Business check-up: herbruikbare raketten van SpaceX

Business case

Het in de ruimte brengen van een satelliet was lange tijd een kostbare zaak. Niet alleen verstoken raketten enorme hoeveelheden brandstof, ook was het traditionele raketontwerp bedoeld voor eenmalig gebruik.

SpaceX denkt de lanceerkosten te kunnen drukken door zelf raketten te ontwikkelen met hergebruik in het achterhoofd. In plaats van dat een gemiddelde lancering zo’n $ 60 mln per keer kost, wil Musk de kosten terugbrengen naar slechts enkele miljoenen.

Om dit doel te behalen, begon SpaceX met de ontwikkeling van herbruikbare stuwraketten en capsules. Dit leverde in eerste instantie de Falcon 1-raket op. Deze stuwraket werd enkele malen gelanceerd, maar bleek niet erg betrouwbaar.

De verbeterde Falcon 9 wist samen met nieuwe raketmotoren deze problemen te ondervangen. In 2012 wist SpaceX met succes een vracht naar ruimtestation ISS te brengen. Daarmee kreeg het bedrijf van de NASA het vertrouwen om ook te werken aan een ruimtecapsule waarin astronauten mee kunnen reizen naar ISS.

Het correct laten landen van de Falcon 9-boosterraket zodat hergebruik mogelijk is, vormde lange tijd een uitdaging. Na mislukte pogingen met een platform in de oceaan slaagde SpaceX in 2015 om de eerste trap heelhuids te laten landen op Cape Canaveral.

Daarmee werd een belangrijke stap in het doel van SpaceX gezet: het goedkoper en efficiënter maken van commercieel ruimtetransport. Want volgens Musk was de situatie in de ruimtevaart achterhaald: ‘Het is alsof vliegtuigmaatschappijen hun Boeings na elke trans-Atlantische vlucht bij het grofvuil zetten’ tweette hij eerder.

Schaalbaarheid

Musk staat bekend om zijn tomeloze ambities. De uiteindelijke missie van SpaceX is dan ook om mensen naar andere planeten te brengen, zoals Mars. Hoewel er in ruimtevaartkringen volop over toekomstige Marsmissies wordt gedroomd en nagedacht, is een concrete bemande missie nog niet aan de orde.

De schaalbaarheid van het SpaceX-concept voor herbruikbare draagraketten is in feite al grotendeels bewezen. Niets voor niets heeft Musk klanten als NASA maar ook het Amerikaanse ministerie van Defensie een lucratief contract laten ondertekenen. Dergelijke partijen steken alleen honderden miljoenen dollars in projecten als de Falcon 9 als zij zeker weten dat deze rendabel zijn.

Bovendien kan SpaceX profiteren van het feit dat steeds meer bedrijven, ook kleinere partijen, satellieten in de ruimte willen brengen. Dat komt omdat kunstmanen tegenwoordig zo klein als een melkpak kunnen. Dit verlaagt de kosten voor het naar de ruimte brengen aanzienlijk.

Elon Musk kan op het gebied van technologie enige concurrentie verwachten van Jeff Bezos, de baas van internetconcern Amazon. Bezos is met Blue Origin bezig. Dit ruimtevaartbedrijf wist al eerder een raket uit de ruimte te laten terugkeren, maar mikt op ruimtetoerisme. Ook kwam deze raket minder hoog.

SpaceX wil in de toekomst ook de tweede trap van de raket kunnen bergen. Als Musk en zijn kornuiten daar in slagen, dan is dat niet alleen een fraai stukje rocket science, maar ook een essentiële stap om nog zwaardere raketten te bouwen die nodig zijn voor toekomstige Marsmissies.

Milieuwinst

Op papier is te stellen dat raketlanceringen veel uitstoot opleveren, maar deze emissies vallen al snel in het niet als we het aantal jaarlijkse raketlanceringen afzetten tegen bijvoorbeeld het aantal commerciële en militaire vluchten in de reguliere luchtvaart. Mocht SpaceX in de toekomst ook (deels) biobrandstoffen kunnen benutten, dan daalt de druk op het milieu nog verder.

Daarnaast kan een herbruikbare Falcon 9-raket milieuwinst opleveren ten opzichte van de traditionele raketontwerpen. De draagraket landt immers weer keurig op zijn oorspronkelijke lanceerplek en hoeft niet over grote afstanden vervoerd te worden.

En uiteraard is er de winst in grondstofgebruik: SpaceX is niet genoodzaakt om telkens een nieuwe raket te bouwen, maar kan meerdere malen een trap hergebruiken. En met een voorraadje rakettrappen zijn er ook in een hoger tempo lanceringen uit te voeren.

Misschien wordt de belangrijkste milieuwinst wel op de langere termijn behaald. De ruimtevaart met zijn enorme innovatiedrang heeft in de afgelopen decennia immers onmisbare technologie opgeleverd die mogelijk anders nooit zou zijn ontwikkeld. Het is niet meer dan logisch dat dit patroon zal worden voortgezet.

Daarnaast zorgen goedkopere satellieten, die met al dan niet commerciële vluchten in een baan om de aarde zijn gebracht, voor een betere blik op onze aarde. En astronauten weten: hoe langer de mens de aarde van een afstandje bestudeert, des te dichter voelt hij zich verbonden met het lot van de planeet. SpaceX helpt ons dus ook de ogen te openen.

Foto's: SpaceX