al kent, wordt de drempel om op deze manier insecten te proberen lager”, legt Fijalkowska uit.
De echte durfals kunnen zich wagen aan de snacks met hele insecten erin. Zoals de Mighty Mealworm, een mix van knapperige meelwormen, zonnebloem- en pompoenpitten. “Wederom kiezen we voor een mix met vertrouwde ingrediënten, maar de insecten zijn hierin nadrukkelijk te herkennen. Het is een spannende en leuke snack.”
Meer dan voedsel
Enough richt zich echter niet alleen op het ontwikkelen van vernieuwende voedselproducten, maar op insecten eten als lifestyle. “Voedsel gaat over lifestyle. Er zijn zoveel kookprogramma’s, magazines en platforms met recepten, waarin innovatieve producten ook steeds meer aandacht krijgen. Wij richten ons specifiek op dat aspect van voedsel. Dat onderscheidt ons van andere innovatieve merken.” Zo maakt Enough T-shirts (van biologisch katoen), badges en tassen (van hergebruikt denim) met insecten erop, waarmee de consument zijn bijdrage aan een duurzaam voedselsysteem kan uitdragen.
'Door aan te sluiten bij wat de consument al kent, wordt de drempel om insecten te proberen lager'
Voedsel is ook iets wat mensen delen en met elkaar bespreken. “We noemen onze snacks ook wel eens een conversation winner. Of het nou gaat over dat je iets leuks of geks hebt gegeten, of over de impact die je met die keuze hebt gemaakt.”
De tijd voor verandering
Volgens Fijalkowska is dit dé tijd voor verandering. De coronaperiode zet veel mensen aan het denken over hoe ze kunnen bijdragen aan een betere wereld. Een ideaal moment voor Enough om de schappen te veroveren. “Verandering in eetgedrag heeft altijd een doorlooptijd. Dan helpt het als je op meer plekken in aanraking komt met iets nieuws.”
Het hele assortiment van Enough is vanaf vandaag verkrijgbaar in de webshop, maar vanaf de zomer wil het merk ook op fysieke verkooppunten beschikbaar zijn. “Daarbij denken we aan supermarkten, maar ook aan festivals, theaters, bibliotheken, scholen en treinstations. Eigenlijk overal waar bewuste fijnproevers en vooruitstrevende denkers zoeken naar vernieuwende snacks en gerechten met een lage milieu-impact”, vertelt Fijalkowska.
Pionieren
Wanneer insecten eten mainstream is durft Fijalkowska niet te zeggen, maar de opmars is in gang. Ze maakt de vergelijking met plantaardig vlees: voorheen beperkt verkrijgbaar en alleen interessant voor de die-hard vegetariër; inmiddels wordt het schap met producten en merken steeds groter en behoren ook vleeseters tot de doelgroep. “Dat is in 20 jaar tijd gebeurd. Ik ben ervan overtuigd dat insecten dezelfde weg tegemoet gaan. Bovendien staan we nog aan het begin van de hele ontwikkeling van de industrie. Het is pionieren.”
Lees ook: Zeewier is het voedsel van de toekomst, zegt deze producent
Beeld: Enough
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
