De EU Taxonomie is onderdeel van de Green Deal. Het moet inzichtelijk maken welke investeringen duurzaam zijn. De taxonomie bepaalt namelijk wat wel en niet als groene investering telt. Zo mag een investering alleen als duurzaam worden bestempeld als hij bestemd is voor iets dat in de taxonomie staat.
Gas en kernenergie
Op papier een goed idee, zou je denken. Maar in de praktijk leidt de lijst tot een hoop gesteggel. Bijvoorbeeld omdat lidstaten er nogal eens een andere mening op nahouden. Zo wilde Frankrijk kerncentrales, waar het tientallen van heeft, graag bestempelen als groen. Duitsland daarentegen wilde juist dat gas in de taxonomie zou komen. Het is namelijk een duurzamer alternatief dan steen- en bruinkool, waar het land nog gebruik van maakt.
Na lang discussiëren werd de knoop doorgehakt en werden zowel gas als kernenergie als groen aangemerkt. Wel onder strikte voorwaarden, namelijk dat ze iets vervangen wat nog vervuilender is. Dit besluit leidde al tot onvrede bij diverse (milieu)organisaties.
Scheep- en luchtvaart
Een soortgelijk verhaal speelt nu ook bij de transportsector. Luchtvaartcriteria schrijven voor dat vliegtuigen kunnen worden opgenomen in de taxonomie wanneer ze voldoen aan een gestelde norm voor brandstofefficiëntie en duurzamere brandstoffen bijmengen. Dit leidt ertoe dat alle nieuwe vliegtuigen van RyanAir, easyJet en Wizz Air een groene stempel krijgen. Met de criteria worden schepen die op LNG varen - een vervuilende fossiele brandstof - ook aangemerkt als groene investering.
Officieel bezwaar
Dit is vijf ngo’s een doorn in het oog. Fossielvrij NL, Protect our Winters Oostenrijk, Dryade, CLAW en Opportunity Green hebben inmiddels officieel bezwaar gemaakt. Zij hebben een Request for Internal Review ingediend, waarmee ze de Europese Commissie verplichten om haar nieuwe criteria voor scheep- en luchtvaart binnen drie tot zes maanden te heroverwegen. Doet de Europese Commissie dit niet, kunnen de vijf organisaties naar het Europese Hof stappen.
Fossielvrij NL is een partij die naar eigen zeggen de fossielvrije beweging in Nederland opbouwt en ondersteunt. Hiske Arts van Fossielvrij NL laat weten: "Vliegtuigen en schepen opnemen in de taxonomie is net zo absurd als friet en boterkoek toevoegen aan de Schijf van Vijf. De EU maakt zo eigenhandig een tandeloze tijger van haar taxonomie. Als we dit niet tegenhouden, zal geld dat bedoeld is voor klimaatoplossingen de klimaatcrisis juist aanwakkeren. Want het moedigt de vervuilende luchtvaart- en scheepvaartindustrie aan om door te gaan met groeien. Dat is funest voor ons leven op deze planeet.”
Greenwashing
Carly Hicks van Opportunity Green vreest voor greenwashing. Haar organisatie bestrijdt klimaatverandering via de juridische weg. “Grote cruiseschepen op fossiel gas zouden een groen label kunnen krijgen, ondanks het feit dat deze schepen methaan lekken, wat desastreuze gevolgen heeft voor het klimaat. Alle sectoren en bedrijven moeten verantwoordelijk worden gehouden voor hun aandeel in het terugdringen van emissies en de EU heeft een enorm belangrijke rol in het waarborgen hiervan. In plaats daarvan dreigt dit besluit enorme hoeveelheden geld naar zeer vervuilende activiteiten te leiden. Het is de ergste vorm van greenwashing. Als de Commissie de juridische overtredingen die we denken te hebben vastgesteld niet aanpakt, zullen we genoodzaakt zijn om een rechtszaak te starten."
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in