Als bedrijf een duurzame koers uitzetten? Dit zijn de succesfactoren

Aan het woord is Frans Colthoff, manager corporate marketing & communicatie bij Faber Halbertsma Group. Het bedrijf werkt met circulaire pooling systemen onder de namen IPP, PRS, PAKi en vPOOL. In plaats van pallets te produceren en te verkopen, haalt het bedrijf de pallets na gebruik terug, repareert ze en stuurt ze door naar de volgende gebruiker. Daardoor hebben de pallets een langere levensduur en zijn er minder grondstoffen nodig. Bovendien houdt Faber Halbertsma Group het aantal transportkilometers zo laag mogelijk, met een dicht netwerk van klanten en opslag-depots.

'Kostenbesparing gaat hand in hand met besparing van grondstoffen en CO2-uitstoot'

Dat systeem werd ruim 20 jaar geleden geïntroduceerd als een manier om meer omzet te genereren. “Hoe efficiënter de pallets gebruikt werden, hoe lager de kosten per pallet. Maar wij realiseerden ons dat die kostenbesparing hand in hand gaat met verduurzaming, vanwege de besparing van grondstoffen en CO2-uitstoot”, vertelt Colthoff. De laatste jaren legt het bedrijf de nadruk steeds meer op de duurzame kant van het model. Niet alleen naar klanten toe, maar ook intern. Waarom is dat nu zo belangrijk?

Lees ook: Circulair is trending. Maar hoe krijg je de keten in beweging?

‘Walking the talk’ begint intern

“Duurzaamheid moet gevoeld worden in de hele organisatie”, zegt Colthoff. Volgens hem is het belangrijk om iedere medewerker te betrekken bij de duurzaamheidsstrategie om tot concrete stappen te komen. “Anders blijft het een containerbegrip, een marketingverhaal van het management. Door alle afdelingen en alle mensen op de werkvloer bij de verduurzaming van je bedrijfsvoering te betrekken, wordt het veel praktischer.”

Ook wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat de transitie naar een duurzame bedrijfsvoering verder moet gaan dan de directie of de duurzaamheidsmanager. Rob van Tulder, hoogleraar international business-society management aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, trekt die conclusie na uitgebreid onderzoek naar verduurzaming binnen bedrijven. ‘Walking the talk’ begint volgens hem intern, bij de organisatie van de eigen bedrijfsvoering en de daarbij horende mindset van de medewerkers.

“Verduurzaming brengt dilemma’s met zich mee, want elke afdeling heeft bepaalde doelstellingen. De inkoopafdeling is bijvoorbeeld bezig met zo goedkoop mogelijk inkopen, terwijl de verkoopafdeling een product wil aanbieden met maatschappelijke waarde. Als je daar geen overeenstemming over bereikt, dan vormt dat een barrière voor verduurzaming van je bedrijfsvoering”, zegt Van Tulder.

Verduurzaming en motivatie

Dat verduurzaming ook echt leeft binnen Faber Halbertsma Group blijkt uit een voorbeeld van het collection service centre van dochterbedrijf PRS. Daar werken zo’n twintig medewerkers elke dag aan het traceren van de pallets, zodat PRS deze kan ophalen, repareren en doorsturen naar de volgende klant.

“Het percentage geretourneerde pallets was vroeger vooral een kostenaspect voor de organisatie. Maar nu relateren die medewerkers dit aan duurzaamheid. Hoe meer pallets teruggehaald worden, hoe minder er geproduceerd hoeven te worden en hoe minder grondstoffen we gebruiken”, vertelt Colthoff. “Ik zie echt dat die motivatie helpt om dat percentage steeds hoger te krijgen.”

Alignment

Volgens Van Tulder is het de verantwoordelijkheid van de leiding om te zorgen voor wat hij noemt alignment. “Alle afdelingen binnen je bedrijf moeten dezelfde waarden delen. Daarbij is het belangrijk dat je je medewerkers die waarden niet oplegt, maar hen de ruimte geeft om hun eigen waarden te ontwikkelen. Uiteraard wel in de context van het bedrijf.”

'Alle afdelingen binnen je bedrijf moeten dezelfde waarden delen'

Faber Halbertsma Group greep de jaarlijkse tweedaagse top aan om die alignment te verstevigen. De tweedaagse stond dit jaar volledig in het teken van duurzaamheid. Zo’n vijftig managers van de verschillende bedrijven in de groep gingen met elkaar in gesprek over hoe het duurzame businessmodel van het bedrijf nog verder te brengen. “We hebben hen uitgenodigd om zelf met ideeën te komen, bijvoorbeeld over hoe we onze CO2-reductie kunnen meten of wat we kunnen doen om de gezondheid en het werkplezier van medewerkers te waarborgen. Aan die ideeën koppelen we vervolgens een actieplan, zodat managers zelf op hun eigen afdeling aan de slag kunnen.”

Foto: tijdens de tweedaagse top bouwden medewerkers van Faber Halbertsma Group letterlijk en figuurlijk aan de toekomst van het bedrijf.

Dat laatste is een belangrijke stap, concludeert Van Tulder in zijn onderzoeken. “Ik noem dat intrapreneurs: medewerkers die in teams aan een uitdaging werken op een ondernemende manier. De blik op de toekomst is daarin een belangrijke factor. Managers vinden het soms lastig om dilemma’s te delen over bestaande problemen. Dilemma’s delen over de toekomstige agenda is vaak gemakkelijker, maar niet minder belangrijk.”

Impact maken op vier niveaus

Het onderzoek van Van Tulder laat vier verschillende niveaus zien op basis waarvan een bedrijf duurzame waardes kan definiëren. Dat begint bij het product dat een bedrijf maakt. “Niveau 1 noemen we in de literatuur license to exist. Daarbij kijk je bijvoorbeeld naar je productiemethoden, dus het gebruik van grondstoffen en de CO2-uitstoot, maar bijvoorbeeld ook naar arbeidsomstandigheden.”

Bij niveau 2 probeert een bedrijf de negatieve gevolgen van het product te beperken, bijvoorbeeld de CO2-uitstoot van transport: de license to operate. Vervolgens gaat het bedrijf aan de slag met de positieve impact van het product op de samenleving. “Dat is niveau 3, de license to scale. Denk bijvoorbeeld aan de positieve invloed van jouw product op toeleveranciers of klanten. Daarbij is het belangrijk dat die positieve impact gekoppeld is aan je kernactiviteiten. Het moet verder gaan dan filantropie of sponsoring.”

'Positieve impact gaat verder dan filantropie'

Waar de eerste drie niveaus zich richten op de huidige activiteiten van een bedrijf, draait het laatste niveau om de toekomst: de zogenaamde license to experiment. Daarbij spelen de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) een grote rol, stelt Van Tulder. “Kijk naar hoe de wereld er in 2030 uitziet en voor welke maatschappelijke uitdagingen we staan. Waar zie je mogelijkheden om te innoveren? Hoe kun je nieuwe klanten bereiken om samen andere problemen op te lossen? Ook hier is de toekomstagenda weer belangrijk.”

Jong talent

Van Tulder ziet een belangrijke rol weggelegd voor millennials om aan die toekomstagenda te werken. Ook de Faber Halbertsma Group ziet het belang van de jonge generatie in. Het aantrekken van jong talent was een concreet onderwerp tijdens de top. Jonge medewerkers uit het talentenprogramma onderzochten hoe het bedrijf aanstormende talenten nog meer kan aanspreken. Tijdens de top presenteerden zij de resultaten van dit onderzoek, waarop de deelnemers met elkaar van gedachten wisselden over de drijfveren van de aankomende generatie.

Voor elk bedrijf een relevant onderwerp gezien de krapte op de arbeidsmarkt, maar voor Faber Halbertsma Group misschien nog wel meer. Colthoff: “We zitten in een regio met grote bedrijven als Philips en ASML. Dan lijkt een pallet misschien wat minder sexy. Daarom is het belangrijk om te laten zien dat wij een bedrijf zijn waar zij voor moeten kiezen. Wij hebben een duurzaam product en een duurzaam businessmodel. Voor de jongere generaties wordt dat steeds belangrijker.”

De afdeling HRM kan daar volgens Van Tulder ook een belangrijke rol in spelen. “Als bedrijf moet je je afvragen: zie ik mijn personeel als een kostenpost of juist als mijn belangrijkste asset? Als je hen weet te motiveren voor het grotere doel, dan heb je een geweldige pool van enthousiasme.”

Lees ook:

• Waarom data onmisbaar zijn in de circulaire economie
• RSM-professor Rob van Tulder: 'De vraag is niet óf je verduurzaamt, maar wanneer'
• CEO Faber Halbertsma: 'Wij geloven echt in het circulaire businessmodel'

Better Business Scan

Rob van Tulder en zijn onderzoeksteam ontwikkelden samen met DuurzaamBedrijfsleven de Better Business Scan. Een unieke combinatie van wetenschappelijke onderbouwing met directe en tastbare adviezen en resultaten in een online dashboard. De scan geeft inzicht in jouw persoonlijke duurzaamheidsambities en -prestaties én die van je bedrijf. Je ontvangt meteen een op maat gemaakt advies om de afstand tussen ambitie en resultaat in duurzaam ondernemen verder verkleinen.

Ga naar de Better Business Scan

Hoofdbeeld: AdobeStock | In tekst beeld: Paul Ridderhof