Dat stelt het rapport Investeringsperspectief Natuurinclusief, dat dinsdag is gepresenteerd door Collectief Natuurinclusief. Bij dat collectief hebben zich groene koplopers van bedrijven, maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen, overheden en burgers aangesloten. Het collectief streeft naar een natuurinclusieve samenleving in 2050. Het rapport is opgesteld in samenwerking met onderzoeksbureau De Natuurverdubbelaars en duurzaam adviesbureau Rebel.
Tien domeinen
Het rapport onderscheidt tien domeinen waarop Nederland nu al extra zou kunnen investeren om de natuur en de biodiversiteit te versterken. Dat varieert van landbouw tot bouw, van water tot onderwijs en van energie tot de financiële sector. Daar kan nu al concreet geïnvesteerd worden in natuurinclusiviteit. Bijvoorbeeld door natuur te integreren in nieuwe zonne- en windparken, in infrastructuur, door mensen meer in een gezonde, groene omgeving te laten recreëren. Of door maatregelen tegen overstromingen door klimaatverandering te combineren met de aanleg van meer natuur. Dat laatste is bijvoorbeeld gedaan in het programma ‘Ruimte voor de Rivier’. Mede hierdoor was de schade als gevolg van overstromingen in Limburg in 2021 aanzienlijk lager dan in België en Duitsland. Een mooi voorbeeld is de polder de Noordwaard bij de Brabantse Biesbosch. Die is onder water gezet om meer natte natuur aan te leggen - onder meer voor watervogels - en tegelijkertijd meer waterberging te creëren bij hoogwater in de rivieren Maas en Merwede.
Niet duurder
Bij het bouwen van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen wordt nu al geprobeerd meer groen en natuur te integreren en rekening te houden met biodiversiteit. “De hogere kosten voor natuurinclusief bouwen zijn verwaarloosbaar ten opzichte van traditioneel bouwen”, stelt Onno Dwars, CEO van Ballast Nedam Development en kartrekker voor het domein bouw. Volgens hem temperen bomen en groen de kosten voor verharding, zijn nestkasten voor vogels en vleermuizen makkelijk mee te nemen in het ontwerp en maken groene sedumdaken die water opvangen dure riool- en waterbergingen overbodig. “Door dit nu aan de voorkant mee te nemen besparen we op de langere termijn hogere kosten, waar we toekomstige generaties mee opzadelen”, zegt hij. Volgens Dwars komen er EU-regels aan die natuurinclusiviteit verplicht stellen. Ook al heeft minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) recent de regel geschrapt die per 1 januari neststenen voor beschermde diersoorten als vogels en vleermuizen verplicht stelt bij nieuwbouw en grootschalige renovatie.
Wat betekent natuurinclusief?
Wat betekent dat, een natuurinclusieve samenleving? “Het betekent dat wij natuur als bron van alle leven een vanzelfsprekend uitgangspunt vinden in al ons doen en laten. Dat we de kracht van natuurlijke processen waarderen als oplossing bij de grote maatschappelijke uitdagingen. Oplossingen die veerkracht terugbrengen in onze bodem, ziekten voorkomen in plaats van genezen, helpen ons te wapenen tegen hitte, droogte of wateroverlast. Van weiland en boerenerf tot in achtertuin en straat, van recreatiegebieden tot bedrijventerreinen en schoolgebouwen. Voor een gezond, veilig en welvarend land”, legt landschapsarchitect Jannemarie de Jonge, ambassadeur van Natuurinclusief in het rapport uit.
Natuur geen kostenpost
Wat het rapport vooral duidelijk wil maken is dat natuur geen kostenpost is. Het World Economic Forum (WEF) becijferde al in 2020 dat ongeveer de helft van het bruto nationaal product (BNP) van alle landen in de wereld afhangt van de natuur. In totaal zo’n 44 triljoen euro. In Europa is 75 procent van alle bedrijven sterk afhankelijk van ten minste één zogeheten ecosysteemdienst, zoals bestuiving, vruchtbare grond of schoon water. Voor Nederland schatte het CBS de waarde van ecosysteemdiensten in 2018 op minstens 869 miljard euro. Volgens de Europese Commissie betaalt elke geïnvesteerde euro in natuur zich naar schatting 8 tot 38 keer uit. Uit een rapport van de Nederlandsche Bank uit 2020 bleek dat de Nederlandse financiële sector door het verlies aan biodiversiteit wereldwijd een risico loopt van 510 miljard euro.
Investeren in natuur loont
“Als het Investeringsperspectief ons één ding duidelijk maakt, dan is het dat investeren in natuur loont”, zegt ambassadeur De Jonge. “Dit is hét moment om deze kans te benutten en natuur centraal te stellen in onze woon-, werk- en recreatieomgeving. Dit verrijkt niet alleen onze leefomgeving, maar helpt ook bij andere maatschappelijke opgaven zoals waterveiligheid en klimaatadaptatie. Een natuurinclusieve aanpak betekent een betere kwaliteit van leven voor mens, plant en dier. De cijfers laten zien: het is een haalbare opgave en vooral een kwestie van slimmer samenwerken en bestaande successen opschalen.”
8 miljard een schijntje
Volgens het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) biodiversiteit dat de overheid liet uitvoeren is voor een ambitieus natuurscenario een eenmalige investering van circa 8 miljard euro nodig met daar bovenop een structureel bedrag van circa 600 miljoen euro per jaar. Op het Nederlandse bruto binnenlands product (BBP) van 1.033 miljard euro is dat volgens Collectief Natuurinclusief een relatief bescheiden investering.
Lees ook:
schrijf je in voor de nieuwsbrief
Wil jij iedere ochtend rond 7 uur het laatste nieuws over duurzaamheid ontvangen? Dat kan!
Schrijf je nu in