Leestijd 7 minuten

Gerda Verburg: ‘Nederlandse zuivelsector loopt voorop met innovatie’

"De zuivelsector neemt zijn verantwoordelijkheid om de Sustainable Development Goals van de VN uit te voeren. Een teken van leiderschap", zegt Gerda Verburg, coördinator van de Scaling Up Nutrition Movement (Sun) Movement en oud-minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Een interview over innovatie en ‘het nieuwe ondernemerschap’.

Verburg gerda cfs 3 2

Als Assistent Secretaris Generaal van de VN en Coördinator van de Scaling Up Nutrition (SUN) Movement werkt Verburg aan het terugdringen van ondervoeding in de wereld. De door de VN gestarte organisatie zet zich tegelijkertijd in om te voorkomen dat mensen van ondervoeding doorrollen naar overvoeding of obesitas, iets wat volgens Verburg regelmatig voorkomt.

Dat doet de organisatie in samenwerking met regeringen die de verantwoordelijkheid nemen en zelf in een programma investeren. Taken van de SUN Movement zijn onder meer het samenbrengen van de sectoren op overheidsniveau en de spelers op maatschappelijk niveau.

“Het tegengaan van ondervoeding is niet alleen de verantwoordelijkheid van het ministerie van gezondheidszorg. Daar moet je bijvoorbeeld ook de agrarische en voedingssector bij betrekken. En --de zuivelsector kan daar een belangrijke rol in spelen”, aldus Verburg, die zelf opgroeide op een melkveebedrijf.

DuurzaamBedrijfsleven sprak Verburg voorafgaand aan de World Dairy Summit, die in oktober plaatsvond in Rotterdam.
 
Hoe kan de zuivelsector bijdragen aan het voeden van een groeiende wereldbevolking?
“Ten eerste is de zuivelsector, en dan vooral de Nederlandse zuivelsector, heel innovatief. Een voorbeeld van zo’n innovatie is een computergestuurd voedersysteem en geautomatiseerd koemanagement. Of het halen van meer waarde uit melk. Daarbij worden niet alleen melk en yoghurt gebruikt, maar ook andere producten, bijvoorbeeld voor de productie van medicijnen. Hier loopt de Nederlandse zuivelsector echt in voorop, samen met het onderwijs, zoals Wageningen University & Research.
 
De sector kan bijdragen door die kennis en innovatie te delen en toepasbaar te maken voor kleine boeren die geen GPS-apparatuur of volgsystemen voor koeien hebben. Niet alleen in Nederland, maar ook in landen in ontwikkeling. Daar wonen de meeste arme en hongerige mensen, meestal boer, op het platteland, waar ze zichzelf en hun gezin in leven moeten houden met landbouw.

"Zuivelbedrijven gaan in gesprek om duurzamer te produceren en te consumeren. Dat vind ik stoer, want dat valt niet mee"

Naast het delen van innovaties kan de zuivelsector bijdragen aan het gezond voeden van de wereldbevolking. Zout, E-nummers, vet en suiker komen veel voor in voeding. Op zichzelf is dat allemaal heel lekker, maar er te veel van binnenkrijgen is niet gezond.

Ik denk dat de zuivelsector een belangrijke rol kan spelen in de begeleiding van moeders en kinderen. Een van de belangrijkste zaken waar de SUN Movement zich mee bezighoudt, is zorgen dat baby’s een goede start krijgen, zodat ze niet onvolgroeid raken en blijven. De eerste duizend dagen vanaf het begin van de zwangerschap zijn cruciaal voor de lichamelijke ontwikkeling en hersenontwikkeling van baby’s. Daarvoor is heel duidelijk dat borstvoeding het allerbelangrijkst is, maar dan moeten moeders ook voldoende gevoed zijn om hun baby te kunnen voeden.

Daar kan de zuivelsector veel in betekenen. Onder meer door begeleiding van de moeder, maar ook door voorlichting van de ouders en door te marketen. Ik zie daar geweldig veel kansen."

Hoe presteert de zuivelsector?
“De zuivelsector verdient een groot compliment. Het is de eerste sector die heeft gezegd de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties te gaan uitvoeren. Tegelijkertijd is ze verantwoordelijk voor een groot deel van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.

Bedrijven uit de sector nemen hun verantwoordelijkheid en willen deel van de oplossing zijn. Ze gaan in gesprek om duurzamer te produceren en te consumeren. Dat vind ik stoer, want dat valt niet mee. Dan versta je de tijd en kies je voor ondernemerschap. Niet om winstmaximalisatie te realiseren voor aandeelhouders, maar om bij te dragen aan een betere samenleving en iets te doen aan klimaatverandering. Dat is een teken van leiderschap.”

"Het ondernemerschap van winstmaximalisatie – als het al ooit het beste ondernemerschap heeft opgeleverd - is echt voorbij, dat moet echt naar de geschiedenisboeken"

Zijn we er dan al?
“Nee, er is nog wel een weg te gaan. Ik herinner me uit mijn eigen jeugd dat zuivel erg belangrijk was. Joris Driepinter (een personage uit reclamespotjes voor melk in de jaren zestig en zeventig, red.), speelde daar een rol bij. Nu zijn de inzichten over goede voeding veranderd, mede doordat het bewegingspatroon van mensen is veranderd. Daar moet de zuivelsector op inspelen. Ik denk dan ook dat de sector iets kan betekenen voor de begeleiding van kinderen, een doelgroep waar obesitas sterk groeit.

Om dat te bereiken, is het zinnig het gesprek aan te gaan met een organisatie als de World Health Organization (WHO) en echt te luisteren naar wat er speelt en te bespreken hoe de zuivel een bijdrage kan leveren aan gezondere voedingspatronen. Vervolgens is het de kunst om dat te vertalen naar alle lagen van de bedrijfsvoering en er transparant over te communiceren.

Dat is wat mij betreft het nieuwe ondernemerschap. Het ondernemerschap van winstmaximalisatie – als het al ooit het beste ondernemerschap heeft opgeleverd - is echt voorbij, dat moet echt naar de geschiedenisboeken. Begrijp me niet verkeerd: winst is nodig. Maar nieuw ondernemerschap is kijken wat je kunt doen. Niet alleen voor de aandeelhouders, maar ook voor de samenleving, consumenten en het klimaat.

"In India heeft 73 procent van de boeren een mobiele telefoon. Maak daar gebruik van!"

En het kán! Er zijn bedrijven die een heel goede positie hebben, die doen wat ze zeggen en er financieel economisch prima voorstaan. Neem Unilever, een groot bedrijf, dat scherp aan de wind vaart. Het is vaak moeilijk om vanaf de bron duurzaam in te kopen, maar dat doet Unilever wel.”

Welke rol speelt duurzaamheid daarbij?
“Duurzaamheid is alles. Heel vaak worden de armsten ook het hardst getroffen door bijvoorbeeld orkanen, droogte en overstromingen. Alle ellende komt daar samen. De Nederlandse zuivelsector zou hierbij onder meer kunnen helpen om een goede fokkerij op te zetten voor koeien, geiten of schapen die in zo’n gebied goed gedijen. Help hen ook bij het managen van die dieren. Daarnaast is het van belang dat de grond niet uitgeput raakt. Hoe kun je boeren helpen om water opnieuw te gebruiken?

Het gaat om het ontwikkelen van ondernemerschap en er voor zorgen dat mensen in afgelegen gebieden daar gebruik van kunnen maken. Daarvoor bieden nieuwe technieken een uitkomst, zoals mobiele telefoons. Zo heeft in India 73 procent van de boeren een mobiele telefoon. Maak daar gebruik van! Dus: zie de problemen, draag bij aan oplossingen die goed zijn voor mensen en die houdbaar en duurzaam zijn.”

Hoe ziet u de zuivelsector over vijf jaar?
“Dan zie ik de zuivelsector als een bloeiende sector - wat die nu in potentie ook al is - met innovaties op het gebied van fokkerij, management, onderhoud van graslanden en begrazing. En als een belangrijke, actieve speler in een gezond menu.

Verder doet de zuivelsector veel onderzoek. Ik hoop dat bedrijven dit onderzoek beschikbaar maken en bereid zijn het naast onderzoek van universiteiten en onderzoeksinstituten leggen. Je hoeft de gegevens niet op straat te gooien, maar wees er transparant in. En bekijk of je samen verder komt. Voedingswaarde is zo’n belangrijk onderwerp, maar tegelijkertijd zie je dat zoveel verschillende deskundigen elkaar tegenspreken. Leg het naast elkaar en laat zien hoe je dat hebt onderzocht, wat de feiten en resultaten zijn. Dat kan een schat aan informatie, dialoog en maatschappelijk vertrouwen opleveren.”

Header- en In tekst-foto: Gerda Verburg (Cropped by DuurzaamBedrijfsleven), Footer-foto: public domain

Change Inc.

schrijf je in voor de nieuwsbrief

Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!

Schrijf je nu in

Nieuws & Verhalen

Changemakers

Bedrijven

Events


Producten & Diensten


Lidmaatschap

Inloggen

Nieuwsbrief & Memberships


Over Change Inc.

Over ons

Waarom Change Inc.

Team

Partnerships & Adverteren

Werken bij Change Inc.

Pers & media

Onze partners

Contact

Start

Artikelen

Changemakers

Bedrijven

Menu