CONO verwerkt 400 miljoen liter melk per jaar en maakt daar tonnen kaas van. Het kaasmaken is een proces dat veel energie kost, voornamelijk in de vorm van warmte en koude. De koude melk van de boer moet verwarmd worden om wei te maken. Die warme wei moet vervolgens weer afkoelen. "We laten deze twee producten via een platenwisselaar in buizen langs elkaar stromen, zodat ze elkaars temperatuur aannemen", vertelt CONO-directeur Wim Betten. Daardoor is er aan beide kanten van het proces minder energie nodig.
CO2-compensatie
Ook het centrifugeren van de melk om de room weg te halen gebeurt energiezuiniger dan bij de meeste kaasmakerijen. CONO gebruikt vacuümcentrifuges, die veel sneller op toeren zijn en dus minder lang aan hoeven te staat. Het vacuüm maken van de machines kost wel energie, maar netto besparen deze installaties. Een ijswaterinstallatie levert bovendien koeling in de ruimten én koeling voor een aantal machines.
Lees ook: Welk voedsel is het slechtst voor het milieu?
Toch is niet het hele proces van kaasmaken klimaatneutraal te maken. Vooral de warmte die nodig is om stoom te maken voor reiniging van de machines, is moeilijk uit duurzame bronnen te halen. "Dan zou je zelf duurzaam gas moeten produceren of overstappen op geothermie. Dat zijn grote investeringen, die we pas willen maken als we zeker weten dat we de juiste keuze maken," vertelt duurzaamheidsmanager Grietsje Hoekstra van CONO
Het deel dat CONO niet kan wegwerken wordt gecompenseerd in een Braziliaans bosbehoud-project. Door minder bomen te kappen voorkom je een hoop CO2-uitstoot.
Kaas blijft vervuilend
Kaas is één van de vervuilendste voedingsproducten in Nederland, bleek in 2016 uit een analyse van het RIVM. Na (runder- en lams)vlees dragen boter en kaas het meest bij aan klimaatverandering. Het grootste deel van de CO2- en methaanuitstoot komt van de melkveehouderij; de verwerking van de melk is een klein aandeel. Een klimaatneutrale kaasmaker leidt dus niet direct tot duurzame kaas.
Wel zegt CONO alles te doen om ook melkveehouderijen te verduurzamen. "Per kilo is Nederlandse kaas al relatief duurzaam", vertelt Hoekstra. "Er zijn 440 boerderijen bij onze coöperatie aangesloten. Die willen allemaal verduurzamen, 30 procent produceert bijvoorbeeld duurzame stroom." De uitstoot van de koeien is lastiger aan te pakken, zeker omdat ook weidegang en het eten van gras belangrijk is voor de boeren. "Door boeren te stimuleren om de dieren gezond te houden, wordt er zo min mogelijk melk verspilt en is de uitstoot per kilo kaas lager."
Lees ook: Kaas van afgedankte aardappelen
Bron: CONO | Beeld: Adobe Stock
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in