Wat als we in 2050 in een groen land leven? In een nieuwe ruimtelijke verkenning presenteert het PBL hoe dat eruit zou kunnen zien. Het is zeker geen voorspelling voor de toekomst, maar laat wel zien in welke richting de Nederlandse samenleving zich kan ontwikkelen.
Nationale parken
Het PBL schetst onder andere dat het toekomstige Nederland veel meer natuurparken kan hebben. De meeste natuurgebieden zijn met elkaar verbonden en op de kaart is te zien dat er veel natuur is bijgekomen. Het Natuurnetwerk Nederland is volledig gerealiseerd en om aan de internationale en Europese doelen tegemoet te komen is daaraan nog eens 150.000 hectare (1.500 km2) nieuwe natuur toegevoegd. In deze grootschalige groenstructuur gaan natuurlijke processen hun gang en is er ruimte voor soorten waarvoor eerder te weinig leefgebied was, zoals kraanvogels, wilde paarden, wolven en wisenten.
Ook is er ruimte voor recreatie. Mensen maken gebruik van de vele kleinschalige kampeerterreinen en de trekkershutjes aan de randen van de parken om te genieten van al het moois dat Nederland te bieden heeft.
Steden
In dit toekomstscenario ondergaan ook de steden een transformatie. Zo beschrijft het PBL dat natuur en water reiken tot ver in de steden. Dit groen en het water brengen veel rust met zich mee. Zo hangt er in een stad als Eindhoven een ontspannen sfeer langs de rivier de Dommel die vanuit het landelijk gebied de stad in loopt. Niet alleen mensen, maar ook planten en dieren profiteren van het ‘landstedelijk’ groen.
Circulaire economie
Daarnaast heeft de circulaire economie in dit toekomstbeeld een vlucht genomen. Op allerlei plekken worden spullen gerepareerd en opgewaardeerd, omdat producten zo zijn ontworpen dat dit eenvoudig kan. In de vele commerciële kringloopwinkels is tegenwoordig van alles te vinden. Ze vormen de nieuwe bibliotheken: ze lenen nog steeds boeken uit, maar ook apparaten, gereedschappen en meubels.
Landbouw
Het landelijk gebied wordt gekenmerkt door klimaatbestendige landschappen met veel natuur en bos. Door de eiwittransitie is de intensieve veehouderij verdwenen. Het landbouwgebied is natuurinclusief en hoogtechnologisch ingericht. Duurzaam waterbeheer speelt een centrale rol.
Industrie
De industrie is in dit groene land niet volledig verdwenen, maar wel veranderd. De schoorstenen stoten nu heel andere gassen uit dan vroeger. Het stinkt nog wel af en toe, maar het is een heel stuk minder ongezond, dankzij strenge regelgeving en handhaving. Bovendien zijn de grote haven- en industrieclusters gekrompen met 20 procent. Dat heeft een zichtbare impact gehad op meerdere plekken in Nederland. Denk aan de regio Rotterdam, Vlissingen en Terneuzen.
Keuzes
Naast het groene scenario heeft het PBL ook nog drie andere toekomstvisies geschetst. Bij de één hebben grote bedrijven de leiding, bij de ander ligt de macht bij de burgers. Het laatste toekomstscenario gaat in op verdere digitalisering en maakt de afstand tussen Nederland en de rest van de wereld nog kleiner dan deze nu al is.
Met de vier scenario’s wil het PBL presenteren welke verschillende beleidskeuzes er gemaakt kunnen worden en wat de invloed daarvan is. Beleidsmakers hoeven dus niet te kiezen voor één scenario. Al moeten er in de toekomst wel scherpere keuzes gemaakt worden dan nu, stellen de onderzoekers. “We moeten voorbij de korte termijn van steeds één kabinetsperiode van vier jaar kijken”, zegt onderzoeker David Hamers. “Deze scenariostudie biedt beleidsmakers handvatten voor het uitzetten van lijnen naar de toekomst. Alleen zo kan het kabinet in samenwerking met andere partijen succesvol keuzes maken voor de belangrijke transities waarvoor de Nederlandse samenleving staat.”
Verder lezen?
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in