Onno Dwars, CEO Ballast Nedam Development: “Ik ben voor keiharde klimaatredding, dat is de enige manier”

Hoe draagt Ballast Nedam Development bij aan het Klimaatakkoord van Parijs?

“Voor mij gaat het verder dan het Klimaatakkoord: er is een reset van onze samenleving nodig van minder slecht naar positief handelen. Dat geldt niet alleen voor klimaatverandering, maar ook voor thema’s als biodiversiteit en gezonde verstedelijking. Daarin proberen wij als gebiedsontwikkelaar te laten zien hoe dat al kan. Zo kondigde wij in 2017 aan alleen nog maar gasloos te bouwen, wat ertoe leidde dat gasloos bouwen werd overgenomen in het regeerakkoord. We hebben niet de illusie dat wij alleen klimaatverandering kunnen stoppen. Maar we vinden wel dat ieder individu en iedere ondernemer een bijdrage kan leveren door goede voorbeelden te laten zien. Een mooi voorbeeld is ons project Horizons Amsterdam. Daarmee zetten we de weg naar 2050 in op ons eigen tempo, dat voorloopt op de huidige wet- en regelgeving. We voeren dus eigenlijk overheidsbeleid uit dat er nog niet is, om te laten zien welke kant de maatschappij op kan bewegen.

In het project Horizons Amsterdam laten we zien dat het nu al mogelijk is om gebouwen te maken die aan carbon capture and storage doen (CCS, red.). We gaan 3.500 ton CO2 opslaan in gebouwen door biobased materialen te gebruiken, zoals hout, stro of vlas. Ook gaan de gebouwen energie leveren in plaats van gebruiken. En biodiversiteit herstellen in plaats van afbreken. Daardoor wordt het een soort ecoduct in de leefomgeving. En gebouwen kunnen bijdragen aan sociale verbinding. Dat zie ik als een steeds grotere uitdaging in onze maatschappij: woningen worden kleiner en mensen zijn steeds meer op zichzelf aangewezen. In dit project krijgen de huizen een gezamenlijke woonkamer waarin je buren kan ontmoeten, maar ook met vrienden kan afspreken als je een feestje geeft.”

Liever luisteren? Onno Dwars was onlangs te gast in onze podcast Change Short Stories.

Wat is er nodig om de komende jaren vooruitgang te boeken?

“Het enige wat we tot nu toe doen, is klimaatverandering vertragen door minder CO2 en fijnstof uit te stoten. Ik vind dat we als bouw- en vastgoedsector ons denken moeten kantelen en in 2030, 2035 een keerpunt moeten creëren. Zodat we vanaf dan gaan bijdragen aan die keiharde klimaatredding. Dat we niet meer in 2050 nul bereiken, maar in 2035. Dan hebben we dus nog vijftien jaar om de sectoren te helpen die het wellicht niet zelf kunnen. Zo worden we als Nederland klimaatpositief.

Dat is naar mijn idee de enige route. Ook de Nederlandse overheid zou die moeten inslaan. We moeten vanuit het CO2-budget denken. De bouw- en vastgoedsector heeft circa 100 megaton aan CO2-budget. Dat gaat heel snel op, dus we moeten radicale besluiten nemen. Ik gebruik vaak het lenteakkoord als voorbeeld. Dat is in 2018 onder andere getekend door het ministerie van BZK, de marktpartijen en de brancheorganisaties, om uiteindelijk tot energieneutrale gebouwen te komen in 2020. Daar was een duidelijk routeplan voor. Dat is nu ook nodig voor al die facetten die ik net noemde.”

In hoeverre kan biobased bouwen een oplossing bieden?

“Als je biobased materialen gebruikt, dan hoeft meer bouwen helemaal niet erg te zijn. Je gaat dan namelijk CO2 opslaan in gebouwen. Ik denk zelfs dat het een oplossing kan zijn voor de veeteeltsector, die momenteel heel erg worstelt met haar voortbestaan in Nederland. Zij kunnen in plaats van dieren houden biobased grondstoffen gaan verbouwen. Door biobased producten te maken, kunnen we ook bijdragen aan de biodiversiteit en het landschap. Dan kunnen we heel veel positiefs bereiken.

De grondstoffen die we al gedolven hebben, moeten we groen hergebruiken. En we moeten goed nadenken of we gebouwen willen slopen of renoveren. Maar zolang de bevolking blijft groeien en wij met biobased bouwen mensen kunnen huisvesten, denk ik dat het een kans biedt. Die biobased bouwen-stroming is aardig op gang, maar vergt ook een transitie van de maatschappij. Dat betekent dat we de verschillende ministeries moeten dwingen om samen te werken. Zij moeten samen de beste keuzes maken voor onder andere de land- en tuinbouwsector en de bouw- en vastgoedsector. We moeten met elkaar afstemmen hoe we omgaan met de schaarse ruimte.

Wat ik wil benadrukken: deze transitie kent alleen maar winnaars en de grootste winnaar is de mens. Vaak denken we dat we allemaal concessies moeten doen, maar het omgekeerde is waar. Als wij natuurinclusief gaan bouwen, als wij gezonde verstedelijking gaan toepassen waar beweging centraal staat, als we onze eigen grondstoffen verbouwen en andere sectoren meenemen in het omschakelen, dan biedt dat allemaal nieuwe perspectieven en zullen we als mens gelukkiger worden. Daar geloof ik heilig in.”