Het Octopus-platform werd oorspronkelijk door softwareleverancier Amarcon uit Dalfsen ontwikkeld. Na een overname in 2012 kwam het marineadviessysteem in handen van technisch dienstverlener ABB. Dankzij de overname kreeg ABB een modern platform in handen dat gespitst is op het verder optimaliseren van de zeescheepvaart.
Octopus heeft zich in de praktijk bewezen en biedt de scheepvaart naast kostenbesparingen ook duurzaamheidswinst. Beide zijn essentieel voor rederijen, zo vertelt Leon Adegeest, vice president marine software & analytics bij ABB en oprichter van Amarcon. Want onnodig hoge brandstofkosten drukken zwaar op de al lage marges in de sector. Bovendien proberen vervoerders de CO2-emissies zoveel mogelijk terug te brengen. Diverse grote rederijen gebruiken het Octopus-platform inmiddels. Zo heeft Maersk, de grootste aanbieder van zeetransport ter wereld, de software in gebruik genomen.
'Tomtom van de scheepvaart'
Een van de aspecten die Octopus zo interessant maakt, is de real-time routeadviesfunctie. Deze rekent onder andere op basis van weersinformatie uit wat de ideale route is om te varen. Om de kwaliteit van de weersdata verder te verbeteren heeft ABB onlangs nog een overeenkomst gesloten met MeteoGroup.
Behalve het weer, worden bij de optimale routebepaling ook andere factoren meegewogen. Onder andere het rompontwerp speelt een grote rol, en een kapitein kan drempelwaarden en bewegingslimieten instellen voor de vracht. De software bevat een hydrodynamische database voor elk individueel romptype, waardoor Octopus nauwkeurig kan berekenen wat de effecten van de oceaanomstandigheden en het weer op een schip.
Niet alleen voor vrachtschepen is routeoptimalisatie een must. Het platform is ook in gebruik op grote cruiseschepen. Het kan voorkomen dat passagiers zeeziek raken omdat Octopus de bemanning tijdig kan adviseren om slecht weer te vermijden. Ook getijdepoorten zijn belangrijk, omdat een schip in een bepaalde haven bijvoorbeeld alleen kan aanleggen als het vloed is en om die reden bijvoorbeeld beter zachter kan gaan varen. Ook geeft het systeem advies hoe de lading eventueel anders is te verdelen zodat er minder weerstand bij het varen optreedt.
Besparingen tot 10 procent
Naast het verkleinen van de kans op problemen bij slechte weersomstandigheden, weet Octopus ook aanzienlijke brandstofbesparingen op te leveren. Adegeest: "Doordat je gaat monitoren wat het actuele brandstofverbruik is en dat gaat relateren aan de conditie van het schip, kun je kijken of het schip goed presteert." Deze data is niet alleen op het schip te raadplegen, maar ook aan de wal. Zo kan een rederij een totaaloverzicht krijgen over de actuele prestaties van zijn vloot en die uit het verleden.
Adegeest stelt dat er met Octopus in de praktijk aanzienlijke besparingen haalbaar zijn gebleken. Gemiddeld van enkele procenten tot vijf procent, met uitschieters tot 10 procent. Daarmee slaan rederijen ook een duurzaamheidsslag, want brandstofbesparing betekent ook minder CO2-uitstoot.
Een ander toverwoord in de scheepvaart is uptime, het zo lang mogelijk zonder problemen laten doorvaren van een schip om zo de kosten verder te beperken. Adegeest zegt daarover: "Je wilt pas iemand aan boord roepen als iets bijna kapot is. Daarvoor moet je veel monitoren en data-analyse uitvoeren." Octopus kan daarbij helpen en dankzij remote diagnostics advies geven aan de bemanning om bepaalde storingen zelf te verhelpen.
ICT en zelfvarende schepen
Internetverbindingen zijn inmiddels ook voor platformen als Octopus essentieel. Niet alleen data van MeteoGroup wordt zo aangeleverd aan schepen, ook de actuele brandstofprijzen. Zo kan een reder precies zien hoeveel een tripje kost.
Ook andere door ABB geleverde onderdelen zijn of worden aan Octopus gekoppeld dankzij de toename van allerhande sensoren. "Als je alles samenvoegt kun je beter bekijken hoe je efficiënter de opgewekte energie kan gebruiken", zegt Adegeest. Internet-of-things doet dus ook in de scheepvaart van zich spreken.
Adegeest verwacht dat technologie als Octopus weleens als een voorloper beschouwd kan worden zijn voor zelfvarende schepen, waarbij de bemanning zelden tot nooit hoeft in te grijpen. "Die projecten lopen al in de researchfase. Ik denk dat over vijf jaar de eerste van dat soort schepen er zullen zijn."
Bron: ABB | Foto header: Maersk | Foto's overig: ABB
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
