Wie bij houtbouw denkt aan traditionele Oostenrijkse chalets, komt volgens Marc de Vreede bedrogen uit. De directievoorzitter bouw & techniek bij Heijmans wil dat misverstand de wereld uit helpen. “Het gaat om houtskeletbouw. Het huis is dus niet volledig van hout, maar heeft een houten draagconstructie. De verdere afwerking kan ook met andere materialen, zoals steen. Dat betekent dat houtskeletwoningen met het blote oog niet te onderscheiden zijn van huizen gemaakt van beton.”
Hout
Het verschil in de ecologische voetafdruk is wel aanzienlijk. Waar bij de productie van beton CO2 vrijkomt, slaat hout juist CO2 op. Volgens De Vreede ligt de CO2-footprint van houtskelethuizen 50 procent lager dan vergelijkbare woningen van beton. En er zijn meer voordelen. “Hout isoleert goed, veel beter dan beton. Wanneer je een stenen huis verwarmt, nemen de wanden eerst een groot deel van de warmte op. Hout geleid veel minder dan steen. Dit zorgt ervoor dat de lucht meteen wordt verwarmd. Omdat hout nauwelijks warmte vasthoudt, koelt de woning in de zomer ook sneller af. Hierdoor is het klimaat binnen altijd aangenaam. Dat maakt hout comfortabel om in te wonen, en bovendien is er minder energie nodig om te verwarmen of te koelen.”
Modulair
Naast hout zijn de skeletwoningen ook modulair. Alle onderdelen worden geproduceerd in een nieuwe fabriek en komen kant-en-klaar naar buiten. Dat werkt als volgt: met een woonconfigurator kunnen opdrachtgevers en consumenten zelf hun huis samenstellen. “Het is vergelijkbaar met het online samenstellen van een auto en gaat het hartstikke makkelijk. Ook is er veel keuzevrijheid”, meent De Vreede.
Het ontwerp van de woning wordt naar de fabriek gestuurd en door middel van een digitaal proces geproduceerd. Het huis komt vervolgens in demontabele blokken uit de fabriek, inclusief sanitair, wand- en vloerafwerking. Op de bouwlocatie wordt de woning in één dag in elkaar gezet.
Van negen maanden naar negen weken
Modulair bouwen levert veel tijdwinst op. De eerste twintig woningen uit de fabriek zijn inmiddels geplaatst in de Eindhovense wijk ’t Ven. In totaal komen er 88 te staan. De Vreede: “We zien dat het totale proces van een huis bouwen op deze manier geen negen maanden, maar negen weken duurt. In een tijd van woningnood is dat goed nieuws.”
Een ander voordeel is dat er geen uitstoot meer plaatsvindt op de bouwplaats. “We hoeven de huizen op locatie alleen maar in elkaar te zetten. Dat betekent dat we door kunnen bouwen op plekken waar door de stikstofproblematiek nu geen vergunningen worden afgegeven. Dat we niet ter plekke hoeven te produceren, scheelt ook veel overlast voor de omgeving. Denk aan het geluid en aan al het materieel en bouwmachines die af en aan rijden.”
Efficiënt
Het produceren in een fabriek zorgt er ook voor dat het bouwproces efficiënter ingericht kan worden. “Dit zorgt voor optimaal materiaalgebruik en minder afval”, aldus De Vreede. “Door het digitaliseren van het bouwproces neemt ook de kans op fouten af. Dat komt de kwaliteit van de woningen ten goede. Bovendien nemen machines een groot deel van het werk uit handen. Met hetzelfde aantal mensen kunnen we meer huizen bouwen. Dat lost het personeelstekort in de bouw gedeeltelijk op.”
Prijskaartje
Door het snelle en efficiënte bouwproces kunnen de houten huizen uit de fabriek qua prijs concurreren met hun stenen evenbeeld. Dat was ook het doel, legt De Vreede uit. “Vanaf het begin wilden we uitkomen op hetzelfde prijsniveau. We wilden een duurzaam product neerzetten voor hetzelfde geld, en dat is gelukt. Op termijn zullen de houten huizen juist goedkoper worden. Met de tijd gaan we meer produceren en zal het proces nog efficiënter worden ingericht. De fabriek in Heerenveen is een flinke investering, maar wordt met de tijd terugverdiend. Bovendien kijken we niet alleen naar de bouwkosten, maar ook naar de gebruikskosten wanneer de woningen eenmaal bewoonbaar zijn. De energiekosten liggen lager dan het geval is bij betonnen gebouwen.”
Risico’s
Brengen houten huizen ook risico’s met zich mee, bijvoorbeeld als het gaat om brand- en waterschade? “Gevoelsmatig wel, al is die angst niet gegrond. Het risico is niet hoger dan bij de reguliere woningbouw. Maar omdat deze angst er wel is, komt er steeds meer informatie beschikbaar. Mensen zijn zich naast de risico’s ook bewust van de voordelen. Dat steeds meer mensen openstaan voor houtbouw, zien we ook terug in het marktonderzoek dat we doen.”
‘Het kan wel wat ambitieuzer’
Het doel van de Nederlandse overheid is om 2030 volledig uitstootvrij te bouwen. Heijmans doet daar nog een schepje bovenop. Het bedrijf wil in 2030 netto positief bouwen. Dat betekent dat het bedrijf uiteindelijk meer positieve dan negatieve dingen toevoegt. “We vinden dat het wel wat ambitieuzer kan. We leggen de lat hoog. Deze nieuwe fabriek is daar een voorbeeld van. Alles wat de fabriek qua energie verbruikt, wekken we zelf op met zonnepanelen. Ook hebben we ons eigen energieopslagsysteem, waarin we energie kunnen opslaan en later kunnen gebruiken. Zo hoeven we geen energie te vragen van het net.” Heijmans wil deze batterij naar de markt brengen. “Zo’n systeem kan bedrijven met productiepieken helpen.”
Een ander aandachtspunt is het materieel. Dit moet zoveel mogelijk geëlektrificeerd worden. “Alles moet emissieloos, van heiblok tot graafmachine. Maar we kijken ook naar ons inkoopbeleid en het materiaalgebruik, net als de gebieden waar we projecten realiseren. We willen natuurinclusief bouwen, dus met oog voor de omgeving en de dieren die daar leven.”
Vraag en aanbod
De eerste huizen gemaakt van houtbouwskeletten zijn geplaatst in opdracht van corporatie Thuis. “De fabriek is nieuw, de werkwijze is nieuw. Toch durft deze partij het aan om voor onze woningen te kiezen. Dat getuigt van lef en leiderschap. Willen we echt verduurzamen, dan moet vraag en aanbod bij elkaar komen. Samen kunnen we het verschil maken.”
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in
