Trends in mobiliteit: duurzaamheid en digitalisering

In 2009 had Toyota met de hybride Prius al een stevig marktaandeel veroverd. De Japanse autofabrikant meldde dat jaar dat het 2 miljoen hybride auto’s had verkocht. De Prius was lange tijd het boegbeeld van duurzame mobiliteit. Maar door zijn hoekige uiterlijk groeide de auto nooit uit tot statussymbool. Sterker nog, er bleef ‘dankzij’ de Prius lang een geitenwollensokken-imago kleven aan (semi) elektrisch rijden.

Tesla bracht daar als eerste verandering in. Door het moderne en sportieve design werd elektrisch rijden ‘hot’. Ook de ondernemersgeest en bravoure van Tesla-topman Elon Musk sloegen aan en werkten als een magneet op de markt van de zakelijke (lease) rijders.

Duurzame stroomversnelling

Het spectaculaire succes van Tesla heeft de automarkt in een duurzame stroomversnelling gebracht. Tesla produceerde in 2015 nog 50.000 auto’s per jaar. In 2020 was dat 500.000. Een vertienvoudiging in vijf jaar tijd. Traditionele autofabrikanten haken snel aan bij dat succes. De meest verkochte elektrische auto was in 2020 overigens geen Tesla, maar de ID.3 van Volkswagen, op de hielen gezeten door de Kia Niro. Hoewel er nog altijd 8 miljoen benzine- en dieselauto’s op de Nederlandse wegen rijden, is de slag naar elektrisch rijden definitief gemaakt. Alleen al in 2021 worden er in Nederland meer dan 20 nieuwe elektrische auto’s geïntroduceerd.

Ondertussen hebben de coronacrisis en de lockdowns grote impact op het reisgedrag van zakelijke en particuliere reizigers. In 2020 werkte een groot deel van Nederland thuis, met een forse afname van het woonwerk-verkeer tot gevolg. Files werden een zeldzaamheid.  

Behoefte om mensen te ontmoeten

“Corona heeft flinke impact”, zegt ook Gert Veenstra, algemeen directeur van Hitachi Capital Mobility. “Mijn verwachting is dat thuiswerken belangrijk blijft in de toekomst. Maar ik denk ook dat fysiek bij elkaar komen essentieel is voor een goede samenwerking. Mensen zullen na de lockdown niet meer vijf dagen per week terugkeren naar kantoor. Thuiswerken gaat niet meer helemaal verdwijnen, maar de behoefte om collega’s en klanten te ontmoeten is er natuurlijk nog wel. Daarom zal het een combinatie worden van thuis en op kantoor werken.”

Hitachi Capital Mobility is een mobiliteitsbedrijf dat naast de welbekende leaseauto in toenemende mate ook ‘Mobility as a Service’ aanbiedt. Veenstra: “Onze klanten kijken al langer naar tijds- en plaatsonafhankelijk werken. Wij anticipeerden al langer op de ontwikkeling van meer thuiswerken.” Hitachi Capital Mobility kocht in 2019 een belang van 49 procent in het bedrijf Mobility Mixx, dat flexibele mobiliteitsdiensten levert.

Lees ook: Overstappen op een volledig elektrisch wagenpark: 'De keuze was snel gemaakt'

Met de service van Mobility Mixx kunnen klanten gebruik maken van Openbaar Vervoer, deelfietsen, deelauto’s en ook taxi’s. Bedrijven kunnen hun medewerkers een maandelijks mobiliteitsbudget toekennen, dat medewerkers naar eigen inzicht en behoefte kunnen besteden. “Je toetst op je mobiel in waar je naartoe wilt, waarna de app je meerdere opties geeft, hoe je zo snel mogelijk, zo duurzaam mogelijk of zo goedkoop mogelijk van A naar B kunt”, zegt Head of Sales Thijs Frederiks van Hitachi Capital Mobility.

Doorgroeien naar de Europese top

Dat lijkt een goede zet te zijn geweest, want Hitachi Capital Mobility wordt daarmee minder afhankelijk van de autoleasemarkt, die in 2020 voor het eerst in lange tijd daalde. De Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) liet eerder weten dat de leasevloot bij bedrijven vorig jaar met meer dan vijftienduizend auto's afnam tot 724.800. Een daling van 2,1 procent. In 2018 en 2019 was er nog sprake van een groei van respectievelijk 13 procent en 9,5 procent.

Hitachi Capital Mobility is een relatief jonge speler op de Nederlandse markt. Het bedrijf is een samensmelting van drie kleinere leasemaatschappijen. Dit fusiebedrijf had twee gelijkwaardige Japanse moedermaatschappijen: Hitachi Capital en Mitsubishi Bank, dat in Nederland ook eigenaar is van energiebedrijf Eneco. Hoewel Hitachi Capital aandeelhouder blijft, heeft Mitsubishi Bank onlangs een meerderheidsbelang gekregen. De ambities van Mitsubishi Bank zijn fors, vertelt Frederiks. “We willen in Europa groeien naar de top van de leasebranche en ook een full service mobiliteitspartner worden.”

Gebruik in plaats van bezit

Daarmee speelt Hitachi Capital Mobility – naast de opmars van elektrisch rijden – in op een tweede belangrijke trend, die van de overgang naar een dienstensector. Met name voor jongere generaties is ‘gebruik’ belangrijker dan ‘bezit’. De deelauto en de deelfiets zijn, zeker in de grote steden, gemeengoed geworden. Mobility Mixx speelt een centrale rol in de groeistrategie. “We willen elke mobiliteitsbeweging faciliteren, op de meest makkelijke en duurzame manier”, zegt Frederiks.

Mobility Mixx is geen leasebedrijf, maar een softwarebedrijf. “Die hebben een heel ander uitgangspunt dan een traditionele leasemaatschappij”, constateert Frederiks. “De totale leasebranche is aan het veranderen. Ook wij spelen in op de veranderende vraag. De markt vraagt om verschillende vormen van mobiliteit. Onze klanten hebben aan méér behoefte dan een auto alleen. Bij Mobility Mixx snappen ze hoe ze deze vraag kunnen omzetten in een werkend platform die alle mobiliteitsvormen met elkaar verbindt.”

Lees ook: Fastned wil meer laadpunten aanleggen en haalt daarvoor 150 miljoen euro op

Voorheen was de leaseauto als arbeidsvoorwaarde (bijna) net zo belangrijk als de hoogte van het salaris, zeker in sectoren als de IT en de consultancy. Maar dat is aan het kantelen, voornamelijk doordat jongere generaties meer belang hechten aan een duurzame levensstijl, en minder georiënteerd zijn op het bezit van een auto. Corona heeft die trend versterkt, want waarom zou je een auto voor de deur moeten hebben staan als je twee of drie dagen thuiswerkt?

Van B2B naar B2E

‘Mobility as a service’ is daarop het antwoord. Dienstverlening die faciliteert dat je van je werk naar je kantoor komt, of van kantoor naar een klant, of dat nou met fiets, OV, elektrische scooter of auto is, of een combinatie van die opties. “Dat is echt een kans voor ons”, zegt Frederiks. “We waren altijd een B2B-bedrijf, en worden nu meer een B2E-bedrijf: Business to Employee. Waar we voorheen bijvoorbeeld tien leaseauto’s leverden voor enkel degene die recht hadden op een auto van de zaak, kunnen we nu een oplossing bieden voor de mobiliteitsbewegingen van alle medewerkers van een bedrijf. Werkgevers willen steeds meer ontzorgd worden op dit vlak, die willen dat al die mobiliteitsopties gebundeld worden aangeboden.”

De markt voor mobiliteitsdiensten groeit snel, en Hitachi Capital Mobility heeft met Mobility Mixx stevige ambities. Frederiks: “Dan praat je over vele duizenden gebruikers. Dat is ook echt nodig, omdat je schaalgrootte nodig hebt om zo’n softwareplatform te bouwen en door te ontwikkelen.” Hitachi Capital Mobility blijft zich daarbij wel toeleggen op de zakelijke markt.

Hoewel mobiliteitsdiensten aan belang toenemen, blijven veel mensen toch voor het gemak van een eigen auto kiezen. Om tegemoet te komen aan de duurzaamheidseisen uit Brussel, dat normen oplegt over de maximale CO2-uitstoot, én te voldoen aan de duurzamere verwachtingen van automobilisten, komen er steeds meer elektrische auto’s op de markt. Maar niet iedereen kan zich een Tesla veroorloven. “We zitten in een transitiefase”, schetst Frederiks. “Veel mensen nemen een hybride auto vanwege de ondersteuning door een benzinemotor, zodat ze zeker weten dat ze altijd door kunnen rijden. Maar het merendeel zal elektrisch worden. En dat gaat rap. Alle automerken komen met volledig elektrische modellen. Volkswagen, Audi, BMW, Volvo, Peugeot, noem maar op, allemaal komen ze dit jaar met nieuwe modellen.”

Voor elektrische leaserijders is er dus meer te kiezen. Frederiks en zijn collega’s onderzoeken op basis van de mobiliteitsbehoefte welke vorm van elektrisch rijden het beste past. Ze kijken daarbij ook naar de laadfaciliteiten op het werk en de privé-omgeving van de medewerkers.

Voortdenderende digitalisering

Zolang automobilisten nog twijfels hebben bij de actieradius van elektrische auto’s, zullen hybride modellen in trek blijven. Maar de cijfers spreken boekdelen. In 2020 werden er in Nederland en Europa meer elektrische auto’s verkocht dan diesels.

Een andere ontwikkeling die impact heeft is de voortdenderende opmars van digitalisering en de permanente connectie van auto’s met het internet. “Dan moet je dus wel een goede app hebben waar je eigenlijk alles op kunt. En je kunt goede rapportagesystemen voor klanten inrichten. Hoe houdt het wagenpark zich?”

Maar Frederiks schetst een toekomst waarbij auto’s ook gaan communiceren met de leasemaatschappij, voor bijvoorbeeld de monitoring van het rijgedrag. “Er is een verband tussen het benzineverbruik enerzijds, en schades en bekeuringen anderzijds. We willen met digitale middelen gaan sturen op veiliger rijdgedrag, waardoor we bijvoorbeeld het aantal schades kunnen beperken en daarmee de kosten kunnen verlagen.”

Geen reden meer om je telefoon te gebruiken

Het spectaculaire perspectief van digitalisering ligt op een ander vlak, namelijk dat van de grote schermen in het dashboard en natuurlijk de zelfrijdende auto. “Dat hebben fabrikanten als Tesla, maar nu ook alle anderen, goed begrepen”, meent Frederiks. “Een goede elektrische auto biedt echt comfort en gemak. Alle functies zitten op één groot scherm: navigatie, Spotify, radio. Er is geen reden meer om je telefoon te gebruiken tijdens het rijden. De meeste elektrische auto’s rijden nog niet helemaal zelf, maar nemen wel al heel veel taken over. Ik kom zelf al veel relaxter op de plaats van bestemming aan.”

Lees ook: Welke elektrische auto’s zien we in 2021 op de markt?