Vernieuwd Rotterdam CS met zonnedak

Achter de prominente gevel, deels buiten het blikveld van de tienduizenden gehaaste reizigers, gaat een wereld aan duurzame toepassingen open. Het nieuwe station heeft het grootste stationszonnepanelendak van Europa. Van de 30.000 vierkante meter glazen dak is 10.000 vierkante meter benut voor zonnepanelen, een oppervlakte groter dan een voetbalveld.

De zonne-energiecentrale van 130.000 zonnecellen levert naar verwachting 340 megawattuur per jaar. Ruim voldoende voor de energievoorziening voor de roltrappen, verlichting en de liften op het station en vergelijkbaar met een energiebehoefte van 100 Rotterdamse huishoudens. Het zonnedak realiseert een CO2-reductie van ongeveer 8 procent.

 

Warmte-koudeopslag

 

Op stations als Utrecht Centraal, Gouda en Arnhem past NS al Warmte-Koudeopslag (WKO) toe. De winkels en kantoren van het station Rotterdam Centraal zijn aangesloten op het WKO-circuit. Bij WKO wordt gebruik gemaakt van de warmte en koude die vrijkomt uit het station. "Het principe is even simpel als effectief", zegt Ellen Boersma van NS. ‘In de winter gaat koud water de grond in dat in de zomer gebruikt wordt voor koeling. En ’s zomers wordt overtollige hitte via een watercircuit afgevoerd en in de bodem opgeslagen, dat in de winter het gebouw verwarmt.’

 

'Warmte-koudeopslag is even simpel als effectief" - Ellen Boersma (NS)

 

Bovendien gaat de koude of warme lucht niet het gebouw uit, maar wordt hergebruikt. Voor Rotterdam Centraal is de verwachting dat deze vorm van duurzame bodemenergie een energiebesparing van circa 30 procent gaat opleveren voor het verwarmen en koelen van het station. De jaarlijkse besparing op de uitsloot van CO2 bij WKO ten opzichte conventionele energiebronnen is ongeveer 20.000 kg bij een maximale afname.

Ook op de stations Amsterdam Centraal, Eindhoven en Breda waar de renovaties en nieuwbouw nog aan de gang zijn, komen WKO-installaties.

[caption id="attachment_62250" align="aligncenter" width="598"]De lichte stationshal met houten plafond[/caption]

Het glazen dak van het station dat de sporen overdekt, zorgt voor een overvloed aan licht en een ruimtelijk gevoel bij de reiziger. In de daaronder gelegen stationspassage zijn in totaal 25 winkels en horecagelegenheden gevestigd. Niet in een benauwde tunnel verlicht door tl-balken, die zo kenmerkend is voor oudere stations, maar met veel daglicht. Een slimme constructie waarin de (rol-)trappen naar de sporen met glas zijn overkapt.

 

Logistiek

 

De ruim 110.00 reizigers per dag, evenveel als de luchthaven Schiphol dagelijks verwerkt, maken gebruik van veel voorzieningen op het station. Het aantal reizigers groeit naar verwachting tot ruim 300.000 in 2025, onder meer door uitbreiding van de Hogesnelheidslijn. Daarom is in het ontwerp ook gekeken naar de logistiek voor de aan- en afvoer van producten en vuilophaal bij de winkels en horecagelegenheden.

"Bij het ontwerp van het station is rekening gehouden met een efficiënte bevoorrading van het station. Dat maakt het mogelijk dat vrachtauto’s beter zijn beladen en minder heen en weer hoeven te rijden", zegt Boersma. Dat leidt volgens NS tot minder overlast voor de omgeving en minder CO2-uitstoot. Verder wordt het afval uit de winkels gescheiden opgehaald en in gescheiden afvalstromen afgevoerd.

Vertrouwd

De complete verbouwing kostte in totaal €617 mln. Daarvan nam de gemeente Rotterdam ongeveer €326 mln voor haar rekening. De gemeente financierde onder meer de aanleg van het stationsplein, het tram- en busstation, en de enorme ondergrondse fietsenstalling. NS en ProRail droegen het resterende bedrag van €291 mln bij. Onder meer voor bouw van de passage en de markante kap.

Opvallend detail is dat alle betrokken partijen de geschiedenis van het gebouw van de architect Sybolt van Ravesteyn in ere hebben gehouden. Het oude, uit 1957 daterende  station was een monument voor de wederopbouw na de oorlog: sober en zakelijk. De letters Centraal Station en de klok zijn behouden gebleven en sieren de gevel van het nieuwe Rotterdam Centraal. Een vleugje nostalgie in een nieuw tijdperk.

Foto: NS