PostNL heeft als doel om de uitstoot per post of pakket met 90 procent te verminderen in 2040. Hoe gaat dat in zijn werk?
“Het is eigenlijk nog breder dan dat. In 2040 willen we ‘net zero’ zijn. Dan hebben we onze CO2-uitstoot met 90 procent verminderd. Dat geldt voor alle bedrijfsprocessen. Daar valt het bezorgen van brieven en pakketten onder, maar ook de data die we gebruiken en hoe we op kantoor de koffie drinken. Dat maakt de uitdaging alleen maar groter. Ons wagenpark zorgt voor de meeste uitstoot, maar er ligt een helder plan. Elektrificatie is daarin het belangrijkste. Waar elektrisch vervoer nog niet mogelijk is, maken we gebruik van biobrandstoffen. Daar kunnen we de uitstoot in ieder geval mee reduceren. We hebben al veel elektrische voertuigen rondrijden, van fietsen tot grote elektrische vrachtwagens. Iedere keer zetten we een kleine stap. Meer elektrische voertuigen vragen om meer oplaadpunten. Het moet dus met elkaar meegroeien. Grote vrachtwagens kunnen nog niet op elke hoek van de straat worden opgeladen. Bij kleinere bezorgbussen is dat wel het geval.”
Hoe zinvol is zo’n daling per bezorging als het aantal pakketten alleen maar toeneemt?
“Dat is iets wat we ons realiseren. Ieder jaar wordt er weer meer online besteld. Dat zien we wereldwijd gebeuren. Áls we dan iets bezorgen, is het belangrijk dat de impact op milieu en klimaat zo klein mogelijk is. In alle eerlijkheid willen we dat de markt blijft groeien, want het is onderdeel van ons werk. Maar als we het dan doen, zorgen we ervoor dat het emissievrij is en met zo min mogelijk vervoersbewegingen in drukke gebieden.”
Vandaag besteld is vaak de volgende dag al in huis. Zijn we daarin niet te verwend?
“We hebben zelf ingezet op next day delivery. Ons hele bedrijf is erop ingesteld dat we een bestelling de volgende dag bij mensen thuis kunnen krijgen. Inmiddels is dat geen uitdaging meer en het maakt ook niet dat een bezorging minder duurzaam is. We zien wel piekdagen. Mensen hebben net voor of in het weekend de tijd om een bestelling te plaatsen. Daardoor is het maandag en dinsdag druk en op woensdag weer wat rustiger. Steeds meer webshops geven de optie om een pakket wat later te ontvangen. Mensen vinden het vaak wel handig om zelf het ontvangstmoment te bepalen. Met die 'trucjes' vlakken we de pieken wat af, maar het is niet zo dat next day delivery een enorme impact heeft. Het is gewoon wat we doen.”
Alle bestelbussen en bezorgkarretjes hebben effect op de leefbaarheid in steden en wijken. Wat doen jullie om die impact te verkleinen?
“Het is in ons belang om zo efficiënt mogelijk te bezorgen. Tegelijkertijd komen we elke dag in elke straat van Nederland. Omdat de stroom aan pakketten toeneemt, kijken we goed waar de consument die het liefste wil ontvangen. We plaatsen meer pakketautomaten zodat mensen ook ’s avonds of onderweg van het station naar huis even snel iets op kunnen halen. Het merendeel van de leveringen is nog altijd aan huis, maar meer mensen vinden hun weg naar de automaten. Op klanttevredenheid scoren ze goed, hoger dan thuisbezorging of afhalen bij een afhaalpunt.
Omdat het druk is in de steden, werken we daar vaker met kleinere voertuigen. Dat moet niet ten koste gaan van de efficiëntie: je wil niet met tien bakfietsen één bestelbus vervangen. Samen met een Nederlands bedrijf hebben we de LEVV’s ontwikkeld. Deze elektrische bestelautootjes vervangen een-op-een de pakketbus, maar zijn wel 40 procent smaller. Je kan ermee door smalle straatjes en auto’s en fietsen kunnen er makkelijk langsrijden. De LEVV is elektrisch, dus stil, en verbruikt 10 procent minder elektriciteit dan een bestelbus. Met dat hele pakket van out of home-oplossingen en compactere voertuigen verlichten we de druk op die binnensteden.”
Hoe gaan jullie binnen PostNL om met de onduidelijkheid rondom de zero-emissiezones?
“We kunnen niet afwachten wat gemeente A of gemeente B gaat doen. Daarom zijn we jaren geleden al begonnen om die stip op de horizon te zetten. We laten ons niet afleiden door de politiek die nu een andere beweging maakt, we gaan gewoon door. Uiteindelijk nemen we niet zozeer maatregelen om puur en alleen aan de wettelijke regels te voldoen, opgelegd door de overheid. We doen het om onze eigen klimaatdoelstellingen te halen. Als groot bedrijf moeten we onze verantwoordelijkheid nemen. Ik hoop dat we daarmee een voorbeeld zijn en dat kleine ondernemers volgen.”
PostNL wil ook de circulaire economie aanjagen. Wat gebeurt er op dat vlak?
“De circulaire economie is ontzettend belangrijk om de klimaatdoelstellingen te halen. Niet alleen van ons bedrijf, maar van heel Nederland. Onze klanten zetten er meer en meer op in. Veel webshops bieden al duurzamere keuzes aan, tweedehandskleding is online te bestellen en er komen meer huurmodellen. Wat mij betreft mag het allemaal sneller en ik denk dat er voor PostNL een rol is weggelegd om dat te faciliteren. Ook tweedehandsspullen hebben immers logistiek nodig. Die moeten van A naar B, vervolgens van B naar C, van C naar D en weer terug naar A. In de toekomst gaat de logistieke wereld er anders uitzien. Pakketautomaten worden nu gebruikt om spullen op te halen die nieuw zijn besteld, maar wat nou als je gehuurde producten daar worden afgeleverd? Dan halen we een drempel weg voor het bedrijf dat deze service aanbiedt en voor de consument is het even makkelijk om iets te huren als om iets nieuw te bestellen. Op die manier denk ik dat we de circulaire economie kunnen aanjagen. Daarnaast is PostNL een werkgever met ruim 30.000 mensen in dienst. Ook wij gebruiken spullen en kunnen duurzamere keuzes maken. Denk aan bedrijfskleding: onze mensen werken in een poloshirt dat volledig gemaakt is van oud textiel, afkomstig van PostNL.”
Pakketjes die zoekraken, te laat of bij het verkeerde adres worden bezorgd: als organisatie krijgt PostNL regelmatig kritiek te verduren. Hoe ga je daarmee om?
“We zijn een grote partij. Het is logisch en terecht dat mensen hoge verwachtingen van ons hebben. Af en toe kritiek hoort erbij. Op Cyber Monday hebben we meer dan 3 miljoen pakketten op één dag verwerkt, een nieuw record. Dan gaat niet alles goed. Dat is oké, het is onze taak om ervan te leren en het de volgende keer nog beter doen.”
Waar zie je al dat je impact maakt?
“De belangrijkste impact zit hem in de uitstoot van de logistiek. We hebben de uitstoot per pakket met 30 procent naar beneden kunnen brengen vergeleken met 2020. Dat is een grote stap en daar ben ik supertrots op. Daarnaast hebben niet alleen directieleden, maar alle collega’s duurzaamheid op de agenda staan. Vanuit het hele bedrijf komen mensen met ideeën. Een voorbeeld: we zijn nu op zoek naar een duurzamer alternatief voor onze postzakken, omdat een van de bezorgers aankaartte dat bij slijtage snippers op straat terecht kunnen komen. Die input helpt.”
Op welk vlak is nog winst te behalen?
“Ik denk dat we het goede pad bewandelen, maar we kunnen nog meer doen. Naast een postbedrijf zijn we ook een IT-bedrijf. De PostNL-app telt inmiddels 9 miljoen gebruikers. Die app wordt steeds belangrijker. We gebruiken meer AI om onze processen te verbeteren, maar daar zit ook impact achter. Ik wil daar een goede balans in vinden. Net als bij andere organisaties zorgt netcongestie voor uitdagingen. Bussen die al besteld zijn, kunnen we soms niet laten rijden omdat er geen plek is voor een laadpaal. Dat vraagt om een goede planning van onze kant, waarop we een tool met een dynamisch laadschema hebben ontwikkeld. Zo weten we precies welk voertuig wanneer opgeladen moet worden en met hoeveel procent. Op die manier wordt laden geïntegreerd in de planning en omdat we niet altijd volledig op hoeven te laden, belasten we het netwerk minder. Daarnaast overleggen we met andere bedrijven of we laadvoorzieningen kunnen delen, zij laden bijvoorbeeld overdag op en wij ’s nachts.”
In dat kader: met welke partij wil je nog eens samenwerken?
“Binnenkort start een samenwerking met Pluq, een bedrijf dat laadpleinen bouwt en faciliteert. Onze eigen bussen laden op ons eigen terrein. In Amsterdam hebben we ondertussen zoveel bussen, dat het terrein vol is. We hebben afgesproken dat onze bezorgondernemers bij Pluq kunnen laden. Onze aangesloten koeriers hoeven dus niet allemaal individueel op zoek naar een plekje, maar kunnen daar terecht. Dat is een concreet voorbeeld van hoe we elkaar kunnen helpen.”
Meer Changemakers:
De Changemaker-serie wordt mede mogelijk gemaakt door Vattenfall.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
