Renske Cox en Maarten van Pel hebben er een rit van Nederland naar Namibië opzitten. In de afgelopen zeven maanden hebben ze zo’n 21.000 kilometer afgelegd; in een elektrische auto. En ze hebben nog wel even te gaan. Via Zuid-Afrika en de oostkant van het continent, waaronder Mozambique, Tanzania en Kenia, rijdt het duo weer terug naar Nederland.
Het is een reis die nog nooit eerder elektrisch is gemaakt. De helft van de benodigde energie voor de autobatterij haalt het stel uit energie van de zon. Opgewekt met lichtgewicht zonnepanelen die zij zelf meenemen in de auto. Ze hebben nu op 75 plekken hun zonnepanelen uitgelegd: de ene keer tegen een zandduin, dan weer bij een afgraving of een school. Het doel van Cox en Van Pel: zo duurzaam mogelijk op reis gaan en de wereld laten zien wat er al wél mogelijk is.
Hoe is het idee ontstaan?
Cox: “Zo’n vier jaar geleden waren we in Namibië op vakantie. We ervoeren wat een fantastisch mooi land het is, maar ook dat het er extreem droog is. De impact van klimaatverandering is hier heel zichtbaar. We hebben besloten om na onze terugvlucht een tijd niet meer te vliegen. Corona maakte ons dat best makkelijk. Toen we daarna op reis wilden, zijn we met onze eigen elektrische auto naar Noorwegen gereden en hebben een rondreis van vijf weken gemaakt. Noorwegen loopt redelijk voorop als het gaat om laadinfrastructuur, dus dat ging fantastisch.”
Van Pel: “Toen we weer in Nederland waren, zaten we een avond bij een kampvuur tijdens een tuinfeest. We hadden het gekscherend over een wereldreis maken in een elektrische auto. Toen is het avontuur eigenlijk begonnen. In eerste instantie was het een zoektocht voor onszelf, maar gaandeweg hoorden we heel veel kritische geluiden om ons heen. ‘In een elektrische auto op vakantie gaan is toch niet te doen!’. Wij hebben dat in Noorwegen heel anders ervaren. Toen hebben we besloten om mensen mee te nemen in onze reis en om anderen te inspireren.”
De elektrische auto wordt bijgeladen op zonnepanelen. Hoe werkt dat precies?
Cox: “De achterbank van de Skoda Enyaq is verwijderd. Hier liggen 60 zonnepanelen opgeborgen in een ladesysteem. Onze auto heeft een range van 450 kilometer en als we half leeg zijn dan gaan we vaak al een beetje kijken naar een plek om onze zonnepanelen uit te leggen. In het ene land is het makkelijker om een plekje te vinden dan in het andere land. Zo moesten we in Marokko onze panelen in een hoek van 30 graden onder de zon leggen, omdat het daar nog winter was. Maar in Kameroen konden ze plat liggen voor een optimale opbrengst. Het uitleggen van de panelen duurt ongeveer een kwartier, en dan gaan we laden. De rest van de dag zitten we dan naast de auto. De één houdt de controller in de gaten en checkt of alles naar behoren werkt. De ander is bezig met het updaten van de website of het uitstippelen van de route.”
Van Pel: “De zonnepanelen leveren gelijkstroom, en de batterij van de auto is ook gelijkstroom. De zonne-energie wordt alleen omgevormd van het voltage van de zonnepanelen naar het voltage dat de autobatterij nodig heeft. Dat is eigenlijk een heel efficiënte manier van laden. Rond halfvijf rijden we vaak weer verder en zoeken we een plek om te slapen in het wild.
We rijden vaak niet zo snel; ons gemiddelde is zo’n 40 tot 50 kilometer per uur. Dat komt omdat we niet zo aerodynamisch zijn. De all-terrain banden die we onder de auto hebben geplaatst verbruiken meer energie. Daardoor is de range iets minder. Maar door langzamer te rijden, komen we sneller verder.”
Wat is het doel van jullie reis?
Van Pel: “Duurzaamheid is een ontzettend belangrijk onderwerp en wordt voor veel mensen steeds belangrijker. Maar we merkten dat duurzaamheid in het alledaagse nieuws vaak negatief naar voren komt. De focus ligt vooral op de dingen die we als mensheid niet goed doen en wat niet goed gaat. Nieuwe ideeën worden vaak te kritisch bekeken, terwijl dat niet stimuleert om iets te ondernemen. Dat werkt heel demotiverend. Wij besloten om te laten zien hoeveel moois er al gebeurt.”
Cox: “We hebben gekozen om met een standaard auto te gaan reizen die nauwelijks omgebouwd is. Daarmee willen we laten zien dat je niet in een technisch studententeam hoeft te zitten om zo’n plan uit te voeren. Op onze site hebben we een dashboard waarop we alle data van de auto presenteren. Denk aan het batterijlevel, de temperatuur en oplaadtijd. Die data is voor iedereen die het interessant vindt beschikbaar.”
Jullie zijn nu meer dan een half jaar onderweg. Hoe bevalt de reis tot nu toe?
Cox: “Het is intens. Vaak in positieve zin, maar soms ook in negatieve zin. Maar uiteindelijk zijn we heel positief verrast over hoe het reizen in een elektrische auto met zonnepanelen gaat. De techniek werkt gewoon! Vanuit Nederland zijn we naar Marokko gereden en hebben we via snelladers bijgeladen. In Marokko gingen we voor het eerst laden met onze zonnepanelen. Dat verliep heel goed. Meer dan 50 procent van de benodigde energie voor de batterij halen we uit de zon. We zitten nu net iets boven de 60 procent. Van Zuid-Marokko tot Ghana zijn we zelf 100 procent op zelfopgewekte energie gereden, een reis van 5.550 kilometer.
Van Pel: “En dat is heel bijzonder, want de ene keer leg je je panelen uit in het zandduin, dan bij een afgraving of bij een school. Die plekken zijn hier in Afrika heel goed te vinden.”
Tijdens jullie reis bezoeken jullie sociale projecten die bijdragen aan een duurzamere wereld. Welke projecten zijn jullie het meest bijgebleven?
Cox: “We hebben het project ZipLine in Ghana bezocht. Daar werkt een team met drones om medicijnen af te leveren op lastig bereikbare plekken. Dat is een stuk efficiënter dan medicijnen rondbrengen met een 4x4 voertuig. Vaak moeten ze hier namelijk ver reizen om ergens te komen, over slechte wegen. Bovendien heb je geen brandstof nodig en dat maakt het goedkoper. Dus dat is echt een win-win-win. Dat vonden we allebei heel gaaf om te zien.”
Van Pel: “Een paar weken geleden zijn we bij een initiatief geweest in Namibië waar ze straatjongeren opleiden tot zonnepaneleninstallateur. Dat is hier echt een heel kansrijk beroep. De zon is hier een stuk sterker dan in Nederland, dus een paneel doet hier veel meer dan bij ons. Er komt langzaam steeds meer vraag naar panelen, en dat vraagt om installateurs.”
Wat zijn de grootste uitdagingen die jullie zijn tegengekomen en hoe hebben jullie die overwonnen?
Cox: “We hebben gelukkig nooit echt stress gehad of we wel een plek konden vinden om te laden. In het slechtste geval moeten we ons erbij neerleggen dat het geen ideale plek is. Afrika is echt een heel andere omgeving dan Nederland. Er zijn gewoon heel veel plekken waar we een paar uur kunnen staan en onze panelen kunnen uitleggen. Niemand heeft er last van, en als we ze opruimen en weer weg gaan, laten we geen enkel spoor achter. In Nederland is dat natuurlijk lastiger, want de ruimte is daar gewoon beperkter. Daar staat tegenover dat er in Nederland inmiddels een ruim laadnetwerk is”.
Van Pel: “De wegen in Afrika zijn natuurlijk minder begaanbaar dan in Nederland, en dat maakt het rijden soms uitdagend. Al helemaal toen we de grens van Nigeria naar Kameroen wilden oversteken. Doordat het daar heel onrustig is, had het land besloten dat er maar één grensovergang open is voor toeristen. Deze weg was eerder voor off-road auto’s dan voor die van ons. De weg was dusdanig slecht dat Renske voor de auto moest lopen om te kijken waar we precies overheen konden rijden. Uiteindelijk hebben we een flinke deuk in de onderkant van onze bodemplaat gereden. Met foto’s hebben we dat laten checken door experts bij Skoda, die zeiden dat we echt geluk hebben gehad. Als de deuk dieper was geweest, had het accupakket beschadigd kunnen worden. Dat is natuurlijk wel schrikken, want dan is het gewoon einde expeditie.”
Wat heeft jullie positief verrast?
Van Pel: “Bijna iedereen die we onderweg tegenkomen heeft nog nooit een elektrische auto gezien. We hebben een paar keer bij een hotel moeten laden, omdat we geen andere optie hadden. Als we dan zeggen dat we onze auto willen opladen, helpt de lokale bevolking gelijk. Ze zijn hier zo oplossingsgericht. Ze bekijken de middelen die we hebben – de verschillende laadkabels, en gaan op zoek naar wat werkt. De oplossingsgerichtheid ligt hier heel erg hoog, en dat heeft naar mijn idee echt potentie voor de toekomst. Bovendien zouden we daar in Europa van kunnen leren. We denken bijvoorbeeld in Nederland soms té lang na over de perfecte oplossing. Zeker op het vlak van duurzaamheid. We zouden dan gewoon keuzes moeten durven maken en sneller knopen doorhakken om oplossingen te proberen er ervan te leren.”
Komende winter zouden jullie volgens het originele plan weer moeten aankomen in Nederland. Wat is jullie plan?
Cox: “Daar denken we best wel veel over na. Zo wil ik iets met duurzaamheid gaan doen en iets toevoegen aan de wereld. We zijn allebei types die het fijn vinden om mensen te faciliteren in een transitie, het verbinden van overheid, ondernemers en onderwijs bijvoorbeeld. Dus iets in die rol zouden we graag willen doen, daarbij vooral de kennis meenemend die we hier hebben opgedaan. Mocht iemand een mooie rol zien, dan staan we hier altijd voor open.”
Van Pel: “Ik ben heel benieuwd hoe het zal zijn als we na zo'n lange tijd weer thuiskomen en alle luxe weer tot onze beschikking hebben. Hier hebben we niet altijd een keuze. Het lijkt ons allebei heel leuk om te presenteren wat we meegemaakt hebben, mensen daarmee inspireren. En wat dat verhaal precies gaat zijn, dat is echt nog in ontwikkeling.”
En de auto?
Van Pel: “Ook daar denken we vaak over na. De eerste maanden zal de auto in het beheer van de stichting blijven en zullen we hem tentoonstellen tijdens presentaties. Maar ook voor onze partners is het super interessant om te zien waar zo’n elektrische auto toe in staat is, als je hem zo intensief gebruikt.”
Renske en Maarten bezoeken duurzame initiatieven in Afrika die ze bij hun lezers onder de aandacht brengen. Heb jij een tip? Mail naar renske@4x4electric.com.
Meer lezen?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
