Eerder deze week lieten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht in een brandbrief aan het kabinet weten de snelheid op stadswegen te willen aanpassen. 50-kilometerwegen moeten volgens de steden teruggebracht worden naar 30 kilometer per uur.
De maatregel moet vooral effect hebben op het aantal dodelijke verkeersslachtoffers. Amsterdamse wethouder Egbert de Vries (verkeer en vervoer) zegt tegen AD dat zo’n 80 procent van het aantal verkeersslachtoffers op 50-kilometerwegen valt. “In het verleden hebben we de auto te veel ruimte gegeven in steden, nu staat leefbaarheid voorop”, zegt hij tegen de krant.
Langzamer rijden slecht voor milieu
Maar leefbaarheid is meer dan verkeersdoden: het gaat bijvoorbeeld ook om luchtkwaliteit. En het klimaat is natuurlijk belangrijk. Welke impact heeft 30 rijden op het milieu? Pim van Mensch is onderzoeker Sustainable Transport and Logistics bij TNO. Hij onderzocht de milieu-impact van auto’s op 50- en 30-kilometerwegen. Als de maximumsnelheid naar beneden gaat, loopt de reistijd op. Van Mensch hoopt dat meer mensen dan de auto laten staan en de fiets of de bus nemen. “Je mikt dan op een verandering van vervoer, dat heet modal shift, en een verlaging van de voertuigintensiteit”, zegt van Mensch. Een andere optie is dat mensen gaan omrijden.
De mate van verlaging van de voertuigintensiteit is niet door TNO onderzocht. Volgens onderzoek van de gemeente Amsterdam gaat de voertuigintensiteit omlaag op de wegen die van 50 naar 30 gaan, wat het negatieve effect gedeeltelijk compenseert. Op andere wegen kan daardoor wel de intensiteit omhoog gaan.
Drempels en stoplichten
Bij het meten van milieu-impact komen veel verschillende dingen kijken. “Zo hangt de uitstoot af van de samenstelling van het verkeer, maar bijvoorbeeld ook van de doorstroming”, zegt Van Mensch. Denk aan stagnatie door verkeersdrukte, of aan drempels en stoplichten die ervoor zorgen dat het verkeer steeds moet optrekken en afremmen. “Dat zorgt weer voor meer CO2- en stikstofuitstoot.”
Iedere keer dat een auto optrekt kost dat energie. Er is meer brandstof nodig waar onder andere CO2 en stikstof bij vrijkomt. "Constant rijden zorgt voor een lagere uitstoot”, licht van Mensch toe. "De vraag is hoe de doorstroming verandert als de maximumsnelheid van 50 naar 30 kilometer per uur gaat."
Bovendien is 30 geen optimale snelheid voor een auto om te rijden, ziet Van Mensch. “Het is mogelijk dat bij 30 kilometer per uur constant rijden niet altijd de optimale versnelling wordt gekozen of dat er vaak van versnelling wordt gewisseld. En ook in de testcyclus van voertuigen is weinig focus op die lage snelheid", zegt Van Mensch. De beste snelheid om zo min mogelijk CO2 en stikstof uit te stoten is constant rijden tussen de 60 en 90 kilometer per uur.
Uitstoot neemt toe
“Als de maximumsnelheid op stadswegen van 50 naar 30 kilometer per uur gaat, neemt de uitstoot op voertuigniveau hoogstwaarschijnlijk toe”, ziet de onderzoeker. Een betere doorstroming of minder auto's op de weg moeten hiervoor gaan compenseren. Om echt harde conclusies te trekken, moet er volgens Van Mensch meer en gedetailleerder onderzoek gedaan worden waarbij alle invloeden worden meegerekend. Denk aan het aantal wegen waar de snelheid omlaag moet en hoe lang die wegen zijn. Ook de doorstroming en de effecten voor verschillende voertuigen moet volgens de onderzoeker verder worden onderzocht.
Schrijf je in voor onze Newsbreak: iedere dag rond 12 uur het laatste nieuws
Wil jij iedere middag rond 12 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan! Schrijf je hier in voor onze Newsbreak.
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
