De maand mei stond op de kanalen van DuurzaamBedrijfsleven Media in het teken van Future Cities. Dit zijn de opvallendste nieuwtjes, interviews en achtergronden van de afgelopen maand, geselecteerd door hoofdredacteur Erik Verheggen van DuurzaamBedrijfsleven Media.
In een nog te verschijnen interview vertelt CEO Han Blokland van energiebedrijf Engie hoe hij de toekomst van de smart city ziet. “Ik geloof heilig in het concept”, zegt hij. “Maar het is complexe materie. Niet eens zozeer door de techniek, maar door alle stakeholders die betrokken zijn en de belangen die spelen. Er moet een verdienmodel achter zitten.”
Voor een leefbare en productieve stad is efficiënt gebruik van ruimte, grondstoffen en energie nodig. Tegelijkertijd moeten de inwoners zich prettig en gezond voelen.
Voor duurzaam grondstoffengebruik in de bebouwde omgeving kunnen we kijken naar Park 20|20 en het nieuwe bedrijventerrein The Valley, bij Schiphol. In een interview vertelt CEO Coert Zachariasse van Delta Development Group hoe dit park volledig volgens de principes van Cradle-to-Cradle van de grond is gekomen. De precieze samenstelling van de bouwmaterialen is echter niet het belangrijkst, vertelt Zachariasse. Het gaat erom wat duurzaamheid in veel bredere zin oplevert: “De waarde van de werkplek zit namelijk niet in de stenen, maar in de mensen.”
Smart grid
Ook op energiegebied is de slimme stad dichterbij dan we denken. Het smart grid, dat in de toekomst de metropolen van stroom moet voorzien, is in Heerhugowaard al op kleine schaal in werking getreden. Slimme vraagsturing slaat twee vliegen in één klap. Netbeheerders en energiebedrijven besparen flink op hun kosten, terwijl de gebruiker profiteert van de lagere prijs.
In Deventer is een industriepark opgetuigd volgens dezelfde principes. Netbeheerders, energieproducenten en de Rijksoverheid kijken met belangstelling naar het project. Maar de koudwatervrees die deze partijen kenmerkt, is zeker ook aanwezig bij de bedrijven die het terrein moeten gaan bevolken. “Het is ook niet alleen een technische innovatie, maar een sociale innovatie”, zegt een van de initiatiefnemers.
Ook de concepten voor logistiek en mobiliteit liggen al klaar. Volgens BMW gaat autodelen over het in deeltijd gebruik maken van auto’s. Zo kan een bedrijf met één of meer vestigingen, een bedrijventerrein, woongemeenschap, wijk of een hele stad van de deelauto’s gebruikmaken. “Zeker in combinatie met elektrisch rijden biedt autodelen verschillende voordelen voor steden met uitdagingen op het gebied van ruimte en luchtkwaliteit, stelt Marc Bras, hoofd BMW i in dit interview.
Efficiënt transport en lokale voedselproductie
Albert Heijn zet in op efficiënt transport, zowel in als buiten de steden. In de toekomstige stad groeit de vraag naar goederen en diensten, constateert de supermarktreus. Tegelijkertijd heeft de consument behoefte aan een leefbare omgeving. De oplossing ligt volgens Peter Leegstraten, senior consultant transport bij Ahold Transport, in het slim combineren van efficiënte stappen in de logistieke keten met een schone en stille ‘last mile’.
Met de wereldwijde trek naar de steden moet de voedselproductie ook meer in de bebouwde omgeving zelf plaatsvinden. Den Haag laat al zien hoe dat moet. In een pand waar Philips voorheen tv’s en telefoons produceerde, kweekt het Zwitserse bedrijf UrbanFarmers nu groente en vis, genoeg voor negenhonderd huishoudens. “Lokale voedselproductie is nodig om steden veerkrachtiger te maken”, zegt managing director Mark Durno in dit interview.
Verbindend element
De blauwdruk voor alle elementen van de stad van de toekomst ligt dus eigenlijk al klaar. Nu gaat het erom dat ketens en systemen worden gecombineerd. De vraag is echter of de stad van de toekomst simpelweg een optelsom van infrastructurele onderdelen is. De stad is het domein van mensen, waar menselijke beslissingen worden genomen en sociale processen de boventoon voeren.
Volgens architect Tanner Merkeley van Rem Koolhaas’ Office for Metropolitan Architecture (OMA) is het begrip duurzaamheid het verbindende element. Tegelijkertijd is het een verwarrende term, die steeds van betekenis verandert maar altijd aan belang wint. “Waar we bij OMA meer interesse in hebben, is het herdefiniëren van deze term in verschillende contexten en in verschillende situaties”, zegt Merkeley in dit interview. “Op die manier werken we samen aan de ontwikkeling van leefbare steden die de tand des tijds doorstaan.”
Headerfoto: Ossip van Duivenbode
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in