Wat doet je stichting in het kort?
“Refugee Talent Hub brengt vluchtelingen en werkgevers dichter bij elkaar met betaalde banen als doel. Onze droom is een Nederland waarin werkgevers de talenten van vluchtelingen zien en benutten, en waar vluchtelingen dus de juiste kansen hebben op de arbeidsmarkt. Tijdens kleinschalige activiteiten ontmoeten ze elkaar. Samen met werkgevers streven we naar een refugee friendly-werkvloer, waar medewerkers met een vluchtelingenachtergrond – net zo eenvoudig als ieder ander – instromen en zich thuis voelen. Werk betekent zo veel meer dan geld verdienen.”
Wie zijn jullie partners?
“Wij werken samen met ongeveer 45 grote werkgevers. Met NS werken we bijvoorbeeld samen aan kickstartbanen voor statushouders. Het traject duurt een jaar en is opgedeeld in een paar fasen. De focus ligt op persoonlijke groei, culturele integratie en een mogelijke doorstroom naar reguliere functies. Ook hebben we maatschappelijke partners. Dat zijn organisaties zoals VluchtelingenWerk Nederland, UAF, NewBees, Untapped Talents, Open Embassy, RefugeeConnect, Tent Partnership for Refugees en veel gemeenten. We proberen elkaar zoveel mogelijk te versterken en samen op te trekken. Concreet kan dat betekenen dat bijvoorbeeld VluchtelingenWerk de job coaching op zich neemt van kandidaten die via ons bij IKEA starten in een werkervaringsprogramma.”
Wat is jouw doel als Changemaker?
“Om onszelf overbodig te maken. Uiteindelijk willen we dat werkgevers de talenten van vluchtelingen zien en benutten, en vluchtelingen dus de juiste kansen hebben op de arbeidsmarkt. Dan zijn wij niet meer nodig. Maar dat doel is nog ver weg. Ook na ruim zeven jaar bij Refugee Talent Hub kan ik me nog enorm verbazen over het feit dat er zo ontzettend veel talent aan de kant staat, terwijl we kampen met enorme arbeidsmarkttekorten. We blijven mensen reduceren tot het label ‘vluchteling’ en hangen daar allerlei negatieve associaties aan op. Maar dit zijn mensen die in hun land van herkomst in veel gevallen ook gewoon een baan hadden, dagelijks naar hun werk gingen als monteur, boekhouder of hun eigen bedrijf. Een grote groep mensen die ook nu ze hier zijn gewoon weer aan de slag wil, in hun vak of desnoods een ander vak.”
Een eerlijke arbeidsmarkt voor iedereen, wie kan ertegen zijn?
“Inderdaad, maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Er zijn obstakels die bij de nieuwkomer zelf liggen zoals de taal leren, maar ook factoren waar zij niets aan kunnen doen. Denk aan de lange wachttijden in de asielprocedure bijvoorbeeld, waardoor ze jarenlang tot stilstand worden gedwongen. Daarnaast zijn er obstakels die bij de werkgever liggen zoals onbewuste vooroordelen, interviewprocedures die mensen met een niet-Nederlandse naam minder kans op werk geven, weinig tijd voor begeleiding of hoge taaleisen waar die niet per se nodig zijn. En dan zijn er nog obstakels in de wet- en regelgeving die een snelle arbeidsparticipatie tegenwerken en de negatieve publieke framing van vluchtelingen die ertoe leidt dat mensen nieuwkomers niet snel zien als nieuwe collega, medewerker of baas.”
Hoeveel nieuwkomers hebben jullie al aan een baan geholpen?
“Wij zijn geen recruitmentbureau, maar er zijn inmiddels bijna 1.400 mensen aan het werk gegaan via Refugee Talent Hub. Zo’n 10.000 nieuwkomers hebben deelgenomen aan onze activiteiten, en ruim 10.000 medewerkers van de bedrijven waarmee wij werken hebben zich op de een of andere manier ingezet voor ons werk - bijvoorbeeld als mentor van een nieuwkomer. In totaal organiseerden wij inmiddels 768 activiteiten met werkgevers, variërend van speeddates voor data-analisten bij ABNAmro tot een lunch & learn bij Alliander, en van een halve dag proefsleutelen bij de Wegenwacht tot een town hall meeting bij KPMG.”
Steeds meer werkgevers ontdekken de voordelen van het in dienst nemen van statushouders. Hoe komt dat?
“Een belangrijke motivatie is uiteraard dat veel werkgevers zitten te springen om arbeidskrachten. En zoals gezegd: er zit heel veel talent in deze groep mensen. Vaak hebben werkgevers nog andere redenen om aan de slag te gaan met nieuwkomers. Ze willen een afspiegeling zijn van de samenleving of hun klanten, een maatschappelijke bijdrage leveren of voldoen aan de SROI–verplichtingen van aanbestedende partijen. Maar eigenlijk is deze vraag verkeerd om gesteld.”
Wat is dan de juiste vraag?
“Een logischer vraag zou zijn: waarom zou je niet werken met nieuwkomers? Ook maatschappelijk en macro-economisch is het een no-brainer. Een recent onderzoek van SEO Economisch Onderzoek liet zien dat ruimere werkmogelijkheden voor asielzoekers leiden tot grote maatschappelijke baten, terwijl er nauwelijks extra maatschappelijke kosten tegenover staan. Concreet dus twee miljard aan maatschappelijke baten over tien jaar tijd. Voor statushouders geldt iets vergelijkbaars: uit een impactanalyse van Social Finance NL blijkt dat elke geïnvesteerde euro bijna 2,50 euro aan maatschappelijke baten oplevert. Denk aan besparingen op uitkeringen, lagere wervingskosten en een hogere financiële zelfredzaamheid van deelnemers.”
Zijn er verschillen tussen nieuwkomers uit verschillende landen?
“Toch wel. Er zijn ruim 150.000 Syriërs in Nederland. Iets meer dan de helft van de Syriërs heeft betaald werk, blijkt uit eerder onderzoek: 55 procent heeft een baan, tegenover 71 procent van de Nederlandse bevolking. Dat zijn wel vaak banen onder hun niveau en in onzekere sectoren als vervoer en horeca. Dus er is nog volop ruimte voor verbetering. De arbeidsparticipatie van Oekraïense nieuwkomers ligt hoger dan bij nieuwkomers uit andere landen. Je ziet is dat mensen sneller aan het werk komen als ze meteen mogen werken - iets wat bij Oekraïners anders ligt dan bij mensen die asiel aanvragen in Nederland. Ook is de publieke beeldvorming rondom Oekraïners echt anders dan rondom vluchtelingen uit andere landen; zij werden met open armen ontvangen door burgers en werkgevers, wat in groot contrast staat met de ontvangst van bijvoorbeeld Eritreeërs, Syriërs en Afghanen. Maar ook voor deze groep geldt: het merendeel van hen is werkzaam als uitzendkracht, oproepkracht of in een ander tijdelijk dienstverband. Ook bij hen is sprake van brainwaste, het verspillen van talent en onderwaarderen van de talenten en kwaliteiten van mensen.”
Hebben de geopolitieke spanningen van dit moment direct effect op je werk?
“Zeker wel indirect. We merken dat er meer onrust is onder nieuwkomers en misschien nog wel meer door het huidige politieke klimaat in Nederland. Mensen zijn bang dat ze teruggestuurd worden. Ze merken dat hun toch al lange asielprocedures nog langer duren, voorzien dat het echt heel moeilijk gaat worden om hier een goede toekomst op te bouwen. En vragen zich af of hun buurman eigenlijk wel wil dat ze er zijn.”
Wat geef je de nieuwe werkgeneratie mee?
“Eigenlijk hetzelfde als aan werkgevers: zie en benut het talent van nieuwkomers. Zie de ander, maak kennis, werk samen en zorg dat je je werk laat verrijken door andere perspectieven.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
