Coronacrisis: zo bouw je aan 'leiderschapsimmuniteit'

Hier waren we niet op voorbereid. Het coronavirus houdt ons land en de wereld in z’n greep. Met man en macht wordt er gewerkt. Aan de basis natuurlijk door al die mensen in de zorg, schoonmaak, supermarkten, het onderwijs en bij de politie. Ons kabinet neemt het voortouw en doet wat nodig is, in een continue afweging van grote dilemma’s. En het bedrijfsleven laat een brede verantwoordelijkheid zien. Tegelijkertijd is het letterlijk overleven. Van mensen, maar ook van organisaties. Veel bedrijven hebben het zwaar, ondanks de steunmaatregelen van de overheid.

Nieuwe verbindingen

Zonder mijn ogen te sluiten voor deze realiteit, zie ik ook veel positieve bewegingen. Er ontstaan geheel nieuwe verbindingen. Tegengestelde belangen verdwijnen. We zijn saamhorig om deze ingewikkelde tijd goed door te komen. We gaan en moeten vooruit. Met (weer) terechte waardering voor maatschappelijke beroepen. Juist in deze tijd komt het echte leiderschap boven. Samen, verantwoordelijk, in verbinding en vanuit de eigen normen en waarden. Met veel voorbeelden. Unilever die toeleveranciers eerder gaat betalen. Supermarkten die reclame maken voor de lokale winkels. En Bavaria dat desinfectievloeistof gaat produceren. Maar helaas ook partijen die vooral de focus op zichzelf hebben. Zoals Adidas die in Duitsland eenzijdig de stopzetting van huurbetalingen afkondigde en daarmee op een stortvloed aan kritiek kon rekenen. Jezelf vooropstellen is begrijpelijk als je echt moet overleven, maar niet als je heel kapitaalkrachtig bent.

Toekomstgericht leiderschap

Welke lessen moeten we trekken uit het 'echte' leiderschap dat we op dit moment zien? Voor mij zijn dat er vier. Ten eerste, juist nu is de lange termijn cruciaal. Dat klinkt paradoxaal als je bezig bent te overleven. Maar de business die overleeft is business die gericht is op de toekomst. Op duurzaamheid in alle facetten met een brede maatschappelijke verantwoordelijkheid. Misschien is het ook juist nu de tijd om businessmodellen die niet duurzaam zijn te veranderen. Dat geeft focus en heeft waarde. Ten tweede, wakker het optimisme aan. Natuurlijk moeten we reëel zijn en niet in luchtkastelen geloven. Maar optimisme straalt kracht uit. Naar (potentiële) klanten, naar medewerkers en naar jezelf. Ten derde, verbind elkaar. Wees hoffelijk en denk aan de ander. Niet alleen door boodschappen te doen voor jouw oudere buurvrouw, maar ook in het zakendoen. Betaal rekeningen op tijd, zeg geen contracten op als het niet strikt noodzakelijk is, gun elkaar werk en kom elkaar tegemoet. Ook op de langere termijn betaalt dat zich uit. Tot slot, ga uit van het goede van de mens. Vertrouw elkaar. Deze goedheid van de mens is er dus wel, maar kennelijk in tijden van voorspoed rudimentair geworden. Nu zien we dat we onze eigen kracht en ons bezit ook kunnen inzetten voor het belang van anderen.

Het nieuwe normaal

Corona gaat een keer over. Laten we dan niet terugvallen in oude reflexen. Het is de opmaat naar nieuwe maatschappelijke en economische verhoudingen en modellen. We hebben al gezien dat het werkt, in het pre-corona tijdperk, nu en ik ben ervan overtuigd dat dit ook in de toekomst zich bewijst. We leren nu de lessen voor die toekomst. We bouwen echte ‘leiderschapsimmuniteit’ op om dit het nieuwe normaal te laten zijn. Tot die tijd: keep up the good work. En verbind elkaar.

Tekst: Niels van Tent, director bij Ebbinge

Meer weten over duurzaam leiderschap? Lees en luister naar onze interviews met Green Leaders. 

• CEO Wessanen: 'Kiezen tussen purpose en economisch resultaat is niet nodig'
• Onderzoek toont aan: 'Duurzaam leider zijn is geen trucje'

Tekst & beeld: Niels van Tent, Ebbinge