Biomimicry is de wetenschap van het nabootsen van natuurlijke processen en ideeën uit de natuur om menselijke problemen op te kunnen lossen. Die imitatie kan bijdragen aan de ontwikkeling van producten en technologieën die zowel innovatief als duurzaam zijn. Een logische stap als je bedenkt dat met 3,8 miljard jaar moeder aarde ’s werelds langstlopende en grootste R&D-lab is.
DuurzaamBedrijfsleven.nl belicht ondernemers die financieel en duurzaam succes boeken via biomimicry. De Nederlandse onderneming O-foil bijt deze week het spits af. Het bedrijf heeft met haar duurzame voorstuwingstechnologie voor (binnenvaart)schepen al diverse prijzen gewonnen. Zo ontving O-foil €100.000 als runner-up bij de Green Challenge 2013 van de Postcodeloterij. En in het hol van de leeuw won de onderneming de VNSI Wim Timmersprijs tijdens het Maritime Awards Gala in 2012.
Patrick Heuts, business director bij O-foil, vertelt hoe de technologie tot stand is gekomen.
Was er sprake van een eureka-moment of is er gericht gezocht naar oplossingen uit de natuur?
"Dieren hebben elk een uniek mechanisme van voortstuwing. Het idee van O-foil, een op-en-neergaande vleugel, als voortstuwing voor schepen is geboren uit Whale Tail Wheel (WTW). Het basisidee van de WTW was goed, maar de mechanische uitwerking bleek veel te complex. We zijn toen gaan nadenken over een veel eenvoudiger mechanisme dat de beweging van een dolfijnstaart nabootst. Het eureka-moment is gaandeweg ontstaan, dit was niet vanzelfsprekend."
Hoe werkt het precies?
"De oscillerende ofwel “flappende vleugel” creëert een liftkracht door de vleugel onder een hoek te brengen met de inkomende stroming van het water. Onze technologie imiteert als het ware een zwemmende dolfijn."
Wat is reductie van het brandstofverbruik en hoeveel CO2-uitstoot wordt er vermeden met O-foil voortstuwing?
"Schepen met O-foil-voortstuwing kunnen tot 50 procent aan brandstof besparen. Binnenvaartschepen met een schroef verbruiken 200.000 tot 400.000 liter diesel per jaar. Voor de huidige Europese vloot zou met O-foil de CO2-emissie met 2 miljoen ton per jaar gereduceerd kunnen worden. De uitstoot van andere stoffen zoals NOx en PM10 (fijnstof) kan zelfs met meer dan 75 procent afnemen."
En het is al toegepast?
"Het eerste schip, de MS Triade, vaart. Ook andere schepen dan binnenvaartschepen kunnen met O-foil uitgerust worden. De brandstofbesparing is het grootst bij vervanging van een hoogbelaste schroef waarmee binnenvaartschepen en coasters (zeegaand) varen."
"Sinds het eerste schip is uitgerust met het O-foil-systeem is het vertrouwen toegenomen. O-foil is een systeeminnovatie en vraagt om een brede en intensieve marktbenadering. Om z'n innovatie in de markt te krijgen is het belangrijk om van alle kanten vertrouwen te winnen om er een succes van te maken."
Wat betekent biomimicry voor O-foil en hoe gebruiken jullie verder de natuur als inspiratiebron?
"Wij kijken continu naar de natuur als inspiratiebron voor toepassingen binnen O-foil. Maar biomimicry is voor ons niet perse een startpunt. Wij liepen tegen een probleem aan en keken naar de onderliggende oorzaken. Het was vanzelfsprekend om ook naar de voortbeweging van dieren te kijken om daar inspiratie te halen. Wij zien biomimicry als een ondersteunend proces om van A naar B te komen. Verder werken wij op dit moment vooral met staal, maar sluiten “bio-based of biomimetic” materialen in de toekomst zeker niet uit."
Is het mogelijk om het concept nog op andere manieren toe te passen?
"Er zijn zeker nog toepassingen die profijt kunnen hebben van de O-foil technologie. Een voorbeeld is mengen en pompen."
Hoelang zijn jullie bezig geweest met de ontwikkeling van de technologie?
"Wij zijn in 2008 begonnen met het hele onderzoekstraject. In 2011 hadden wij de financiering rond om ons eerste schip te kunnen bouwen. In 2012 lag het hele systeem als een vis in het water. Dit was een heel mooi moment."
"Het traject is eigenlijk heel snel verlopen. Wij hebben een klein team en natuurlijk ging het moeizamer dan gehoopt. Maar als je het in perspectief brengt en de omvang van de innovatie bekijkt is vijf jaar relatief snel. Grotere bedrijven die trekken er wel tot 15 jaar voor uit. En zoveel tijd krijg je niet als kleine onderneming."
Foto: Bryan Gigat via Flickr
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
