Rijden op benzine en elektriciteit, de Prius - Latijn voor 'vooraf' - maakte het in Japan, het thuisland van Toyota, al in 1997 realiteit en had daarmee de primeur. Het idee achter een zo groen mogelijke sedan was eenvoudig: elektromotoren zijn zeer efficiënt bij continu optrekken en afremmen, en benzinemotoren bij hogere, meer constante snelheden.
De eerste generatie Prius had, naast een 1,5 liter benzinemotor, een relatief bescheiden accu aan boord. Deze was nog gebaseerd op oudere nikkel-metaalhydride-technologie. Deze relatief zware accu's had Toyota weggewerkt in de achterbank. Dit zorgde bij het eerste model voor beperkte bagageruimte.
Toyota haalde destijds een kunststukje uit door de elektromotor nauw te laten samenwerken met de verbrandingsmotor en de complete aandrijflijn. De accu's worden tijdens het rijden met de Prius geladen door de brandstofmotor, maar het voertuig benut ook de vrijgekomen energie bij het remmen. Bovendien bleek de nieuwe technologie ook op de langere termijn zijn werk solide te blijven doen.
Dankzij het hybride ontwerp wist de eerste generatie Prius indrukwekkende emissiecijfers te noteren van 114 gram CO2 per kilometer. Ook het brandstofverbruik lag veel lager dan 'normale' auto's in dezelfde prijsklasse.
Technisch had Toyota zijn zaken dus al bij de eerste generatie op orde, maar over het uiterlijk verschilden - voorzichtig gezegd - de meningen nogal. Het opvallend bolle ontwerp was volgens de Japanse autofabrikant goed voor een lage luchtweerstand, maar de auto kreeg veel kritiek op het design. Daarmee kreeg de Prius in een tijd dat klimaatdiscussie nog zelden tot niet werden gevoerd al snel het imago van een voertuig voor geitenwollensokkendragers.
Aan de andere kant van de oceaan was het beeld anders. Vooral in Californië was de Prius hip. Filmsterren lieten zich graag zien in hun Priussen. Jessica Alba, Jennifer Aniston, Leonardo DICaprio en Tom Hanks reden in de loop der jaren in hun nieuwe statussymbool.
Tweede generatie: redesign
In 2003 verscheen de vernieuwde Prius op het toneel. De hybride auto, een 'mid-size liftback' kreeg een nieuw design, waarbij de auto niet alleen iets groter werd maar er in het interieur ook meer ruimte beschikbaar kwam. De accutechnologie werd beter en de elektromotor leverde meer vermogen. De CO2-uitstoot wist Toyota nog verder te reduceren tot 104 gram per kilometer.
Versie 2.0 van de Prius kreeg ook technologie die inmiddels in veel auto's standaard is te vinden, maar destijds geheel nieuw was. Zo implementeerde Toyota intelligent park assist - een elektronisch parkeerhulpje - en een geheel elektrische airco die ook bleef werken als de motor uitstond.
De tweede generatie Prius werd een hit: Toyota wist er uiteindelijk bijna 1,2 miljoen van te verkopen. Daarmee lukte het Toyota het concept van hybride aandrijving definitief op de kaart te zetten.
Nummer drie: plug-in edities
Na zes succesvolle jaren kwam Toyota met de derde iteratie in de Prius-reeks. De benzinemotor kreeg weliswaar een grotere cylinderinhoud van 1,8 liter, maar dit leverde door lagere toerentallen meer vermogen en een nog lager verbruik op. Opnieuw daalde de gemiddelde CO2-uitstoot tot 89 gram per kilometer.
Innovatief waren ook de in het dak verwerkte zonnepanelen. Deze kunnen opwarming van een in de zon geparkeerde auto verminderen en tegelijkertijd met de gegenereerde stroom de airco aanjagen. Toyota gebruikte voor het interieur ook gerecyclede plastics en het stroomverbruik verminderde door het toepassen van LED-verlichting.
In 2012 probeerde Toyota iets nieuws: de plug-in hybride. Eindelijk had de Prius een stekker. De lithium-ion-accu met een vermogen van 4 kilowattuur kon de auto gemiddeld 25 kilometer elektrisch voortstuwen, maar bij stadsritjes kan er door het remmen langer elektrisch gereden worden. De plug-in-versie was in Nederland slechts kortstondig interessant door het wegvallen van fiscale voordelen die aan dit model kleefden.
Zuinigste brandstofmotor in generatie vier
Een opvallend vernieuwd design, dat viel als eerste op bij de aankondiging van de vierde generatie Prius. Opvallend genoeg blinkt Toyota in deze versie vooral uit met zijn brandstofmotor. Toyota wist uit de 1,8 liter een thermisch rendement te persen van ruim 40 procent: het hoogste ter wereld. Bovendien is het nu de zuinigste auto in zijn segment en de CO2-uitstoot ligt op slechts 70 gram per kilometer. Deze uitstootwaarde gaat in de EU pas in 2030 voor het vlootgemiddelde van een autofabrikant gelden.
Guido Roozekrans van Toyota Nederland legt uit hoe de technici deze benzinemotor zo efficiënt hebben gekregen: "Er is erg veel gedaan aan het verminderen van de inwendige wrijving van de motor. Ook heeft de motor een hoge mate van uitlaatgasrecirculatie, een efficiënt uitlaatgaswarmte-terugwinsysteem en het dubbele koelsysteem van de motor."
Zijn tijd vooruit
Toyota heeft met 3,5 miljoen verkochte Prius-voertuigen de business case rondom het hybrideconcept bedacht en daarna uitgebouwd. De Prius is een uitstekend innovatieplatform gebleken voor de Japanse autobouwer. De opeenvolgende generaties zijn de aanzet geweest voor de belangrijkste trend bij innovatieve autobouwers: zo snel mogelijk toewerken naar emissieloze auto's. Roozekrans: "Het zorgt ervoor dat de bewustwording over lagere CO2-emissies toeneemt. Maar dat is nog niet alles. Ook moet gekeken worden naar het verminderen van stoffen de drukken op de luchtkwaliteit. Dat is meestal een lokaal probleem, vaak in steden, zoals NOx-emissies. Hybrides stoten dit in de praktijk nagenoeg niet uit, diesels volgens TNO in de praktijk tot twintig maal meer dan tijdens emissietests."
De vraag blijft echter hoe lang het hybride model nog blijft bestaan. Steeds meer autofabrikanten zetten in op geheel elektrisch aangedreven voertuigen naarmate de accutechnologie verbetert. En Toyota
ziet kansen in auto's die op waterstof rijden. De Mirai is daar het tastbare bewijs van. Toch vormt hybride technologie een solide technologie die in de op handen zijnde energietransitie relevant is. En de komende jaren zullen er naar verwachting steeds meer voertuigen op de Nederlandse weg rondrijden die zowel een brandstofmotor als een elektromotor aan het werk zetten. Met dank aan de Prius voor bewezen diensten.
Bron: Toyota | Foto: Toyota
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
